Úrlausnir.is


Merkimiði - XXIV. kafli laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991

Síað eftir merkimiðanum „XXIV. kafli laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991“.
Sýna merkimiða.
ⓘ = Hlekkurinn inniheldur nánari upplýsingar um efni merkimiðans.

Úrlausnir Hæstaréttar Íslands

Úrlausnir sem hafa þennan merkimiða. Athugið að taka ekki þessum lista sem tæmandi.

Hrd. 1994:228 nr. 51/1994 [PDF]


Hrd. 1994:1101 nr. 176/1994 [PDF]


Hrd. 1996:2974 nr. 378/1996 [PDF]


Hrd. 1997:1304 nr. 175/1997 [PDF]


Hrd. 1998:4509 nr. 476/1998 (Þinglýsing stefnu - Hansi EA) [PDF]


Hrd. 1999:750 nr. 55/1999 (Lunde Varv)[HTML] [PDF]


Hrd. 2000:1228 nr. 82/2000[HTML] [PDF]


Hrd. 2000:1845 nr. 476/1999[HTML] [PDF]


Hrd. 2000:2083 nr. 29/2000 (Fínn miðill)[HTML] [PDF]


Hrd. 2001:1792 nr. 421/2000 (Einholt)[HTML] [PDF]


Hrd. 2001:2366 nr. 65/2001 (Ytri-Langamýri)[HTML] [PDF]


Hrd. 2001:3231 nr. 110/2001[HTML] [PDF]


Hrd. 2001:4214 nr. 103/2001[HTML] [PDF]


Hrd. 2002:428 nr. 334/2001 (Sápugerðin Frigg II)[HTML] [PDF]


Hrd. 2002:2376 nr. 3/2002[HTML] [PDF]


Hrd. 2004:605 nr. 43/2004[HTML] [PDF]


Hrd. 2004:3796 nr. 48/2004 (Biskupstungur - Framaafréttur - Úthlíð)[HTML] [PDF]
Íslenska ríkið stefndi í héraði nánar tilgreindum aðilum til ógildingar á tilteknum hluta úrskurðar óbyggðanefndar er fjallaði um tiltekin mörk milli eignarlands og þjóðlenda. Gagnsakarmál voru höfðuð af tveim stefndu í málinu.

Niðurstaða héraðsdóms var staðfesting úrskurðar óbyggðanefndar að öllu leyti nema að landið í kringum Hagafell, eins og það var afmarkað í úrskurðinum, teldist afréttur Bláskógabyggðar. Öðrum kröfum gagnstefnenda var vísað frá dómi.

Hæstiréttur staðfesti héraðsdóm, að hluta til með vísan til forsendna hans. Í dómnum rekur Hæstiréttur niðurstöðu hrd. Landmannaafréttur I og II, markmið laga þjóðlendulaga, og III. kafla laganna um setningu og hlutverk óbyggðanefndar. Fyrsta landsvæðið sem nefndin fjallaði um var norðanverð Árnessýsla sem hún gerði í sjö málum. Málið sem var skotið til dómstóla var eitt þeirra.

Hæstiréttur taldi greina þurfti, í ljósi þjóðlendulaganna, á milli þjóðlendna og ríkisjarða þar sem íslenska ríkið ætti ekki beinan eignarrétt að svæðum er teljast til þjóðlendna. Sérstaða þjóðlendna væri sú að um væri að ræða forræði yfir tilteknum heimildum á landi sem enginn gæti sannað eignarrétt sinn að.

Fyrir dómi hélt íslenska ríkið því fram að óbyggðanefnd hafi hafnað málatilbúnaði íslenska ríkisins um að nánar afmörkuð landsvæði teldust til þjóðlenda en án þess að taka afstöðu til þess hvaða aðilar teldust vera handhafar eignarréttinda innan þess. Taldi íslenska ríkið því rétt að krefjast endurskoðunar á þeim hluta úrskurðarins þar sem óbyggðanefnd á að hafa lagt alla sönnunarbyrðina á íslenska ríkið um að ekki sé um eignarland að ræða.

Til stuðnings máli sínu vísaði ríkið meðal annars til landamerkjalaga nr. 5/1882 en þar hafi fyrst verið kveðið á um skyldu til jarðeigenda um að gera landamerkjabréf fyrir jarðir sínar. Þau bréf hafi verið einhliða samin og því ekki tæk sem sönnun á eignarhaldi og þar að auki merki um að jarðeigendur hafi í einhverjum tilvikum verið að eigna sér eigandalaust land. Um mörk landsvæða í slíkum landamerkjabréfum sé um að ræða samning milli hlutaðeigandi aðila sem sé ríkinu óviðkomandi. Þá væri heldur ekki hægt að líta svo á að athugasemdalausar þinglýsingar landamerkjabréfa hafi falið í sér viðurkenningu ríkisins á efni þeirra, hvort sem það hafi verið með athöfn eða athafnaleysi.

