Úrlausnir Hæstaréttar Íslands
Úrlausnir sem hafa þennan merkimiða. Athugið að taka ekki þessum lista sem tæmandi.
Hrd. 1980:920 nr. 99/1978 (Leirvogstunga) [PDF]140. gr. vatnalaga, nr. 15/1923 19. gr. laga um framkvæmd eignarnáms, nr. 11/1973 67. gr. stjórnarskrár lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944 Aðalkröfur Aðalskipulag Almenningsþörf Andmæli Andvirði Áfrýjendur Áfrýjunarleyfi Ákvarðanir Bótafjárhæðir Bótakröfur Bótaleysi Bótaréttur Bótaskylda Bæjarþing Bæjarþing Reykjavíkur Bætur Dómarar Dómkröfur Dómstólar Dómtökur Eigendur Eignarnám Eignarnámsbætur Eignarnámsheimildir Eignarnámsþolar Eignarnemar Eignarréttur Eignir Einkamál Fasteignir Fjárhagslegt tjón Fjárhæðir Fjármálaráðherra Framkvæmd eignarnáms Frádráttur Gagnsakir Gallar Gangverð Gildistökur Gjaldskrár Greiðsludagur Greiðslur Greiðsluskylda Gögn Hagsmunir Hefð Hæstaréttardómar Íslenskur landsréttur Jarðefni Kjalarnes Kröfugerðir Kröfur Lagafyrirmæli Lagarök Landareignir Landeigendur Landspildur Leyfi Lóðir Lögfestingar Löggjafinn Löggjöf Lögmannafélag Íslands Lögmenn Lögskýringar Lög um framkvæmd eignarnáms, nr. 11/1973 Lög um meðferð einkamála í héraði, nr. 85/1936 Matsgerðir Matsmenn Málavextir Málsástæður Málskostnaður Meginreglur Móðir Óþægindi Ríkissjóður Sameigendur Sérreglur Sjónarmið Skaðabótareglur Skipulagslög, nr. 19/1964 Skoðanir Skyldur Stefnandi (dómsmál) Stjórnarskrá Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944 Stjórnvöld Sveitarstjórnir Sýkna Sýslumaður Sök Sönnunarbyrði Tjón Tjónsatburður Tjónsatvik Tjónþoli Umboð Varakröfur Vatnalög, nr. 15/1923 Vegaframkvæmdir Verðmæti Vextir Þing Þóknanir
Hrd. 1997:52 nr. 18/1995 (Línulög eignarnema - Sjónmengun - Ytri-Löngumýri) [PDF]140. gr. vatnalaga, nr. 15/1923 14. gr. laga um framkvæmd eignarnáms, nr. 11/1973 18. gr. laga um Landsvirkjun, nr. 42/1983 67. gr. stjórnarskrár lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944 7. gr. vaxtalaga, nr. 25/1987 Aðalkröfur Afnotaréttur Almenningsþörf Almenn lög Andlög eignarnáma Auglýsingar Ákvarðanir Beitilönd Bótakröfur Byggingar Bætur Dómkröfur Dómtökur Dráttarvextir Eigendur Eignarhlutir Eignarnám Eignarnámsbætur Eignarnámsheimildir Eignarnámsþolar Eignarnemar Eignarréttindi Eignarréttur Eignir Ekkjur Endurgjald Fasteignamat Fjárhagslegt mat Fjárhagslegt tjón Fjárhæðir Framkvæmd eignarnáms Gagnsakir Gangverð Greiðsludagur Greiðslur Gögn Hagsmunir Héraðsdómarar Héraðsdómur Reykjavíkur Hreppir Hæstaréttardómar Kaupverð Kröfugerðir Kröfur Lagaheimildir Landeigendur Landsréttindi Landsvæði Leyfi Lýðveldi Lögbirtingablaðið ⓘ Lög um framkvæmd eignarnáms, nr. 11/1973 Lög um Landsvirkjun, nr. 42/1983 Lög um raforkuver, nr. 60/1981 Mannvirki Matsbeiðnir Matsgerðir Matsmenn Matsnefnd eignarnámsbóta Málatilbúnaður Málsaðilar Málskostnaður Meginreglur Miskabætur Notagildi Ófjárhagslegt tjón Óskipt bú ⓘ Ráðuneyti Reglugerðir Réttindi Ríkisstjórn Rökstuðningur Sameign Samningar Samræmi Samþykki Sjónarmið Skaðabætur Skyldur Stefnandi (dómsmál) Stjórnarskrá Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944 Sundlaugar Sýkna Sýslumaður Sök Sönnunarfærslur Takmörkuð eignarréttindi Tjón Uppdrættir Upphafstímar Uppkvaðningar dóma Upplýsingar Úrskurðir Varakröfur Vatnalög, nr. 15/1923 Vatnsréttindi Vatnsréttur Vaxtalög, nr. 25/1987 Verðgildi Verðmæti Vextir VI. kafli vatnalaga, nr. 15/1923 Virðisaukaskattur Þingfestingardagar
Hrd. 2003:934 nr. 381/2002 (Snjóflóðahætta - Hnífsdalur)[HTML] [PDF]A byggði hús í Hnífsdal í lóð sem hann fékk úthlutaðri árið 1982 og flutti lögheimili sitt þangað árið 1985. Síðar sama ár voru sett lög er kváðu á um gerð snjóflóðahættumats. Slíkt var var gert og mat á þessu svæði staðfest árið 1992, og samkvæmt því var hús A á hættusvæði. Árið 1995 var sett inn heimild í lögin fyrir sveitarstjórnir til að gera tillögu um að kaupa eða flytja eignir á hættusvæðum teldist það hagkvæmara en aðrar varnaraðgerðir ofanflóðasjóðs. Í lögunum var nánar kveðið á um þau viðmið sem ákvarðanir úr greiðslum úr sjóðnum ættu að fara eftir.
