Úrlausnir.is


Merkimiði - Neyðarréttur

Síað eftir merkimiðanum „Neyðarréttur“.
Sýna merkimiða.
ⓘ = Hlekkurinn inniheldur nánari upplýsingar um efni merkimiðans.

Álit umboðsmanns Alþingis

Álit sem hafa þennan merkimiða. Athugið að taka ekki þessum lista sem tæmandi.

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2824/1999 dags. 23. mars 2001[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2836/1999 dags. 23. mars 2001[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 3791/2003 dags. 27. nóvember 2003[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 993/1994 dags. 4. janúar 1996 (Ráðstöfun ríkisjarða I)[HTML] [PDF]


Úrlausnir Hæstaréttar Íslands

Úrlausnir sem hafa þennan merkimiða. Athugið að taka ekki þessum lista sem tæmandi.

Hrd. 1968:202 nr. 90/1967 [PDF]


Hrd. 1972:293 nr. 84/1971 (Áhlaup á Laxárvirkjun - Stífludómur) [PDF]


Hrd. 1975:164 nr. 37/1973 (Fóstureyðing - Rauðir hundar) [PDF]


Hrd. 1982:902 nr. 60/1980 (Hænsnahús brennt af heilbrigðisyfirvöldum) [PDF]
Rottugangur var í hænsnahúsi og kom meindýraeyðir og eitraði fyrir þeim. Hins vegar blönduðu heilbrigðisyfirvöld sér inn í málið létu brenna hænsnahúsið þrátt fyrir að ekki hafi legið fyrir að um stórfellda hættu að ræða. Eiganda hænsnahússins hafði ekki borist tilkynning um aðgerðirnar fyrir fram.

Hrd. 1982:1160 nr. 134/1982 [PDF]


Hrd. 1987:748 nr. 259/1986 [PDF]


Hrd. 1987:757 nr. 262/1986 [PDF]


Hrd. 1991:930 nr. 59/1989 (Hafnarstjórn Reyðarfjarðarhrepps) [PDF]
Hafnarstjórn Reyðarfjarðarhrepps fékk lögbann á gerð smábátaaðstöðu innan hafnarsvæðisins en utan hinnar eiginlegu hafnar eftir að nokkrir aðilar hófu framkvæmdir þrátt fyrir synjun hafnarstjórnarinnar þar að lútandi.

Í hafnalögum var skilyrt að höfn félli eingöngu undir lögin á grundvelli reglugerðar samkvæmt staðfestu deiliskipulagi sem staðfesti mörk hennar auk annarra nauðsynlegra stjórnunarákvæða. Aðilar málsins voru ekki sammála um hvernig bæri að skilja setningu reglugerðar „samkvæmt staðfestu deiliskipulagi“ en þau orð rötuðu inn í frumvarp um hafnalögin í meðförum þingsins án þess að skilja eftir neinar vísbendingar um tilgang þessarar viðbótar. Hæstiréttur taldi rétt að skýra ákvæðið þannig að um hafnir yrði gert deiliskipulag sem yrði staðfest en ekki að reglugerðin yrði ekki gefin út án staðfests deiliskipulags.

Hrd. 1991:1474 nr. 173/1989 (Ólöglegt hús) [PDF]


Hrd. 1993:1898 nr. 268/1993 [PDF]


Hrd. 1993:2364 nr. 420/1990 (Þungaskattur) [PDF]


Hrd. 1994:2632 nr. 68/1992 (Hrafnabjörg - Nauðungarvistun á sjúkrahúsi) [PDF]


Hrd. 1999:2327 nr. 12/1999 (Útafakstur við Búrfellsvirkjun)[HTML] [PDF]
Stúlkan B og drengurinn D fóru frá starfsmannahúsi við Búrfellsvirkjun að Þjórsárdalssundlaug. B ók bílnum án þess að hafa ökuréttindi. Hún missti stjórnar á bílnum með þeim afleiðingum að bíllinn valt. Hún var í miklu uppnámi og kvartaði undan miklum verkjum. Hún taldi sig ekki vera í ástandi til að keyra. D, sem var undir áhrifum áfengis, ók bílnum til baka að virkjuninni til að koma B undir læknishendur. D var síðan ákærður fyrir ölvunarakstur.

Þar sem sýnt var nægilega fram á að B hefði verið ófær um að ganga eða aka sjálf frá slysstað, D hefði ekki verið stætt á að skilja hana eftir á meðan hann gengi til að biðja um aðstoð, og að áfengismagn hans fór ekki verulega fram úr lágmarki umferðarlaga, var talið að háttsemin teldist refsilaus á grundvelli neyðarréttar.

