Úrlausnir.is

Yfirlit

Hæstaréttardómar (173)
Dómasafn Hæstaréttar (94)
Umboðsmaður Alþingis (88)
Stjórnartíðindi (532)
Dómasafn Félagsdóms (2)
Alþingistíðindi (612)
Ársskýrslur umboðsmanns Alþingis (83)
EES-viðbætir við Stjórnartíðindi ESB (2267)
Alþingi (3669)
Aðrir úrlausnaraðilar

• Atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið (10)
• Áfrýjunarnefnd samkeppnismála (7)
• Félagsdómur (3)
• Félagsmálaráðuneytið (45)
• Félags- og tryggingamálaráðuneytið (10)
• Fjarskiptastofa (1)
• Heilbrigðisráðuneytið (7)
• Héraðsdómur Austurlands (8)
• Héraðsdómur Norðurlands eystra (7)
• Héraðsdómur Reykjaness (14)
• Héraðsdómur Reykjavíkur (84)
• Héraðsdómur Suðurlands (8)
• Héraðsdómur Vestfjarða (2)
• Héraðsdómur Vesturlands (1)
• Kærunefnd barnaverndarmála (4)
• Kærunefnd húsamála (12)
• Kærunefnd jafnréttismála (2)
• Kærunefnd útboðsmála (9)
• Kærunefnd útlendingamála (13)
• Landsréttur (38)
• Matsnefnd eignarnámsbóta (7)
• Matvælaráðuneytið (2)
• Óbyggðanefnd (7)
• Póst- og fjarskiptastofnun (3)
• Ríkisskattanefnd (1)
• Ríkistollanefnd (1)
• Samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytið (1)
• Samgönguráðuneytið (2)
• Samkeppniseftirlitið (14)
• Samkeppnisráð (19)
• Sjávarútvegsráðuneytið (1)
• Tollstjóri (1)
• Umhverfis- og auðlindaráðuneytið (2)
• Umhverfisráðuneytið (33)
• Úrskurðarnefnd fjarskipta- og póstmála (5)
• Úrskurðarnefnd fæðingar- og foreldraorlofsmála (4)
• Úrskurðarnefnd hollustuhátta og mengunarvarna (7)
• Úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála (71)
• Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála (275)
• Úrskurðarnefnd um upplýsingamál (11)
• Úrskurðarnefnd velferðarmála (10)
• Velferðarráðuneytið (26)
• Yfirskattanefnd (6)

Fara á yfirlit

Úrlausnir Hæstaréttar Íslands

Hrd. 1944:166 nr. 90/1943 ^[PDF]

---

Hrd. 1945:269 nr. 60/1945 ^[PDF]

---

Hrd. 1948:155 nr. 122/1945 (Einkaleyfi til kvikmyndahússrekstrar) ^[PDF]
Kvikmyndahús var ekki talið hafa einkaleyfi til reksturs kvikmyndahúss þar sem engin lagaheimild var fyrir slíku einkaleyfi.

---

Hrd. 1953:13 nr. 94/1952 ^[PDF]

---

Hrd. 1953:411 nr. 50/1953 ^[PDF]

---

Hrd. 1953:439 nr. 3/1952 ^[PDF]

---

Hrd. 1955:244 nr. 13/1953 ^[PDF]

---

Hrd. 1955:321 nr. 128/1954 ^[PDF]

---

Hrd. 1958:141 nr. 173/1957 (Herrulækur) ^[PDF]

---

Hrd. 1962:460 nr. 146/1961 (Lyfsöluleyfi) ^[PDF]
Aðili hafði fengið konungsleyfi til reksturs verslunar en hafði verið sviptur leyfinu á árinu 1958. Í dómnum er rekið þetta sjónarmið um stigskipt valdmörk og taldi að ráðuneytið gæti ekki svipt leyfi sem konungur hafði veitt á sínum tíma, heldur heyrði það undir forseta.

---

Hrd. 1963:179 nr. 56/1962 ^[PDF]

---

Hrd. 1964:561 nr. 151/1963 ^[PDF]

---

Hrd. 1966:704 nr. 57/1966 (Kvöldsöluleyfi) ^[PDF]
Aðili fékk leyfi til kvöldsölu frá sveitarfélaginu og greiddi gjaldið. Sveitarfélagið hætti við og endurgreiddi gjaldið. Meiri hluti Hæstaréttar taldi að óheimilt hafi verið að afturkalla leyfið enda ekkert sem gaf til kynna að hann hefði misfarið með leyfið.

Lögreglan hafði innsiglað búðina og taldi meiri hluti Hæstaréttar að eigandi búðarinnar hefði átt að fá innsiglinu hnekkt í stað þess að brjóta það.

---

Hrd. 1967:796 nr. 226/1966 ^[PDF]

---

Hrd. 1970:512 nr. 10/1970 (Mjólkursala) ^[PDF]
Framleiðsluráð landbúnaðarins tók ákvörðun 7. desember 1961 um að Ólafsfjörður væri talinn vera sérstakt mjólkursölusvæði að beiðni tiltekins kaupfélags, og hafði kaupfélagið því einkaleyfi til að selja mjólk á því svæði. Þessi ákvörðun var ekki birt þar sem það var venjulega ekki gert. Tveir menn voru síðan ákærðir fyrir að hafa flutt mjólk til Ólafsfjarðar frá Akureyri og selt hana úr kæligeymslu eða heimsendu til viðskiptavina á vegum tiltekinnar verslunar.