Sveitarfélagið gerði kaupsamning við A um kaup á eign hans árið 1996 eftir að tveir lögmenn höfðu metið eignina að beiðni sveitarfélagsins. A og sambýliskona hans settu fyrirvara í kaupsamninginn um endurskoðun kaupverðsins þar sem þau teldu það ekki samræmast ákvæðum stjórnarskrár um friðhelgi eignarréttarins né jafnræðisreglu hennar. Árið 1998 var gefið út fyrirvaralaust afsal fyrir eigninni og flutti A brott úr sveitarfélaginu.
A taldi að eignarréttarákvæði stjórnarskrárinnar fæli í sér að hann hefði átt að fá því sem jafngilti brunabótamati fyrir fasteignina enda hefði hann fengið þá upphæð ef hús hans hefði farist í snjóflóði eða meinað að búa í eigninni sökum snjóflóðahættu. Sveitarfélagið taldi að brunabótamat væri undantekning sem ætti ekki við í þessu máli og að þar sem A flutti brott reyndi ekki á verð á eins eða sambærilegri eign innan sveitarfélagsins, og þar að auki hefði engin sambærileg eign verið til staðar fyrir hann í sveitarfélaginu.
Hæstiréttur nefndi að þótt svo vandað hús hefði ekki verið fáanlegt á þessum tíma voru samt sem áður til sölu sem virtust vera af álíka stærð og gerð. Þá taldi hann að markaðsverð ætti að teljast fullt verð nema sérstaklega stæði á, og nefndi að slíkt hefði komið til greina af A hefði ekki átt kost á að kaupa sambærilega eign innan sveitarfélagsins né byggja nýtt hús fyrir sig og fjölskyldu sína, og því neyðst til að flytja á brott. A þurfti að bera hallan af því að hafa ekki sýnt fram á að slíkar sérstakar aðstæður ættu við í málinu. Staðfesti Hæstiréttur því hinn áfrýjaða sýknudóm.
