Yfirlit

Hæstaréttardómar (20)
Dómasafn Hæstaréttar (21)
Umboðsmaður Alþingis (6)
Stjórnartíðindi - Bls (25)
Stjórnartíðindi - Auglýsingar (15)
Alþingistíðindi (11)
Ársskýrslur umboðsmanns Alþingis (13)
Lagasafn (1)
Alþingi (6)
Aðrir úrlausnaraðilar

• Áfrýjunarnefnd samkeppnismála (1)
• Héraðsdómur Reykjavíkur (1)
• Yfirskattanefnd (1)

Fara á yfirlit

Úrlausnir Hæstaréttar Íslands

Hrd. 1994:2781 nr. 374/1994^[PDF]

---

Hrd. 1997:86 nr. 317/1995 (Brúttólestir)^[PDF]

---

Hrd. 1997:106 nr. 318/1995 (Brúttólestir)^[PDF]

---

Hrd. 1997:116 nr. 319/1995 (Brúttólestir)^[PDF]

---

Hrd. 1997:3337 nr. 457/1997 (Valdimar Jóhannesson - Veiðileyfamálið)^[PDF]

---

Hrd. 1998:386 nr. 43/1998^[PDF]

---

Hrd. 1998:799 nr. 305/1997^[PDF]

---

Hrd. 1998:1724 nr. 346/1997^[PDF]

---

Hrd. 1998:4076 nr. 145/1998 (Desemberdómur um stjórn fiskveiða - Valdimarsdómur)^[PDF]
Sjávarútvegsráðuneytið synjaði beiðni umsækjanda um almennt leyfi til fiskveiða í atvinnuskyni auk sérstaks leyfis til veiða á tilteknum tegundum. Vísaði ráðherra á 5. gr. þágildandi laga um stjórn fiskveiða sem batt leyfin við fiskiskip og yrðu ekki veitt einstaklingum eða lögpersónum. Forsenda veitingu sérstakra leyfa væri að viðkomandi fiskiskip hefði jafnframt leyfi til veiða í atvinnuskyni, og var því þeim hluta umsóknarinnar um sérstakt leyfi jafnframt hafnað.

Umsækjandinn höfðaði mál til ógildingar þeirrar ákvörðunar og vísaði til þess að 5. gr. laganna bryti í bága við jafnræðisreglu stjórnarskrárinnar sem og ákvæðis hennar um atvinnufrelsi. Héraðsdómur sýknaði íslenska ríkið af þeirri kröfu en Hæstiréttur var á öðru máli. Hæstiréttur taldi að almennt væri heimilt að setja skorður á atvinnufrelsi til fiskveiða við strendur Íslands, en slíkar skorður yrðu að samrýmast grundvallarreglum stjórnarskrárinnar.

Hæstiréttur taldi að með því að binda veiðiheimildirnar við fiskiskip, hefði verið sett tilhögun sem fæli í sér mismunun milli þeirra er áttu skip á tilteknum tíma, og þeirra sem hafa ekki átt og eiga ekki kost að komast í slíka aðstöðu. Þrátt fyrir brýnt mikilvægi þess að grípa til sérstakra úrræða á sínum tíma vegna þverrandi fiskistofna við Íslands, var talið að ekki hafði verið sýnt fram á nauðsyn þess að lögbinda þá mismunun um ókomna tíð. Íslenska ríkið hafði í málinu ekki sýnt fram á að engin vægari úrræði væru til staðar til að ná því lögmæta markmiði. Hæstiréttur féllst því ekki á að áðurgreind mismunun væri heimild til frambúðar og dæmdi því í hag umsækjandans.

---

Hrd. 1999:262 nr. 241/1998^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:2482 nr. 484/1998^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:1534 nr. 12/2000 (Vatneyrardómur)^[HTML][PDF]
Skipstjóri, ásamt öðrum aðila, voru ákærðir fyrir brot gegn ýmsum lögum fyrir að hafa haldið til botnvörpuveiða án nokkurra aflaheimilda til veiðanna. Báðir viðurkenndu að hafa enga aflaheimild en sögðu að lagaskyldan um aflaheimild bryti í bága við stjórnarskrárvarin réttindi þeirra.