Meirihluti Hæstaréttar vísaði til ákvæðis þess efnis að samkvæmt lögum um birtingu laga og stjórnvaldaerinda skuli birta í Lögbirtingablaði auglýsingar um sérleyfi er stjórnvöld veittu, og taldi ákvörðun framleiðsluráðsins falla undir slíkt. Vísað var til þess að þar sem ákvörðunin „varðaði ótiltekinn fjölda manna og skyldi samkvæmt efni sínu gilda um langan ótiltekinn tíma, og brot gegn henni gat varðað refsingu“ var óheimilt að beita refsingu fyrir brot gegn þessari ákvörðun fyrr en lögmælt birting hefði farið fram.

---

Hrd. 1970:1122 nr. 153/1970 ^[PDF]

---

Hrd. 1971:385 nr. 17/1971 ^[PDF]

---

Hrd. 1971:817 nr. 129/1971 ^[PDF]

---

Hrd. 1971:1271 nr. 155/1970 ^[PDF]

---

Hrd. 1972:293 nr. 84/1971 (Áhlaup á Laxárvirkjun - Stífludómur) ^[PDF]

---

Hrd. 1972:1047 nr. 164/1972 ^[PDF]

---

Hrd. 1974:42 nr. 61/1972 ^[PDF]

---

Hrd. 1975:164 nr. 37/1973 (Fóstureyðing - Rauðir hundar) ^[PDF]

---

Hrd. 1978:88 nr. 14/1978 ^[PDF]

---

Hrd. 1978:97 nr. 50/1976 (Hafnargjöld) ^[PDF]
Bræðsluskip var leigt og loðnunni landað í þetta skip töluvert undan höfninni. Rekstraraðilar hafnarinnar voru ósáttir þar sem bátarnir lögðust ekki að höfninni, er leiddi til tekjutaps fyrir sveitarfélagið. Álitamálið var hvort heimilt hafi verið að leggja á hafnargjaldið í slíkum tilvikum. Hæstiréttur taldi að það hafi verið óheimilt þar sem hvorki lög né reglugerður veittu heimild til að rukka gjaldið gagnvart skipum utan marka kaupstaðarins.

---

Hrd. 1978:284 nr. 40/1978 ^[PDF]

---

Hrd. 1978:782 nr. 76/1976 (Ferðaskrifstofan Sunna hf.) ^[PDF]

---

Hrd. 1979:1285 nr. 21/1978 (Vönun) ^[PDF]
Vinnuveitandi og læknir voru taldir bera bótaábyrgð.

---

Hrd. 1979:1369 nr. 76/1977 (Samvistir fallið brott - Lögskilnaðarleyfi) ^[PDF]

---

Hrd. 1981:1499 nr. 31/1981 ^[PDF]

---

Hrd. 1984:368 nr. 38/1982 ^[PDF]

---

Hrd. 1984:943 nr. 153/1982 (Bifreiðastöð Steindórs sf.) ^[PDF]
Gert var samkomulag um að fjölskylda manns hans fengi leyfið hans eftir að hann lést. Þegar fjölskyldan vildi framselja leyfið var það talið hafa farið út fyrir leyfileg mörk. Talið var að skilyrðið með leyfinu hafi verið heimil.

---

Hrd. 1984:1096 nr. 165/1982 (Vélbáturinn Hamravík) ^[PDF]
Aðilar sömdu um kaup á vélbáti (Hamravík) og lá fyrir við samningsgerð að lög heimiluðu ekki innflutning á bátnum. Menn voru að reyna að leggja fram sérstakt frumvarp um innflutning á þessum bát en það náði ekki fram að ganga.

Hæstiréttur taldi samningurinn hafa fallið úr gildi og hvor aðili bæri ábyrgð gagnvart hinum vegna þessa. Vísað var til þess að samningsaðilarnir hafi vitað hver lagalegan staðan hefði verið á þeim tíma.

---

Hrd. 1984:1326 nr. 85/1982 (Dýraspítali Watsons) ^[PDF]
Danskur dýralæknir sótti um atvinnuleyfi á Íslandi.
Yfirdýralæknir veitti umsögn er leita átti vegna afgreiðslu leyfisumsóknarinnar. Fyrir dómi var krafist þess að umsögnin yrði ógilt þar sem í henni voru sjónarmið sem yfirdýralæknirinn veitti fyrir synjun leyfisins væru ekki talin málefnaleg.

---

Hrd. 1984:1444 nr. 25/1983 ^[PDF]

---

Hrd. 1985:854 nr. 222/1983 ^[PDF]

---

Hrd. 1986:367 nr. 61/1984 ^[PDF]

---

Hrd. 1987:1444 nr. 49/1986 (Byggingafræðingur) ^[PDF]

---

Hrd. 1988:324 nr. 174/1986 (Mosfellsbær - Byggingareftirlit) ^[PDF]

---

Hrd. 1988:820 nr. 124/1986 (Skilyrði löggildingar tæknifræðings) ^[PDF]

---

Hrd. 1989:477 nr. 342/1988 ^[PDF]

---

Hrd. 1991:930 nr. 59/1989 (Hafnarstjórn Reyðarfjarðarhrepps) ^[PDF]
Hafnarstjórn Reyðarfjarðarhrepps fékk lögbann á gerð smábátaaðstöðu innan hafnarsvæðisins en utan hinnar eiginlegu hafnar eftir að nokkrir aðilar hófu framkvæmdir þrátt fyrir synjun hafnarstjórnarinnar þar að lútandi.

Í hafnalögum var skilyrt að höfn félli eingöngu undir lögin á grundvelli reglugerðar samkvæmt staðfestu deiliskipulagi sem staðfesti mörk hennar auk annarra nauðsynlegra stjórnunarákvæða. Aðilar málsins voru ekki sammála um hvernig bæri að skilja setningu reglugerðar „samkvæmt staðfestu deiliskipulagi“ en þau orð rötuðu inn í frumvarp um hafnalögin í meðförum þingsins án þess að skilja eftir neinar vísbendingar um tilgang þessarar viðbótar. Hæstiréttur taldi rétt að skýra ákvæðið þannig að um hafnir yrði gert deiliskipulag sem yrði staðfest en ekki að reglugerðin yrði ekki gefin út án staðfests deiliskipulags.