Hrd. 1999:2505 nr. 10/1999[HTML] [PDF]


Hrd. 1999:3713 nr. 159/1999[HTML] [PDF]


Hrd. 2000:4182 nr. 226/2000[HTML] [PDF]


Hrd. 2001:3215 nr. 118/2001[HTML] [PDF]


Hrd. 2001:4232 nr. 309/2001 (Eiturlyfjagengi)[HTML] [PDF]


Hrd. 2002:2208 nr. 107/2002[HTML] [PDF]


Hrd. 2003:1576 nr. 497/2002 (Björgunarsveitarmaður - Fall af þaki)[HTML] [PDF]
Björgunarsveitarmaður var að festa þakplötur í óveðri. Hann varð fyrir líkamstjóni og krafði húseigandann um bætur á grundvelli reglna um óbeðinn erindisrekstur. Hæstiréttur taldi skilyrðin um óbeðinn erindisrekstur ekki eiga við í málinu.

Hrd. 524/2006 dags. 29. mars 2007 (Innnes ehf. )[HTML] [PDF]


Hrd. 266/2010 dags. 14. júní 2010[HTML] [PDF]


Hrd. 491/2010 dags. 10. febrúar 2011[HTML] [PDF]


Hrd. 42/2011 dags. 10. mars 2011[HTML] [PDF]


Hrd. 52/2010 dags. 24. mars 2011 (Markaðsmisnotkun - Exista)[HTML] [PDF]


Hrd. 374/2011 dags. 22. júní 2011[HTML] [PDF]


Hrd. 300/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin)[HTML] [PDF]


Hrd. 301/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin)[HTML] [PDF]


Hrd. 310/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin)[HTML] [PDF]


Hrd. 311/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin)[HTML] [PDF]


Hrd. 312/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin)[HTML] [PDF]


Hrd. 313/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin)[HTML] [PDF]


Hrd. 314/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin)[HTML] [PDF]


Hrd. 340/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin - FSCS)[HTML] [PDF]
Við hrun fjármálamarkaðarins árið 2008 voru sett svokölluð neyðarlög (nr. 125/2008). Í 6. gr. laganna var bætt við nýju ákvæði í lög um fjármálafyrirtæki er kvað á að „[v]ið skipti á búi fjármálafyrirtækis njóta kröfur vegna innstæðna, samkvæmt lögum um innstæðutryggingar og tryggingakerfi fyrir fjárfesta, rétthæðar skv. 1. mgr. 112. gr. laga um gjaldþrotaskipti o.fl.“. Þetta olli ósáttum við slitameðferð Landsbanka Íslands hf. og fór það fyrir dóm.

Einn kröfuhafinn, breskur tryggingarsjóður fyrir viðskiptavini viðurkenndra fjármálafyrirtækja (FSCS), krafðist viðurkenningar á kröfu sem slitastjórnin hafði samþykkt sem forgangskröfu. Aðrir kröfuhafar voru ekki sáttir og báru upp ágreining sinn við slitastjórnina. Slitastjórnin vísaði ágreiningnum til héraðsdóms.

Hæstiréttur viðurkenndi kröfu FSCS um að krafa þeirra skyldi sett í hærri forgang við skipti búsins. Við úrlausnina þurfti Hæstiréttur að meta stjórnskipulegt gildi 6. gr. laga nr. 125/2008. Þar mat hann svo á að aðstæður fjármálamarkaðarins væru slíkar að bæði stjórnvöld og Alþingi töldu ókleift að endurfjármagna bankana með fé úr ríkissjóði svo þeir gætu starfað áfram. Að auki stefndu önnur stærri fjármálafyrirtæki í óefni og var staða þeirra tæp. Með hliðsjón af „þeim mikla og fordæmalausa vanda, sem við var að etja, og þeim skýru markmiðum sem stefnt var að, verður við úrlausn um lögmæti ákvarðana löggjafans að játa honum ríku svigrúmi við mat á því hvaða leiðir skyldu farnar til að bregðast við því flókna og hættulega ástandi sem upp var komið“.

Þegar kom að mögulegu tjóni sóknaraðila vegna lagabreytinganna var litið til þess að Landsbankinn hafði þegar á þessu stigi höfðað nokkur skaðabótamál og riftunarmál en óljóst væri um árangur þeirra málsókna þegar dómurinn var kveðinn upp og því ókleift að vita á þeim tíma hve mikið myndi fást greitt af þeim þegar uppi væri staðið.

Rök Hæstaréttar varðandi breytingar á rétthæð krafna voru í grunni séð þau að allt frá 1974 hafi komið ítrekað fram í löggjöf breytingar á ákvæðum laga um skipun krafna í réttindaröð á þann veg að forgangskröfur hafi verið ýmist rýmkaðar eða þrengdar, sem hefur áhrif á stöðu annarra krafna í hag eða óhag. Með hliðsjón af þessu var ekki fallist á málatilbúnað sóknaraðila um að þeir hafi haft réttmætar væntingar til þess að reglunum yrði ekki breytt þeim í óhag.