10. gr. stjórnarskipunarlaga, nr. 97/1995 140. gr. vatnalaga, nr. 15/1923 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu, nr. 38/2001 2. mgr. 3. gr. laga um brunatryggingar, nr. 48/1994 3. gr. laga um brunatryggingar, nr. 48/1994 65. gr. stjórnarskrár lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu, nr. 38/2001 Aðalkröfur Afsal Auglýsingar Áfrýjendur Ákvarðanir Brunatryggingar Byggingarefni Bætur Dómarar Dómkröfur Dómkvaddir matsmenn Dómstjórar Dómtökur Dráttarvextir Eðli máls Eigendur Eignarnám Eignarnámsheimildir Eignarnámsþolar Eignarnemar Eignir Einbýlishús Enduröflunarverð Fasteignasalar Fasteignaviðskipti Fasteignir Félagsmálaráðuneytið Fjárhæðir Fjölskyldur Flutningar Framkvæmd eignarnáms Fréttablaðið (fjölmiðill) Friðhelgi Fyrirvarar Gangverð Greiðsludagur Greiðslur Gögn Héraðsdómur Vestfjarða Hinn almenni markaður Húseigendur Húsnæði Höfuðstólar III. kafli vaxtalaga, nr. 25/1987 Íbúðarhúsnæði Íslenskur landsréttur Jafnræði Jafnræðisreglan Jafnræðisregla stjórnarskrár Íslands Kaupendur Kaupsamningar Kaupverð Kröfugerðir Kröfur Kynferði Kynþættir Lagaákvæði Litarhættir Lóðir Lýðveldi Löggjafinn Lögheimili Lögmenn Lög um brunatryggingar, nr. 48/1994 Lög um framkvæmd eignarnáms, nr. 11/1973 Lög um varnir gegn snjóflóðum og skriðuföllum, nr. 28/1985 Lög um vexti og verðtryggingu (vxl.), nr. 38/2001 Markaðsverð Matsmenn Matsskýrslur Málavextir Málsástæður Málskostnaður Meginreglur Meginreglur laga Mismunun Ofanflóðasjóður Ólögmæti Réttarreglur ⓘ Réttarstaða Réttlæti Samningar Samræmi Samvist Seljendur Sjónarmið Skaðabótaréttur Skoðanir Skyldur Staðgreiðsluverðmæti Stefnandi (dómsmál) Stjórnarskipunarlög um breyting á stjórnarskrá lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944, með síðari breytingum, nr. 97/1995 Stjórnarskrá Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944 Stjórnarskrárákvæði Stjórnvaldsákvörðun Sveitarfélög Sveitarstjórnir Sýkna Tjónþoli Undantekningarreglur Vatnalög, nr. 15/1923 Vaxtalög, nr. 25/1987 Verðmat Viðskipti
Hrd. 233/2011 dags. 18. október 2012 (Kárahnjúkavirkjun)[HTML] [PDF]Samið var um árið 2005 um framsal vatnsréttinda á vatnasvæði Kárahnjúkavirkjunar sem reisa átti á svæðinu og að réttarstaðan samkvæmt samningnum yrði að öllu leyti jafngild eignarnámi þeirra réttinda. Á grundvelli samningsins var skipuð sérstök matsnefnd sem ákveða ætti umfang og verðmæti þeirra réttinda. Sumir landeigendanna voru sáttir við niðurstöðuna en margir þeirra ekki.
Hópur landeigenda fór í dómsmál til að hnekkja niðurstöðu nefndarinnar hvað varðaði verðmæti réttindanna, og vísuðu til matsgerðar tveggja dómkvaddra matsmanna. Töldu þeir að nefndin hefði beitt rangri aðferðafræði og því hefðu bæturnar verið alltof lágar.
Hæstiréttur nefndi að þar sem fallréttindi væru afar sérstök þyrfti að beita afbrigðum frá hinum hefðbundnu aðferðum við mat á eignarnámsbótum enda lítill eða enginn virkur markaður fyrir nýtingu slíkra réttinda hér á landi. Hann féllst á aðferðafræðina sem matsnefndin beitti þar sem hún var í samræmi við gildandi réttarframkvæmd í viðlíka málum. Þá þyrfti einnig að hafa í huga þær miklu fjárfestingar er fælust í leit og vinnslu á þeirri orkuauðlind, markað fyrir orkuna, og fleiri atriði. Þó féllst hann á með héraðsdómi að við hæfi væri að hækka þær bætur sem landeigendur áttu að fá samkvæmt matsnefndinni.
102. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 10. gr. laga um framkvæmd eignarnáms, nr. 11/1973 111. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 114. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 115. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 130. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 139. gr. vatnalaga, nr. 15/1923 13. gr. laga um framkvæmd eignarnáms, nr. 11/1973 140. gr. vatnalaga, nr. 15/1923 17. gr. laga um framkvæmd eignarnáms, nr. 11/1973 19. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 1. gr. laga um virkjun Jökulsár á Brú og Jökulsár í Fljótsdal og stækkun Kröfluvirkjunar, nr. 38/2002 1. mgr. 114. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 1. mgr. 115. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 1. mgr. 30. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 1. mgr. 51. gr. vatnalaga, nr. 15/1923 1. mgr. 69. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 1. mgr. 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu, nr. 38/2001 20. öld 22. gr. laga um tekjuskatt, nr. 90/2003 23. gr. raforkulaga, nr. 65/2003 28. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 2. gr. barnaverndarlaga, nr. 58/1992 2. gr. vatnalaga, nr. 15/1923 2. mgr. 111. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 2. mgr. 28. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 2. mgr. 6. gr. laga um Landsvirkjun, nr. 42/1983 2. mgr. 8. gr. laga um vexti og verðtryggingu, nr. 38/2001 30. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 30. gr. laga um rannsóknir og nýtingu á auðlindum í jörðu, nr. 57/1998 3. mgr. 30. gr. laga um rannsóknir og nýtingu á auðlindum í jörðu, nr. 57/1998 51. gr. vatnalaga, nr. 15/1923 5. mgr. 102. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 5. mgr. 23. gr. raforkulaga, nr. 65/2003 69. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 6. gr. laga um Landsvirkjun, nr. 42/1983 6. gr. laga um vexti og verðtryggingu, nr. 38/2001 72. gr. stjórnarskrár lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944 8. gr. laga um vexti og verðtryggingu, nr. 38/2001 Aðalkröfur Aðalmeðferð Afnotasamningar Afréttur Afsal Afsláttarkröfur Almennar kröfur Almenningsþörf Almenningur Almennir vextir Alþingi Andlát Andmæli Andvirði Annmarkar Arður Athafnir Atvinnutekjur Auðlindir Auglýsingar Ábyrgð Áfrýjendur Áhættur Áhættuskipti Ákvarðanir Álitsgerðir Álit umboðsmanns Alþingis Álver Ársreikningar Ársskýrslur Barnaverndarlög, nr. 58/1992 Bókun Bótaákvarðanir Bótafjárhæðir Bótagreiðslur Bótagrundvöllur Bótakröfur Bótaréttur Bótaskylda Breytingarlög nr. 132/2011 á vatnalögum, nr. 15/1923 Byggingar Byggingarvísitala Bætur d-liður 1. mgr. 114. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 Dómafordæmi Dómaframkvæmd Dómarar Dómendur Dómkröfur Dómkvaddir matsmenn Dómsmál Dómstólar Dómtökur Dómþing Dráttarvextir Dreifikerfi Eðlileg notkun Eðli máls Eftirstöðvar Eigendur Eigið fé Eignarhlutir Eignarlönd Eignarnám Eignarnámsákvarðanir Eignarnámsbætur Eignarnámsheimildir Eignarnámsþolar Eignarnemar Eignarráð Eignarréttindi Eignarréttur Eignir Einkaaðilar Einkahlutafélög Einkamál Einkaréttur Einstaklingar Endurgjald Endurgreiðslur Endurskoðendur Endurskoðunarvald dómstóla Enduröflunarverð Erlend fyrirtæki Erlendir aðilar Evrópa Evrópska efnahagssvæðið Evrópusambandið Farvegur Fasteignamat Fasteignareigendur Fasteignasalar Fasteignir Félög Fjárfestingar Fjárhagslegt tjón Fjárhæðir Fjárkröfur Fjármunir Fjártjón Fjölmiðlar Flutningar Fordæmi Fordæmisgildi Formenn Forráðasvæði Forstjórar Forsætisráðherra Framkvæmdaaðili Framkvæmd eignarnáms Framkvæmd samninga Framleiðendur Framleiðslur Framreikningar Frádráttur Frelsi Friðhelgi Friðhelgi eignarréttarins Fullnaðargreiðslur Fundargerðir Fylgiskjöl Fyrirsvarsmenn Fyrirtæki Fyrirvarar Gagnaðilar Gagnaöflun Gagnsakir Gallar Gangverð Garðabær Gerðardómar Gildandi réttur ⓘ Gildistökur Gjalddagar Gjaldskrár Greiðsludagur Greiðslukröfur Greiðslur Greiðsluskylda Gróðurhúsalofttegundir Grundvallarreglur Gögn Hafnir Hagnýtingarheimildir Hagsmunaaðilar Hagsmunir Háskólar Háskóli Íslands Heimili Heimsmarkaðsverð Héraðsdómarar Héraðsdómslögmenn