---

Hrd. 1992:886 nr. 321/1989 ^[PDF]

---

Hrd. 1993:2119 nr. 61/1990 ^[PDF]

---

Hrd. 1993:2192 nr. 163/1991 ^[PDF]

---

Hrd. 1994:79 nr. 442/1993 (Skinkumál) ^[PDF]
Deilt var um hvort framleiðsluráð gæti kveðið á um bann við innflutningi á vöru á grundvelli lagaákvæðis sem skyldaði umleitan álits framleiðsluráðs þegar flytja ætti inn landbúnaðarvöru.

Meirihluti Hæstaréttar (4 af 7) túlkaði lagaákvæðið með þeim hætti að verið væri að tryggja rétt framleiðsluráðsins til umsagnar en ekki sjálfstæða heimild til innflutningstakmörkunar á landbúnaðarvörum. Stjórnvaldsákvarðanir ráðherra um synjun á tollafgreiðslu varanna voru því ógiltar.

---

Hrd. 1996:1255 nr. 53/1994 (Ávöxtun sf. - Bankaeftirlit Seðlabankans) ^[PDF]

---

Hrd. 1996:1896 nr. 5/1995 (Landbúnaðarráðuneytið) ^[PDF]

---

Hrd. 1996:2776 nr. 230/1995 (Veiðileyfissvipting) ^[PDF]

---

Hrd. 1996:2956 nr. 110/1995 (Útflutningsleyfi - Samherji) ^[PDF]
Ekki mátti framselja vald til ráðherra um að hvort takmarka mætti innflutning á vöru og hvernig.

---

Hrd. 1996:3962 nr. 286/1996 (Lyfjalög - Lyfsöluleyfi) ^[PDF]

---

Hrd. 1997:643 nr. 63/1997 (Kirkjugarðar Reykjavíkur) ^[PDF]
Dómkröfum á hendur áfrýjunarnefnd samkeppnismála var vísað ex officio frá héraðsdómi þar sem hún, sem úrskurðarnefnd á málsskotsstigi innan stjórnsýslunnar, var ekki talin hafa lögvarða hagsmuni af úrlausn dómkrafnanna.

---

Hrd. 1997:2625 nr. 156/1997 (Kirkjugarðar Reykjavíkurprófastsdæma) ^[PDF]

---

Hrd. 1997:3337 nr. 457/1997 (Valdimar Jóhannesson - Veiðileyfamálið) ^[PDF]

---

Hrd. 1998:76 nr. 149/1997 ^[PDF]

---

Hrd. 1998:137 nr. 286/1997 (Siglfirðingur ehf.) ^[PDF]

---

Hrd. 1999:1709 nr. 403/1998 (Ósoneyðandi efni)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 1999:1794 nr. 272/1998 (Selvogsgrunn)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 1999:2282 nr. 502/1998 (Hávöxtunarfélagið)^{[HTML] [PDF]}
Starfsmaður verðbréfafyrirtækis gerði mistök við kaup á skuldabréfi fyrir viðskiptavin sem leiddi til tjóns fyrir viðskiptavininn, sem það krafðist síðan vátryggjanda sinn um fjárhæð er samsvaraði sinna eigin bóta til viðskiptavinarins. Verðbréfafyrirtækið bar það fyrir sig að það væri viðskiptavinur í skilningi laga um verðbréfaviðskipti og verðbréfasjóði og því næði starfsábyrgðartrygging þess til mistaka starfsmannsins.

Hæstiréttur mat það svo að orðalag og efnisskipan laganna bæri það ekki með sér að verðbréfafyrirtækið teldist sem viðskiptavinur í þeim skilningi, og synjaði því kröfu þess.

---

Hrd. 1999:3742 nr. 82/1999 (Skuldabréf)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 1999:4035 nr. 161/1999 (Málverk)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2000:1379 nr. 324/1999 (Smyrlaberg - Ákvörðun um innlausn jarðarhluta)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2000:2044 nr. 39/2000^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2000:2301 nr. 70/2000^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2000:3543 nr. 218/2000 (Ísfélagsdómur)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2000:4016 nr. 295/2000 (L.A. Café)^{[HTML] [PDF]}
Veitingastaður sótti um rýmkun á afgreiðslutíma áfengis þar sem slík rýmkun hafi verið almennt leyfð á öðru svæði innan Reykjavíkurborgar. Meiri hluti Hæstaréttar taldi að afmörkun svæðisins sem almenna rýmkunin gilti um væri málefnaleg.

---

Hrd. 2000:4317 nr. 219/2000^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2001:114 nr. 302/2000^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2001:1558 nr. 442/2000 (Þórsgata)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2001:2028 nr. 113/2001 (Stjörnugrís II - Hæfi ráðherra)^{[HTML] [PDF]}
Stjörnugrís hf. (S) leitaði til heilbrigðisnefndar um fyrirhugaða stækkun svínabús í samræmi við nýsett lög um umhverfismat. Við meðferð málsins aflaði heilbrigðisnefndin skriflegs álits umhverfisráðuneytisins um hvort henni væri heimilt að gefa út starfsleyfi samkvæmt eldri lögunum eða hvort það yrði að gefa út samkvæmt nýju lögunum þar sem krafist væri mats á umhverfisáhrifum. Ráðuneytið leit svo á að nýju lögin ættu að gilda. S kærði niðurstöðuna til umhverfisráðherra og krafðist ógildingar á ákvörðun heilbrigðisnefndarinnar og krafðist þess að bæði umhverfisráðherra og allt starfsfólk ráðuneytisins viki sæti í málinu.