Kröfuhafar komu á framfæri málatilbúnaði um að löggjöfin fæli í sér afturvirkar skerðingar á réttindum þeirra. Hæstiréttur mat málatilbúnaðinn á þann veg að breytingarnar sem löggjöfin fól í sér giltu um skipti almennt sem hæfust eftir gildistöku laganna. Löggjöfin mælti ekki fyrir um breytingar á skipan skipta sem væru þegar hafin eða væri þegar lokið. Af þeirri ástæðu hafnaði hann þeirri málsástæðu kröfuhafanna.

Hrd. 341/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin)[HTML] [PDF]


Hrd. 175/2011 dags. 26. janúar 2012 (HH o.fl. gegn íslenska ríkinu)[HTML] [PDF]


Hrd. 596/2012 dags. 16. maí 2013 (Deka Bank Deutsche Girozentrale gegn íslenska ríkinu)[HTML] [PDF]


Hrd. 85/2013 dags. 6. júní 2013[HTML] [PDF]


Hrd. 383/2013 dags. 19. júní 2013[HTML] [PDF]


Hrd. 377/2013 dags. 21. nóvember 2013[HTML] [PDF]


Hrd. 88/2013 dags. 13. febrúar 2014 (Umboðssvik - Vafningur - Milestone)[HTML] [PDF]


Hrd. 639/2013 dags. 20. mars 2014 (Samtök sunnlenskra sveitarfélaga gegn Bílum og fólki ehf. - Strætó útboð)[HTML] [PDF]
Útboð fór fram á akstri almenningsfarartækja. Engar athugasemdir voru gerðar við fundinn þar sem tilboðin voru opnuð. Um tveimur mínútum fyrir slit fundarins barst tölvupóstur þar sem kostnaður tilboðs, sem var hið lægsta, hefði verið misritaður þar sem á það vantaði kostnaðarliði. Litið var svo á að tilboðið hefði verið gilt þar sem ekki var sýnt fram á misritun.

Hæstiréttur taldi að útbjóðanda hafði verið rétt að lýsa yfir riftun samningsins þar sem ljóst þótti að lægstbjóðandi ætlaði sér ekki að efna samninginn í samræmi við tilboðið, á grundvelli almennra reglna kröfuréttar um fyrirsjáanlegar vanefndir.

Hrd. 233/2014 dags. 11. september 2014[HTML] [PDF]


Hrd. 269/2014 dags. 20. nóvember 2014 (PWC)[HTML] [PDF]


Hrd. 121/2016 dags. 16. mars 2016 (Vatnsendi 10)[HTML] [PDF]
Hæstiréttur felldi úr gildi úrskurð héraðsdóms um frávísun máls er sneri að því hvort Kópavogsbær hafi greitt réttum aðila þær eignarnámsbætur sem ÞH fékk. Hæstiréttur taldi þýðingarmest í málinu að fyrir liggi eðli og umfang þeirra óbeinu eignarréttinda sem hvíla á jörðinni. Héraðsdómi var gert að taka málið til efnismeðferðar.

Hrd. 225/2016 dags. 29. apríl 2016[HTML] [PDF]


Hrd. 498/2016 dags. 24. maí 2017[HTML] [PDF]


Hrd. 306/2017 dags. 25. október 2018[HTML] [PDF]


Hrd. 27/2023 dags. 13. mars 2024[HTML]


Aðrar úrlausnir

Úrlausnir sem hafa þennan merkimiða. Athugið að taka ekki þessum lista sem tæmandi.

Dómur Félagsdóms 1982:283 í máli nr. 1/1982


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-850/2006 dags. 6. júlí 2006[HTML]


Dómur Héraðsdóms Vestfjarða í máli nr. S-109/2005 dags. 8. ágúst 2006[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjaness í máli nr. S-95/2007 dags. 20. apríl 2007[HTML]


Dómur Héraðsdóms Suðurlands í máli nr. S-529/2007 dags. 21. desember 2007[HTML]


Dómur Héraðsdóms Suðurlands í máli nr. S-24/2008 dags. 13. maí 2008[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. S-1489/2008 dags. 20. febrúar 2009[HTML]


Úrskurður Héraðsdóms Suðurlands í máli nr. S-350/2009 dags. 23. nóvember 2009[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. S-180/2009 dags. 9. desember 2009[HTML]


Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-8613/2009 dags. 12. apríl 2010[HTML]


