Úrlausnir.is

Yfirlit

Hæstaréttardómar (23)
Dómasafn Hæstaréttar (34)
Umboðsmaður Alþingis (1)
Stjórnartíðindi - Bls (34)
Stjórnartíðindi - Auglýsingar (21)
Alþingistíðindi (36)
Alþingi (13)
Aðrir úrlausnaraðilar

• Héraðsdómur Norðurlands eystra (1)
• Héraðsdómur Norðurlands vestra (1)
• Héraðsdómur Reykjavíkur (1)
• Héraðsdómur Suðurlands (4)
• Héraðsdómur Vesturlands (3)
• Landsréttur (5)
• Óbyggðanefnd (24)

Fara á yfirlit

Úrlausnir Hæstaréttar Íslands

Hrd. 1940:239 nr. 15/1940 (Kirkjujarðarsjóður) ^[PDF]

---

Hrd. 1940:257 nr. 20/1940 (Fiskiræktar- og veiðifélag Árnesinga) ^[PDF]

---

Hrd. 1950:175 nr. 34/1949 (Kvíslardómur) ^[PDF]

---

Hrd. 1962:488 nr. 33/1961 (Nýpukot) ^[PDF]

---

Hrd. 1964:573 nr. 80/1963 (Sundmarðabú) ^[PDF]

---

Hrd. 1967:1047 nr. 87/1966 (Selveiði í Þjórsá) ^[PDF]

---

Hrd. 1979:1077 nr. 63/1975 ^[PDF]

---

Hrd. 1981:182 nr. 33/1978 (Mývatnsbotn) ^[PDF]
Greint var á um eignarhald á botni Mývatns og önnur verðmæti á botni Mývatns utan netlaga, og kröfðust landeigendur þeirra landa er lágu að Mývatni að þau teldust óskipt sameign þeirra allra. Fyrir héraði hófst málið með stefnu í júlímánuði 1974 sem að endingu varð að áðurgreindri kröfu. Ríkið höfðaði gagnsök sama mánuð sem að endingu varð sambærileg þeirra sem landeigendurnir gerðu, nema eignarhaldið færi til sín. Aukadómþing Þingeyjarsýslu dæmdi ríkinu í vil með gagnályktun á 1. tölul. 4. gr. vatnalaga nr. 15/1923 þar sem hinum málsaðilunum tókst ekki að sýna fram á að eignarrétturinn að Mývatnsbotni utan netlaga hefði stofnast með lögum eða með öðrum viðurkenndum hætti. Taldi hann í ljósi þessa að ríkið teldist réttmætur eigandi umrædds svæðis.

Fyrir Hæstarétti var málinu vísað frá héraði hvað varðaði kröfur tveggja ábúenda þar sem jarðirnar voru í ríkiseigu, sökum þess að það væri andstætt meginreglum réttarfars um aðild að aðili hafi uppi kröfur gegn sjálfum sér. Litið var svo á að frávísun þeirra krafna leiddi ekki til frávísun málsins í heild.

Hæstiréttur leit svo á að fyrir gildistöku vatnalaganna hafi engin lagaákvæði kveðið beinlínis á um eignarrétt yfir botnum stöðuvatna. Í málinu höfðu áfrýjendur ekki getað sýnt fram á að eignarréttur hafi myndast með öðrum hætti yfir botni Mývatns utan netlaga er leiddi til skerðingar eignarréttinda með 4. gr. vatnalaganna. Var ríkið því sýknað af þeirri kröfu áfrýjenda.

Hvað kröfu ríkisins varðaði vísaði Hæstiréttur til þess að 4. gr. vatnalaganna kvað heldur ekki um að ríkið teldist eigandi Mývatnsbotns utan netlaga né þeirra verðmæta sem tilheyrðu því svæði. Aukinheldur hafi ríkið heldur ekki sýnt fram á í málinu að það hafi stofnað til eignarréttarins með öðrum hætti. Voru landeigendurnir því einnig sýknaðir af kröfum ríkisins. Hins vegar kom fram að handhafar ríkisvalds gætu í skjóli valdheimilda sinna ráðið meðferð og nýtingu botns Mývatns og botnsverðmæta utan netlaga.

---

Hrd. 1985:479 nr. 124/1984 ^[PDF]

---

Hrd. 1987:788 nr. 199/1985 ^[PDF]

---

Hrd. 1999:486 nr. 263/1998 (Litli-Langidalur)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 1999:2794 nr. 450/1998 (Kolbeinsstaðarhreppur)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 1999:2809 nr. 451/1998^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2006:1278 nr. 443/2005 (Þverfell)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 510/2006 dags. 29. mars 2007^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 239/2007 dags. 20. desember 2007 (Berufjarðará)^{[HTML] [PDF]}
Spildu var skipt úr jörð en ekki var vikið að vatni eða veiðiréttar. Eigendurnir töldu sig hafa óskiptan veiðirétt í sameign við hinn hluta jarðarinnar. Hæstiréttur féllst ekki á það.