Hæstiréttur taldi að umhverfisráðherra hefði verið vanhæfur til meðferðar málsins á æðra stjórnsýslustigi þar sem álitið sem heilbrigðisnefndin aflaði frá ráðuneytinu hafi verið skrifað í umboði ráðherra og þar af leiðandi falið í sér afstöðu ráðherra sjálfs, óháð því hvort ráðherrann sjálfur hafi kveðið upp úrskurðinn eða starfsmenn þeir sem undirrituðu bréfið.

---

Hrd. 2001:2245 nr. 67/2001^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2001:2733 nr. 247/2001 (Ólögmæti og vikið til hliðar)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2001:2917 nr. 114/2001 (Byggingarleyfi fellt úr gildi - Heiðargerði)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2002:765 nr. 318/2001 (Helga RE 49)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2002:2241 nr. 231/2002 (Kárahnjúkavirkjun)^{[HTML] [PDF]}
Aðilar sem nutu rýmkaðrar aðilar á stjórnsýslustigi gátu ekki notið hennar fyrir dómstólum þar sem löggjöf sem aðilarnir nýttu til að eiga aðild að stjórnsýslumálinu sjálfu var afmörkuð við stjórnsýslumálsmeðferð en náði ekki til meðferðar dómsmála vegna þeirra. Fyrir dómi varð því að meta lögvörðu hagsmunina á grundvelli almennra reglna, en stefnendur málsins í héraði voru ekki taldir njóta lögvarinna hagsmuna til að fá leyst úr þeim tilteknu dómkröfum sem þeir lögðu fram.

---

Hrd. 2002:3373 nr. 157/2002 (Sorpförgun fyrir Varnarliðið)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2002:3401 nr. 112/2002 (Greiðslumiðlun)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2003:2752 nr. 225/2003 (Íslenski reiðskólinn)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2003:3597 nr. 105/2003 (Múm - Plötuútgáfusamningur)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2004:171 nr. 280/2003 (Kárahnjúkavirkjun)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2004:4449 nr. 206/2004^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2005:1840 nr. 505/2004 (Hereford steikhús - Framkvæmdir í verslunarhúsnæði)^{[HTML] [PDF]}
Gerður var samningur um að reka mætti verslun á 2. hæð. Deilt var um hvort mætti breyta versluninni sem sett var upp þar í veitingahús.

---

Hrd. 2005:2503 nr. 20/2005 (Starfsleyfi álvers í Reyðarfirði)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2005:4438 nr. 204/2005 (Fegurðarsamkeppni)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2006:119 nr. 375/2005 (Arkitektar)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2006:1652 nr. 150/2005^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2006:1899 nr. 168/2006^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2006:3375 nr. 379/2006 (Rekstur frísvæðis)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2006:3745 nr. 553/2005^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2006:4405 nr. 143/2006 (NorðurBragð)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2006:4425 nr. 122/2006 (Synjun Mosfellsbæjar á umsókn um byggingarleyfi)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2006:5284 nr. 260/2006 (Skemmtistaður í Þingholtsstræti)^{[HTML] [PDF]}
Sjónarmið um að ölvað fólk sem er farið út úr veitingastaðnum sé á eigin ábyrgð en Hæstiréttur tók ekki undir það, heldur bæri ábyrgð innan skynsamlegra marka.

---

Hrd. 406/2006 dags. 22. febrúar 2007^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 445/2006 dags. 8. mars 2007 (Þjóðhildarstígur)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 138/2007 dags. 22. mars 2007 (Landspildan)^{[HTML] [PDF]}
Settar voru þrjár jafnstæðar dómkröfur þar sem að í einni þeirra var krafist tiltekinnar beitingar ákvæðis erfðafestusamnings en í annarri þeirra krafist ógildingar þess ákvæðis. Þótti það vera ódómtækt.

---

Hrd. 182/2007 dags. 27. september 2007 (Leyfi til námuvinnslu á hafsbotni - Björgun)^{[HTML] [PDF]}
Árið 1990 fékk félagið Björgun opinbert leyfi til að vinna efni á hafsbotni til 30 ára. Árið 2000 öðluðust svo gildi lög um eignarrétt íslenska ríkisins á hafsbotninum er fólu í sér breytingar á skilyrðum til að fá útgefin eins leyfi og Björgun hafði undir höndum. Með lögunum var almennt orðað bráðabirgðaákvæði um að þáverandi handhafar slíkra leyfa skyldu halda þeim í 5 ár eftir gildistöku laganna.

Árið 2004 fékk svo Björgun tilkynningu um að leyfið þeirra myndi renna út á næsta ári. Félagið sótti þá um endurnýjun á leyfinu til Skipulagsstofnunar en var þá tilkynnt að leyfið þeirra yrði háð mati á umhverfisáhrifum. Björgun var ekki sátt með það.

Hæstiréttur tók undir með Björgun að um væri að ræða skerðingu á eignarréttindum og atvinnuréttindum, ásamt því að lagabreytingin hefði verið sérlega íþyngjandi gagnvart félaginu. Þó var ekki fallist á bótaskyldu þar sem hann taldi að uppfyllt hefðu verið skilyrði um almenningsþörf og ríkir almannahagsmunir væru fyrir því að vernda hafsbotninn. Þá vísaði hann til þess að grundvöllur lagasetningarinnar hefði verið umhverfisvernd og framkvæmd þjóðréttarskuldbindinga íslenska ríkisins. Þessi sjónarmið hefðu meira vægi en eignarréttindi Björgunar á leyfinu en skerðingin væri ekki það mikil að hún stofnaði til bótaskyldu af hendi íslenska ríkisins.

---

Hrd. 114/2008 dags. 14. mars 2008 (Hringvegur um Hornafjörð)^{[HTML] [PDF]}
Landeigendur sem voru ekki aðilar máls á ákveðnu stjórnsýslustigi voru samt sem áður taldir geta orðið aðilar að dómsmáli á grundvelli lögvarinna hagsmuna um úrlausnarefnið.