Dómur Héraðsdóms Austurlands í máli nr. S-21/2010 dags. 7. júlí 2010[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-11595/2009 dags. 22. desember 2010[HTML]


Dómur Héraðsdóms Austurlands í máli nr. S-96/2010 dags. 16. mars 2011[HTML]


Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. X-21/2010 dags. 1. apríl 2011[HTML]


Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. X-22/2010 dags. 1. apríl 2011[HTML]


Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. X-23/2010 dags. 1. apríl 2011[HTML]


Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. X-24/2010 dags. 1. apríl 2011[HTML]


Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. X-25/2010 dags. 1. apríl 2011[HTML]


Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. X-26/2010 dags. 1. apríl 2011[HTML]


Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. X-27/2010 dags. 1. apríl 2011[HTML]


Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. X-36/2010 dags. 27. apríl 2011[HTML]


Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. X-37/2010 dags. 27. apríl 2011[HTML]


Dómur Héraðsdóms Norðurlands vestra í máli nr. S-118/2010 dags. 18. maí 2011[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-6117/2010 dags. 6. júní 2011[HTML]


Dómur Héraðsdóms Suðurlands í máli nr. S-415/2011 dags. 12. mars 2012[HTML]


Dómur Héraðsdóms Austurlands í máli nr. S-94/2011 dags. 2. apríl 2012[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-8613/2009 dags. 28. júní 2012[HTML]


Dómur Héraðsdóms Austurlands í máli nr. S-77/2011 dags. 26. október 2012[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-2380/2011 dags. 6. nóvember 2012[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-835/2011 dags. 18. desember 2012[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. S-1906/2011 dags. 28. desember 2012[HTML]


Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. X-69/2012 dags. 14. maí 2013[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjaness í máli nr. S-132/2013 dags. 26. júní 2013[HTML]


Dómur Héraðsdóms Suðurlands í máli nr. E-2/2013 dags. 5. júlí 2013[HTML]


Dómur Héraðsdóms Norðurlands eystra í máli nr. E-5/2013 dags. 21. janúar 2014[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjaness í máli nr. S-978/2013 dags. 28. febrúar 2014[HTML]


Dómur Héraðsdóms Suðurlands í máli nr. S-535/2013 dags. 8. maí 2014[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjaness í máli nr. S-378/2014 dags. 6. nóvember 2014[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-2090/2014 dags. 26. janúar 2016[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjaness í máli nr. S-209/2016 dags. 15. desember 2016[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjaness í máli nr. S-220/2016 dags. 15. desember 2016[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-4091/2013 dags. 24. febrúar 2017[HTML]


Dómur Héraðsdóms Vestfjarða í máli nr. S-48/2016 dags. 24. febrúar 2017[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-484/2016 dags. 6. apríl 2017[HTML]


Dómur Héraðsdóms Vesturlands í máli nr. S-71/2016 dags. 21. nóvember 2017[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-1704/2017 dags. 28. mars 2018[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-2425/2017 dags. 16. apríl 2018[HTML]


Lrd. 364/2018 dags. 19. október 2018[HTML]


Lrd. 507/2018 dags. 19. desember 2018[HTML]


Lrd. 150/2018 dags. 1. febrúar 2019[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. S-600/2018 dags. 3. apríl 2019[HTML]


Dómur Héraðsdóms Suðurlands í máli nr. S-293/2018 dags. 28. júní 2019[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjaness í máli nr. E-178/2019 dags. 13. nóvember 2019[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. S-455/2019 dags. 20. nóvember 2019[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-3217/2019 dags. 29. júní 2020[HTML]


Lrd. 336/2019 dags. 27. nóvember 2020 (Öryggi í flugi)[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjaness í máli nr. E-1362/2014 dags. 22. desember 2020[HTML]


Lrd. 609/2019 dags. 22. janúar 2021 (Bifreið)[HTML]


Lrd. 6/2020 dags. 12. febrúar 2021[HTML]


Lrd. 42/2020 dags. 19. mars 2021[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. S-236/2020 dags. 29. apríl 2021[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-4335/2020 dags. 26. maí 2021[HTML]


Dómur Félagsdóms í máli nr. F-17/2020 dags. 16. júní 2021


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-1091/2021 dags. 27. apríl 2022[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-3930/2021 dags. 16. maí 2022[HTML]


Lrd. 36/2021 dags. 3. júní 2022[HTML]


Lrd. 405/2021 dags. 21. október 2022[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-1863/2022 dags. 16. mars 2023[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. S-3550/2023 dags. 20. júlí 2023[HTML]


Dómur Héraðsdóms Vesturlands í máli nr. S-77/2023 dags. 3. nóvember 2023[HTML]


Lrd. 514/2022 dags. 1. desember 2023[HTML]