---

Hrd. 88/2009 dags. 4. febrúar 2010 (Arðskrá Veiðifélags Miðfirðinga)^{[HTML] [PDF]}
Arði var úthlutað eftir aðskrá. Þegar arðskrá er metin er horft til fjölda atriða. Hæstiréttur taldi sér óheimilt að endurskoða þetta nema hvað varðar ómálefnanleg sjónarmið.

---

Hrd. 453/2009 dags. 3. nóvember 2011 (Veiðifélag Miðfirðinga - Veiðiréttur í Ytri Rangá - Kotvöllur)^{[HTML] [PDF]}
Skógræktarfélag Rangæinga krafðist viðurkenningar á veiðirétti sínum í Eystri-Rangá og Fiská á grundvelli jarðarinnar Kotvöllur sem lá þó ekki að þeim, byggt á að...:

1. Félaginu hafði verið ákvörðuð hlutdeild í arðskrá Veiðifélags Eystri-Rangár árið 1999.
2. Umráðamenn Kotvallar hafi um áratugabil átt aðild að því veiðifélagi og forvera þess.
3. Kotvöllur hafi átt land að Eystri-Rangá fram til landskipta er fóru fram árið 1963, auk hlutdeildar landsins í sameiginlegu landi Vallartorfu ásamt meðfylgjandi hlunnindum þeirra, sem aldrei hafi verið skipt.
4. Veiðirétturinn hafi unnist fyrir hefð.

Hæstiréttur taldi ósannað í málinu að Kotvellir hafi fram til landskiptanna tilheyrt óskiptu landi er lægi að þessum ám, og bæri skógræktarfélagið þá sönnunarbyrði sem það axlaði svo ekki. Væri því ekki hægt að líta svo á að réttlætt væri undantekning frá meginreglunni um að veiðiréttur væri eingöngu á hendi þeirra sem ættu land að vatni.

---

Hrd. 530/2015 dags. 3. mars 2016 (Lambhagi - Langanesmelar)^{[HTML] [PDF]}
Stóð skýrt í samningnum að verið væri að selja jörð með áskilnaði um að laxveiðiréttindin yrðu eftir.

---

Hrd. 471/2015 dags. 3. mars 2016 (Glammastaðir)^{[HTML] [PDF]}
Heimilt var að selja veiðiréttinn þar sem landið var í eyði.

---

Hrd. 566/2016 dags. 30. mars 2017 (Á eyrunum)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 169/2017 dags. 20. apríl 2018^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 788/2017 dags. 25. október 2018^{[HTML] [PDF]}

---

Fara á yfirlit

Alþingi

Athugið að eingöngu eru birt þingskjöl, þingræður og erindi til Alþingis í tengslum við viðkomandi mál, ef skjalið/ræðan hefur þennan merkimiða.

Löggjafarþing 68

Þingmál A125 (fiskiðjuver í Reykjavík)^[HTML]

Þingræður:
40. þingfundur - Gísli Jónsson - Ræða hófst: 1949-02-16 00:00:00 - ^[HTML]

Þingmál A146 (klak í ám og vötnum)^[HTML]

Þingræður:
47. þingfundur - Bjarni Ásgeirsson (landbúnaðarráðherra) - svar - Ræða hófst: 1949-03-09 00:00:00 - ^[HTML]

Löggjafarþing 74

Þingmál A196 (lax- og silungsveiði)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 670 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1955-04-28 00:00:00 ^[PDF]

Löggjafarþing 75

Þingmál A82 (lax- og silungsveiði)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 89 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1955-11-03 00:00:00 ^[PDF]

Löggjafarþing 84

Þingmál A201 (kísilgúrverksmiðja við Mývatn)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 425 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1964-04-06 00:00:00 ^[PDF]

Löggjafarþing 116

Þingmál A1 (Evrópskt efnahagssvæði)^[HTML]

Þingræður:
97. þingfundur - Páll Pétursson - Ræða hófst: 1993-01-08 10:34:54 - ^[HTML]

Löggjafarþing 132

Þingmál A607 (lax- og silungsveiði)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 891 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 2006-03-09 17:26:00 ^{[HTML] [PDF]}

Löggjafarþing 135

Þingmál A386 (þjóðlendur)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 630 (frumvarp) útbýtt þann 2008-02-11 16:15:00 ^{[HTML] [PDF]}

Þingmál A531 (flutningur stjórnsýslu- og eftirlitsverkefna á sviði lax- og silungsveiði o.fl. til Fiskistofu)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 832 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 2008-04-07 17:54:00 ^{[HTML] [PDF]}
Þingræður:
90. þingfundur - Einar K. Guðfinnsson (sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra) - flutningsræða - Ræða hófst: 2008-04-15 17:13:34 - ^[HTML]

Löggjafarþing 136

Þingmál A25 (þjóðlendur)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 25 (frumvarp) útbýtt þann 2008-10-06 17:10:00 ^{[HTML] [PDF]}

Löggjafarþing 138

Þingmál A165 (lax- og silungsveiði)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 184 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 2009-11-06 12:50:00 ^{[HTML] [PDF]}

Löggjafarþing 139

Þingmál A202 (lax- og silungsveiði)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 219 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 2010-11-11 15:23:00 ^{[HTML] [PDF]}