---

Hrd. 397/2007 dags. 19. júní 2008^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 550/2006 dags. 18. september 2008 (Faxaflóahafnir)^{[HTML] [PDF]}
Aðili taldi að Faxaflóahöfnum hafi verið óheimilt að setja áfenga og óáfenga drykki í mismunandi gjaldflokka vörugjalds hafnarinnar og höfðaði mál á grundvelli meints brots á jafnræðisreglu 11. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 og 65. gr. stjórnarskrárinnar.

Hæstiréttur leit svo á að áfengar og óáfengar drykkjarvörur væru eðlisólíkar og því ekki um sambærilegar vörur að ræða, og hafnaði því þeirri málsástæðu.

---

Hrd. 596/2007 dags. 2. október 2008^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 70/2008 dags. 30. október 2008 (Kostnaður vegna málsmeðferðar í Landbúnaðarráðuneytinu - Varnargarður í Hvítá III - Blöndal)^{[HTML] [PDF]}
Ekki algengt að slík bótaskylda sé dæmd. Hæstiréttur taldi að mistökin á stjórnsýslustigi hefðu verið svo mikil að háttsemin teldist saknæm og ólögmæt og bæri ríkið því bótaskyldu vegna kostnaðar aðilanna vegna meðferð málsins á stjórnsýslustigi.

---

Hrd. 566/2008 dags. 6. nóvember 2008 (Skálmholtshraun í Flóahreppi)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 187/2008 dags. 20. nóvember 2008^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 204/2008 dags. 18. desember 2008^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 2/2009 dags. 6. febrúar 2009^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 562/2008 dags. 14. maí 2009 (Vatnsréttindi Þjórsár - Landsvirkjun - Skálmholtshraun)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 210/2009 dags. 27. maí 2009 (Heiðmörk)^{[HTML] [PDF]}
Skógræktarfélagið fer í mál við Kópavogsbæ þar sem Reykjavíkurborg ætti landið.
Dómurinn er til marks um að tré sem er fast við landareignina er hluti af fasteigninni en þegar það hefur verið tekið upp er það lausafé.
Hæstiréttur taldi að Kópavogsbær bæri skaðabótaábyrgð.

---

Hrd. 6/2009 dags. 18. júní 2009^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 22/2009 dags. 22. október 2009 (Vegalagning í Nesjum í Hornafirði - Hornafjarðarfljót)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 143/2009 dags. 28. janúar 2010^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 277/2009 dags. 28. janúar 2010^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 68/2010 dags. 19. febrúar 2010^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 456/2009 dags. 18. mars 2010^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 501/2009 dags. 10. júní 2010 (Fyrirspurn um byggingarleyfi)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 415/2010 dags. 23. ágúst 2010 (Hólmsheiði)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 684/2009 dags. 14. október 2010 (Þjóðhátíðarlundur)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 28/2010 dags. 14. október 2010 (Fjölskyldunefnd)^{[HTML] [PDF]}
Forsjá barns var komin til fjölskyldunefndar og ekki var búið að skipa því lögráðamann. Talið var því að skort hafi heimild til að áfrýja fyrir hönd þess.

---

Hrd. 559/2009 dags. 21. október 2010^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 708/2009 dags. 4. nóvember 2010 (Óttarsstaðir - Straumsbúið o.fl.)^{[HTML] [PDF]}
Ætlað tjón vegna umhverfismengunar. Tjónþoli taldi að hann ætti rétt á bótum þar sem hann mætti ekki nota landið til að reisa íbúðarhús.

---

Hrd. 65/2010 dags. 19. maí 2011 (Kaffi Akureyri)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 49/2011 dags. 17. nóvember 2011^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 369/2011 dags. 31. maí 2012^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 391/2011 dags. 31. maí 2012^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 703/2011 dags. 11. október 2012^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 233/2011 dags. 18. október 2012 (Kárahnjúkavirkjun)^{[HTML] [PDF]}
Samið var um árið 2005 um framsal vatnsréttinda á vatnasvæði Kárahnjúkavirkjunar sem reisa átti á svæðinu og að réttarstaðan samkvæmt samningnum yrði að öllu leyti jafngild eignarnámi þeirra réttinda. Á grundvelli samningsins var skipuð sérstök matsnefnd sem ákveða ætti umfang og verðmæti þeirra réttinda. Sumir landeigendanna voru sáttir við niðurstöðuna en margir þeirra ekki.

Hópur landeigenda fór í dómsmál til að hnekkja niðurstöðu nefndarinnar hvað varðaði verðmæti réttindanna, og vísuðu til matsgerðar tveggja dómkvaddra matsmanna. Töldu þeir að nefndin hefði beitt rangri aðferðafræði og því hefðu bæturnar verið alltof lágar.

Hæstiréttur nefndi að þar sem fallréttindi væru afar sérstök þyrfti að beita afbrigðum frá hinum hefðbundnu aðferðum við mat á eignarnámsbótum enda lítill eða enginn virkur markaður fyrir nýtingu slíkra réttinda hér á landi. Hann féllst á aðferðafræðina sem matsnefndin beitti þar sem hún var í samræmi við gildandi réttarframkvæmd í viðlíka málum. Þá þyrfti einnig að hafa í huga þær miklu fjárfestingar er fælust í leit og vinnslu á þeirri orkuauðlind, markað fyrir orkuna, og fleiri atriði. Þó féllst hann á með héraðsdómi að við hæfi væri að hækka þær bætur sem landeigendur áttu að fá samkvæmt matsnefndinni.