Héraðsdómur Austurlands Héraðsdómur Reykjavíkur Hinn almenni markaður Hlutdeild Hráefni Hrd. 1955:431 nr. 51/1955 (Kifsá) Hrd. 1963:173 nr. 163/1961 Hrd. 1983:1538 nr. 89/1980 (Haldlagning - Neðri-Dalur) ⓘ Hrd. 1997:52 nr. 18/1995 (Línulög eignarnema - Sjónmengun - Ytri-Löngumýri) Hrd. 2005:1237 nr. 349/2004 (Þjórsártún) ⓘ Hrd. 2006:192 nr. 388/2005 (Vatnsréttindi Króks) ⓘ Hreppir Hæstaréttardómar Hæstaréttarlögmenn Höfðun dómsmáls Höfuðstólar II. kafli laga um vexti og verðtryggingu, nr. 38/2001 IV. kafli laga um vexti og verðtryggingu, nr. 38/2001 IV. kafli vatnalaga, nr. 15/1923 Íslenska ríkið Íslenskur landsréttur Íþyngjandi Jafnræði Jarðgöng Jarðhitaréttindi Jarðhiti Kaupendur Kaupsamningar Kaupverð Kostnaðaráætlanir Kröfugerðir Kröfur Lagaákvæði Lagafyrirmæli Lagaheimildir Lagareglur Lagarök Lagasetning Lagastoð Landamerki Landamerkjabréf Landareignir Landeigendur Lánsfé Leiga Leigugjöld Leiguréttur Leigusamningar Leyfi Leyfishafar Leyfisveitingar Líftímar Loftslag Lóðir Lýðveldi Lögfestingar Lögfræði Löggiltir endurskoðendur Löggjafinn Löggjöf Lögmannsstofur Lögmenn Lögskipti Lög um framhaldsskóla, nr. 57/1988 Lög um framkvæmd eignarnáms, nr. 11/1973 Lög um Landsvirkjun, nr. 42/1983 Lög um meðferð einkamála (eml.), nr. 91/1991 Lög um rannsóknir og nýtingu á auðlindum í jörðu, nr. 57/1998 Lög um tekjuskatt, nr. 90/2003 Lög um vexti og verðtryggingu (vxl.), nr. 38/2001 Lög um virkjun Jökulsár á Brú og Jökulsár í Fljótsdal og stækkun Kröfluvirkjunar, nr. 38/2002 Lög um þjóðlendur og ákvörðun marka eignarlanda, þjóðlendna og afrétta, nr. 58/1998 Mannvirki Markaðsverð Matsbeiðnir Matsgerðir Matsmenn Matsnefnd eignarnámsbóta Matsskýrslur Málatilbúnaður Málavextir Málsaðilar Málsástæður Málshöfðanir Málskostnaður Málskot Málsmeðferðir Málvenjur Meðdómendur Meginreglur Meginreglur laga Mótmæli Nefndarmenn Notagildi Nýting auðlinda Oddvitar Opinberir aðilar Opinber leyfi Opinber vettvangur Ólögmæti Óskiptar sameignir Rafmagn Raforkuframleiðendur Raforkulög, nr. 65/2003 Raforkuverð Rannsóknir Ráðherrar Reikningar Rekstrarkostnaður Rekstrarumhverfi Reykjavíkurborg Réttarágreiningur Réttaráhrif Réttarframkvæmd Réttarheimildir Réttarreglur ⓘ Réttarstaða Réttarsvið Rétthafar Réttindi Ríkisstofnanir Rökstuðningur Sakarefni Samaðild Sambærileg tilvik Sameigendur Sameign Sameinuðu þjóðirnar Samkeppni Samkeppnisstaða Samlagsaðild Samningar Samningsaðilar Samningssambönd Samræmi Samþykki Seljendur Sératkvæði Sérfróðir meðdómendur Sérfræðingar Sérhagsmunir Sérstakar lagaheimildir Sjónarmið Skaðabótakröfur Skaðabótareglur Skaðabótaréttur Skaðabætur Skattlagning Skattþegnar Skoðanir Skuldir Skyldur Skýringarreglur Skýrslugjöf Skýrslutökur Starfsemi Starfsfólk Stefnandi (dómsmál) Stjórnarskrá Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944 Stjórnarskrárákvæði Stjórnsýslukærur Stjórnsýsluréttur Stjórnvöld Stofnkostnaður Straumvatn Styrkir Stöðuvötn Sveitarfélög Sveitarstjórnir Sýkna Sök Söluverðmæti Sönnunarbyrði Sönnunargildi Sönnunargögn Tekjur Tilboð Tímamörk Tíund Tjón Tryggingar Umbjóðendur Umboð Umboðsmaður Alþingis Umboðsmenn Umhverfismál Umhverfismöt Umhverfisráðherra Umhverfisvernd Umráðatökur Umsagnir Undirskriftir Upplýsingar Úrskurðarnefndir Úrskurðir Vanefndir Vanhæfi Vanhæfi dómara Varakröfur Varnaraðilar Vatnalög, nr. 15/1923 Vatnalög, nr. 20/2006 Vatnsföll Vatnsréttindi Vatnsréttur Vefsíður Veiðar Veiðiréttur Verðbreyting Verðbætur Verðgildi Verðlagning Verðmat Verðmæti Verðtryggingar Verksmiðjur Vextir Viðmið Viðskipti Viðtökudráttur Viljayfirlýsingar Virkjunarleyfi Vitni Vottorð Vörur XXI. kafli laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 Yfirlýsingar Þagnarskylda Þingbækur Þingfestingar Þinglýsingar Þinglýstur eigandi Þjóðlendur Þóknanir