Af hálfu stefndu í málinu var þeim málflutningi ríkisins andmælt á þeim forsendum að landamerki hvað aðliggjandi jarðir ræðir séu samkomulag þeirra eigenda og að íslenska ríkið ætti að bera sönnunarbyrðina fyrir því að hin þinglýstu jarðamerki væru röng. Séu lagðar fram ríkari kröfur um eignarheimildir myndi það leiða til meira ónæðis og kostnaðar en gagnvart öðrum landeigendum, ásamt því að leiða til óvissu um eignarréttinn. Athugasemdalaus þinglýsing hafi þar að auki falið í sér réttmætar væntingar þinglýsenda.

Hæstiréttur taldi að þinglýsing landamerkjabréfa væri ekki óyggjandi sönnun á mörkum lands heldur þyrfti að meta hvert bréf sérstaklega. Þar leit hann meðal annars á það hvort eigendur aðliggjandi jarða hafi samþykkt mörkin og hvort ágreiningur hefði verið borinn upp. Þá voru aðrar heimildir og gögn jafnan metin samhliða. Með hliðsjón af þessu mati var ekki fallist á kröfu íslenska ríkisins um ógildingu úrskurðar óbyggðanefndar.


Hrd. 2004:3895 nr. 47/2004 (Biskupstungnaafréttur „norðan vatna“)[HTML] [PDF]


Hrd. 2005:2503 nr. 20/2005 (Starfsleyfi álvers í Reyðarfirði)[HTML] [PDF]


Hrd. 2006:1975 nr. 438/2005[HTML] [PDF]


Hrd. 2006:2759 nr. 541/2005 (Birting tölvupósta í Fréttablaðinu)[HTML] [PDF]


Hrd. 152/2007 dags. 13. desember 2007 (Landspilda úr Teigstorfu, á Þveráraurum)[HTML] [PDF]
Aðilar kröfðust viðurkenningar á því að hefð hefði unnist á landspildu innan girðingar lands þeirra. Girðingin hafi átt að hafa verið reist fyrir 1960. Lögð hafði verið fram landskiptabeiðni áður en hefðun væri fullnuð, með vitneskju aðilanna sem kröfðust viðurkenningarinnar, og því hefðu þeir ekki getað hafa talið hafa eignast landspilduna á grundvelli hefðunar.

Hrd. 376/2008 dags. 17. júlí 2008[HTML] [PDF]


Hrd. 395/2008 dags. 26. febrúar 2009[HTML] [PDF]


Hrd. 489/2009 dags. 3. júní 2010[HTML] [PDF]


Hrd. 222/2012 dags. 19. desember 2012 (Grímsborgir I - Ásborgir)[HTML] [PDF]


Hrd. 155/2015 dags. 4. mars 2015[HTML] [PDF]


Hrd. 552/2017 dags. 7. júní 2018[HTML] [PDF]


Hrd. 13/2018 dags. 20. júní 2018[HTML] [PDF]


Hrd. 37/2020 dags. 12. janúar 2021[HTML] [PDF]


Aðrar úrlausnir

Úrlausnir sem hafa þennan merkimiða. Athugið að taka ekki þessum lista sem tæmandi.

Úrskurður Félagsdóms 1996:638 í máli nr. 10/1996


Lrd. 210/2018 dags. 12. október 2018[HTML]


Lrú. 451/2019 dags. 3. júlí 2019[HTML]


Lrd. 480/2019 dags. 21. febrúar 2020[HTML]


Lrd. 444/2019 dags. 30. október 2020


Lrd. 752/2019 dags. 18. desember 2020[HTML]


Lrú. 236/2021 dags. 28. maí 2021[HTML]


Lrú. 319/2021 dags. 28. júní 2021[HTML]


Lrd. 659/2020 dags. 11. febrúar 2022[HTML]


Lrd. 334/2021 dags. 18. mars 2022[HTML]


Lrd. 159/2022 dags. 19. maí 2023[HTML]


Lrd. 117/2022 dags. 16. júní 2023[HTML]


Lrú. 529/2023 dags. 18. september 2023[HTML]


Lrd. 40/2022 dags. 20. október 2023[HTML]