---

Hrd. 313/2012 dags. 1. nóvember 2012^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 222/2012 dags. 19. desember 2012 (Grímsborgir I - Ásborgir)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 169/2011 dags. 17. janúar 2013^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 115/2013 dags. 8. mars 2013 (Skotæfingasvæði)^{[HTML] [PDF]}
Þar sagði Hæstiréttur í fyrsta skipti að óþarfi hafi verið að stefna sveitarfélaginu, en áður hafði ekki verið gerð athugasemd við það að sleppa þeim.

---

Hrd. 141/2013 dags. 19. september 2013 (Álfhólsvegur)^{[HTML] [PDF]}
Dómkröfum var vísað frá dómi ex officio þar sem þær voru taldar vera málsástæður fyrir öðrum dómkröfum í sama máli og ættu því ekki erindi inn í málið sem sjálfstæðar dómkröfur.

---

Hrd. 854/2014 dags. 15. janúar 2015 (Landsnet)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 39/2015 dags. 16. janúar 2015^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 808/2014 dags. 20. janúar 2015 (Leyfi til að reisa og reka raforkuflutningsvirki - Suðurnesjalína 2)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 592/2014 dags. 19. mars 2015 (Veitingaleyfi)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 583/2014 dags. 26. mars 2015 (Hjarðarhagi)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 291/2015 dags. 5. maí 2015^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 53/2015 dags. 13. maí 2015 (Umráðataka vegna Suðurnesjalínu 2)^{[HTML] [PDF]}
Ágreiningur var um úrskurð matsnefnd eignarnámsbóta vegna snemmbærrar umráðasviptingu landspilda fimm jarða vegna lagningu Suðurnesjalínu 2. Ráðherra hafði áður orðið við beiðni Landsnets um heimild til eignarnáms þessa lands, með vísan til almannaþarfar.

Hæstiréttur taldi að ekki dugði að vísa eingöngu til þeirra almennu sjónarmiða um nauðsyn eignarnámsheimildarinnar, heldur þyrfti einnig að færa fram rök fyrir matsnefndinni að snemmbær umráðasvipting skv. 14. gr. laga um framkvæmd eignarnáms, nr. 11/1973, væri nauðsynleg. Þar sem slík rök voru ekki flutt fyrir matsnefndinni brast henni lagaskilyrði til að verða við þeirri beiðni, og þar af leiðandi var sá úrskurður hennar felldur úr gildi.

---

Hrd. 837/2014 dags. 11. júní 2015 (Creditinfo)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 822/2014 dags. 18. júní 2015 (Isavia ohf.)^{[HTML] [PDF]}
Á höfðaði skaðabótamál gegn Isavia ohf. vegna brottreksturs hans úr starfsþjálfun til flugumferðarstjóra, sem Isavia sá um. Með lögum nr. 102/2006 var ríkisstjórninni heimilt að stofna það hlutafélag sem stefnt er í þessu máli og öðlaðist það félag ýmsar lagaheimildir til að annast tilteknar skyldur Flugmálastjórnar Íslands, þar á meðal umrædda starfsþjálfun. Leit Hæstiréttur svo á að ákvæði stjórnsýslulaga giltu um þær ákvarðanir innan þess verksviðs enda hefðu starfsmenn stjórnsýslunnar þurft að fylgja þeim hefði ákvörðunin verið tekin þar. Sökum skilmálana er giltu um námið var ekki talið að hann ætti rétt á bótum vegna fjártjóns en hins vegar voru dæmdar miskabætur.

---

Hrd. 759/2015 dags. 26. nóvember 2015^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 411/2015 dags. 11. febrúar 2016 (Markarfljót - Varnargarður við Þórólfsfell)^{[HTML] [PDF]}
Krafist var ógildingar á framkvæmdarleyfi vegna varnargarðs sem hafði eyðilagst og endurreistur með öðrum hætti en hann var.

Landeigendur komu með ýmsar ábendingar um legu varnargarðsins sem átti að endurbyggja, annmarka á plönum, ásamt öðrum atriðum, er leiddi til þess að sönnunarbyrðin um að rannsóknarskyldu í undirbúningi ákvörðunar um eignarnám fluttist yfir til stjórnvaldsins.

---

Hrd. 530/2015 dags. 3. mars 2016 (Lambhagi - Langanesmelar)^{[HTML] [PDF]}
Stóð skýrt í samningnum að verið væri að selja jörð með áskilnaði um að laxveiðiréttindin yrðu eftir.

---

Hrd. 205/2016 dags. 8. apríl 2016 (Aðför vegna Suðurnesjalínu 2)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 204/2016 dags. 8. apríl 2016 (Aðför vegna Suðurnesjalínu 2)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 202/2016 dags. 8. apríl 2016 (Aðför vegna Suðurnesjalínu 2)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 203/2016 dags. 8. apríl 2016 (Aðför vegna Suðurnesjalínu 2)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 140/2016 dags. 19. apríl 2016^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 541/2015 dags. 12. maí 2016 (Suðurnesjalína 2)^{[HTML] [PDF]}
Ógilt eignarnám er framkvæmt var vegna raforkuvirkis.

---

Hrd. 512/2015 dags. 12. maí 2016 (Suðurnesjalína 2)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 511/2015 dags. 12. maí 2016 (Suðurnesjalína 2)^{[HTML] [PDF]}
Landsnet ákvað að láta setja upp háspennulínur í lofti milli Hafnarfjarðar og Reykjanesbæjar árið 2008 í þeim tilgangi að styrkja afhendingaröryggi raforku á Suðurnesjum. Fyrir var Suðurnesjalína 1 sem var á hámarksnýtingu og eina línan þar á milli. Línan myndu þá fara um tugi jarða, þar á meðal jörð Sveitarfélagsins Voga. Ráðherra ákvað árið 2014 að heimila Landsneti ótímabundið eignarnám á tilteknum svæðum í þeim tilgangi.