Meirihluti Hæstaréttar féllst ekki á þá málsvörn og beitti samræmisskýringu á milli 65. og 75. gr. stjórnarskrárinnar. Talið var að löggjafinn hafi almenna heimild til að takmarka frelsi manna til að stunda fiskveiðar í atvinnuskyni, en yrði þá að gæta jafnræðis. Takmarkanir á leyfilegum heildarafla verði að vera nauðsynlegar og þær yrðu að vera reistar á efnislegum mælikvarða (málefnalegum sjónarmiðum) svo jafnræðis sé gætt. Þá nefndi Hæstiréttur að þó slíkt mat væri á valdi löggjafans væri það samt hlutverk dómstóla að leysa úr því hvort lögin sem reist væru á því mati samræmdust grundvallarreglum stjórnarskrárinnar. Hæstiréttur taldi að umrædd takmörkun hefði verið reist á málefnalegum sjónarmiðum.

Í dómnum var vísað til desemberdómsins um stjórn fiskveiða og skýrt frá því að í þeim dómi hafði ekki verið tekin frekari afstaða til þess hvort viðurkenna átti rétt málsaðilans á úthlutun aflaheimilda. Með framangreindu hafnaði Hæstiréttur málsástæðum þeirra ákærðu um að umrætt mál hefði skorið úr um stjórnskipulegt gildi 7. gr. laga um stjórn fiskveiða.

---

Hrd. 2000:3543 nr. 218/2000 (Ísfélagsdómur)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2003:1176 nr. 473/2002 (Aðgangur - Fagrimúli)^[HTML]

---

Hrd. 2003:3928 nr. 106/2003 (Kristín HF 12)^[HTML]

---

Hrd. 2003:4202 nr. 217/2003 (Veiðireynsla)^[HTML]

---

Hrd. 2004:257 nr. 226/2003 (Aflahlutdeild)^[HTML]

---

Hrd. 2005:1640 nr. 455/2004 (Grásleppuveiðar)^[HTML]

---

Hrd. 2006:866 nr. 371/2005 (Síldeyjardómur)^[HTML]

---

Hrd. nr. 508/2017 dags. 6. desember 2018 (Huginn - Úthlutun aflaheimilda í makríl)^[HTML]
Í lögum um veiðar fyrir utan lögsögu íslenska ríkisins er kveðið á um að ef samfelld veiðireynsla liggur fyrir mætti úthluta með tilteknum hætti.

---

Fara á yfirlit

Alþingi

Athugið að eingöngu eru birt þingskjöl, þingræður og erindi til Alþingis í tengslum við viðkomandi mál, ef skjalið/ræðan hefur þennan merkimiða.

Löggjafarþing 120

Þingmál A519 (fiskveiðar utan lögsögu Íslands)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 1223 (lög í heild) útbýtt þann 1996-06-05 21:45:00 ^{[HTML] [PDF]}
Erindi vegna málsins:
Dagbókarnúmer 2045 - Komudagur: 1996-05-21 - Sendandi: Sjávarútvegsráðuneytið - ^[PDF]

Löggjafarþing 121

Þingmál A57 (fiskveiðar utan lögsögu Íslands)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 388 (lög í heild) útbýtt þann 1996-12-17 20:43:00 ^{[HTML] [PDF]}

Þingmál A234 (samningsveð)^[HTML]

Erindi vegna málsins:
Dagbókarnúmer 956 - Komudagur: 1997-02-26 - Sendandi: Nefndarritari - Skýring: Ýmis gögn frá ritara - ^[PDF]

Þingmál A493 (veiðar í fiskveiðilandhelgi Íslands)^[HTML]

Erindi vegna málsins:
Dagbókarnúmer 1578 - Komudagur: 1997-04-16 - Sendandi: Sjávarútvegsráðuneytið - ^[PDF]

Löggjafarþing 130

Þingmál A787 (veiðieftirlitsgjald)^[HTML]

Erindi vegna málsins:
Dagbókarnúmer 1964 - Komudagur: 2004-04-19 - Sendandi: Landssamband íslenskra útvegsmanna - ^[PDF]