Sveitarfélagið taldi að ekki hefðu verið uppfyllt skilyrði um almenningsþörf og meðalhóf sökum þess að ráðherrann sinnti ekki rannsóknarskyldu sinni áður en hann veitti heimildina, að samráðsskyldan gagnvart sér hafi verið brotin, og að brotið hafi verið gegn andmælareglunni. Íslenska ríkið andmælti þeim málatilbúnaði þar sem hann hafi boðað til kynningarfunda um málið og að tillögur Landsnets hafi farið í gegnum viðeigandi ferli hjá Skipulagsstofnun og Orkustofnun.

Meiri hluti Hæstaréttar tók undir með sveitarfélaginu að þeir möguleikar að grafa háspennulínuna ofan í jörð hafi ekki verið skoðaðir nógu vel af hálfu Landsnets. Þá hafi eignarnámsþolarnir andmælt tillögunum á sínum tíma og bent á raunhæfa kosti þess að grafa þær í staðinn ofan í jörð. Þrátt fyrir þetta hafi Landsnet ekki farið í neitt mat á þeim möguleika og vísað í staðinn til almennra sjónarmiða um kosti og galla jarðstrengja. Ráðherra hafi þrátt fyrir að málið hafi verið í þessum búningi látið hjá líða að láta rannsaka þann valkost betur. Með hliðsjón af því sem kom fram féllst meiri hluti Hæstaréttar á ógildingu ákvörðunar ráðherra um heimild til eignarnáms. Minni hluti Hæstaréttar taldi að ekki væru efni til að fallast á ógildingarkröfuna.

---

Hrd. 513/2015 dags. 12. maí 2016 (Suðurnesjalína 2)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 607/2015 dags. 16. júní 2016^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 796/2015 dags. 13. október 2016 (Suðurnesjalína 2 - Leyfi Orkustofnunar)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 33/2016 dags. 24. nóvember 2016^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 78/2016 dags. 1. desember 2016^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 784/2016 dags. 15. desember 2016^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 273/2015 dags. 2. febrúar 2017^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 575/2016 dags. 16. febrúar 2017 (Framkvæmdaleyfi vegna Suðurnesjalínu 2)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 390/2016 dags. 16. mars 2017^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 309/2016 dags. 11. maí 2017 (Nikótínfilterar í rafsígarettur - CE merkingar)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 432/2017 dags. 2. ágúst 2017 (Aðild Landverndar - Kröflulína 4)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 684/2016 dags. 19. október 2017 (Kostnaður vegna málsmeðferðar í umhverfisráðuneytinu)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 804/2016 dags. 25. janúar 2018 (Lóð við Reykjaneshöfn)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 738/2017 dags. 26. apríl 2018 (Byggingarfulltrúi starfsmaður og undirmaður aðalhönnuðar og hönnunarstjóra mannvirkisins)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 739/2017 dags. 26. apríl 2018^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 582/2017 dags. 14. júní 2018^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 632/2017 dags. 22. nóvember 2018 (Grenlækur)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 21/2019 dags. 30. október 2019^{[HTML] [PDF]}
F skilaði inn umsókn um leyfi til að taka barn í fóstur. Barnaverndarstofa synjaði umsókninni án þess að bjóða henni að taka námskeið þar sem hæfi hennar yrði metið, á þeim grundvelli að það væri tilhæfulaust sökum ástands hennar. Hæstiréttur taldi að synjun umsóknar F á þessu stigi hefði verið brot á rannsóknarreglu stjórnsýsluréttarins.

---

Hrd. 47/2019 dags. 18. nóvember 2019^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 41/2019 dags. 22. janúar 2020 (Niðurrif á friðuðu húsi)^{[HTML] [PDF]}
Fólk höfðaði mál gegn Hafnarfjarðarbæ um að fá tiltekið deiliskipulag fellt niður þar sem þau vildu rífa niður hús og byggja annað í staðinn. Minjastofnun féllst á það með skilyrði um að nýja húsið félli að götumyndinni. Hæstiréttur taldi skilyrðið ólögmætt þar sem Minjastofnun var ekki lagalega heimilt að setja skilyrði um nýja húsið.

---

Hrd. 1/2020 dags. 31. mars 2020 (Náttúruvernd 2 málsóknarfélag)^{[HTML] [PDF]}

---

Hrd. 36/2023 dags. 27. mars 2024^[HTML]

---

Hrd. 2/2024 dags. 5. júní 2024^[HTML]

---

Fara á yfirlit

Úrlausnir umboðsmanns Alþingis

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 28/1988 dags. 3. ágúst 1989^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 166/1989 dags. 19. desember 1989^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 274/1990 dags. 28. desember 1990^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 271/1990 dags. 8. ágúst 1991^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 375/1990 dags. 29. ágúst 1991^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 391/1991 dags. 29. ágúst 1991^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 552/1992 dags. 24. janúar 1992^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 435/1991 (Leyfi til málflutnings)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 612/1992 dags. 9. febrúar 1993 (Tæknifræðingur)^[HTML][PDF]
Umsagnaraðili breytti framkvæmd sinni er leiddi til þess að stjórnvaldið breytti einnig sinni framkvæmd.

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 652/1992 dags. 18. mars 1993^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 630/1992 (Heimild til samninga við Varnarliðið)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 622/1992 dags. 5. október 1993^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 792/1993 (Skoðunargjald loftfara)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 955/1993 dags. 23. ágúst 1994^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1169/1994 dags. 12. maí 1995^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1328/1995 (Snyrtingar á vínveitingastöðum)^[HTML][PDF]
Veitingastaður vildi samnýta snyrtingu með öðru fyrirtæki en nefndin sem afgreiddi umsóknina féllst ekki á það án skilyrða.

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1292/1994 dags. 22. ágúst 1995^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1232/1994 dags. 3. maí 1996^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1450/1995 (Starfsleyfi til sjúkraþjálfunar)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1506/1995 dags. 20. nóvember 1996 (Frumkvæðisathugun um málefni fanga)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1659/1996 (Þjónustugjöld Fiskistofu)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1380/1995 dags. 26. júní 1997^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2289/1997 dags. 27. nóvember 1998^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2123/1997 dags. 5. mars 1999^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2241/1997 dags. 5. mars 1999^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2431/1998 dags. 16. apríl 1999^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2210/1997 dags. 10. maí 1999^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2219/1997 dags. 7. júlí 1999 (Gjald vegna sérstakrar tollmeðferðar vöru)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2397/1998 dags. 31. ágúst 1999^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2607/1998 (Leyfi til vísindarannsókna í sjó)^[HTML][PDF]
Sett var skilyrði að leyfið væri veitt að því leyti að ekki væri aflað gagna sem hægt væri að fá hjá Hafrannsóknarstofnun.

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 3064/2000^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 3108/2000^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 3223/2001^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 3133/2000 dags. 7. mars 2002^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 3307/2001 dags. 10. maí 2002 (Ótímabundið dvalarleyfi)^[HTML][PDF]
Í þágildandi lögum voru engin skilyrði um hvenær viðkomandi uppfyllti skilyrði til að öðlast tímabundið né ótímabundið dvalarleyfi. Stjórnvöldum var því fengið mikið svigrúm. Stjórnvald setti reglu er mælti fyrir að dvöl í þrjú ár leiddi til ótímabundins dvalarleyfis. Einstaklingur fékk dvalarleyfi og ári síðar var tímabilið lengt í fimm ár og látið gilda afturvirkt.

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2957/2000 (Vegalagning á Vatnaheiði á Snæfellsnesi)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 3308/2001^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 3261/2001 (Vínveitingaleyfi)^[HTML][PDF]
Sýslumaður var talinn hafa verið vanhæfur um að taka ákvörðun um leyfi til staðar þar sem sýna átti nektardans þar sem sýslumaðurinn skrifaði á undirskriftarlista gegn opnun slíkra staða.
Umboðsmaður byggði á traustssjónarmiðum í málinu.

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 3609/2002 (Umsókn um að taka barnabarn í fóstur)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 3777/2003^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 3717/2003 (Innfjarðarrækja)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4004/2004 (Starfsleyfi sálfræðings)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4196/2004 (Hrefnukjöt)^[HTML][PDF]
Lög nr. 85/2000 fjölluðu um nýtingu sjávarafurða og þar kom fram að umhverfisráðherra færi með yfirstjórn en sjávarútvegsráðherra færi með málefni um nytjastofna sjávar. Fyrirtæki vildi flytja út hrefnukjöt til Kína og fékk leiðbeiningar um að leita til umhverfisráðherra þar sem í gildi væri samkomulag um framsal sjávarútvegsráðherra. Umboðsmaður taldi ráðherra ekki getað framselt valdinu.

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4183/2004 (Leyfi til rekstrar frísvæðis)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4216/2004 dags. 28. júní 2005^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4388/2005 dags. 2. desember 2005 (Löggilding rafverktaka)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4260/2004 dags. 30. desember 2005^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4113/2004 (Varnargarður í Hvítá I)^[HTML][PDF]
Landeigendur vildu reisa varnargarð og sóttu um leyfi til að reisa 30 metra varnargarð. Leyfið var veitt af ráðuneyti en fyrir 12 metra varnargarð ásamt því að það setti skilyrði, m.a. um líffræðilega úttekt ásamt framkvæmdar- og kostnaðaráætlunum.
Óljóst var hvort leyfisins var þörf í upphafi og einnig í hvað þeim fælist.
Hæstiréttur taldi síðar að ráðuneytinu sjálfu hafi verið óheimilt að setja þau skilyrði sem það gerði.

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4700/2006 dags. 29. desember 2006 (LÍA og vélhjóla- og vélsleðaíþróttanefnd ÍSÍ)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4552/2005 dags. 10. júní 2008 (Málefni aldraðra)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4593/2005 dags. 10. júní 2008 (Málefni aldraðra)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4888/2005 dags. 10. júní 2008 (Málefni aldraðra)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 5044/2005 dags. 10. júní 2008 (Málefni aldraðra)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 5328/2008 (Hæfi til að stunda leigubifreiðaakstur)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 5364/2008 dags. 19. desember 2008^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 5651/2009 dags. 28. september 2009^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 5593/2009 dags. 11. nóvember 2009^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4920/2007 (Leyfi til þess að fella á í sinn forna farveg - Varnargarður í Hvítá II)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 5188/2007 dags. 22. janúar 2010^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 5424/2008 dags. 24. mars 2010^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 5726/2009 (Útgáfa virkjunarleyfis)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6481/2011 dags. 14. september 2011^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6123/2010 (Geysir Green Energy)^[HTML][PDF]
Geysir Green Energy gaf út yfirlýsingu um að selja ýmis auðlindaréttindi til erlends aðila og fór það yfir nefnd. Hún mat lögmæti ákvörðunarinnar. Umboðsmaður taldi að yfirlýsingu bryti í bága við skýrleikaregluna þar sem hún olli mikilli réttaróvissu.

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 8729/2015 dags. 21. september 2016^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 9116/2016 (Skipulags- og byggingarmál)^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 9440/2017 dags. 3. júlí 2018^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 9517/2017 dags. 12. desember 2018^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 9317/2017 dags. 31. desember 2018^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 9850/2018 dags. 25. janúar 2019^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 9898/2018 dags. 22. mars 2019^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 9992/2018 dags. 22. mars 2019^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 10024/2019 dags. 26. mars 2019^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 9629/2018 dags. 28. september 2020^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 9802/2018 dags. 30. september 2020^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 10025/2019 dags. 16. október 2020^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1775/1996 dags. 29. desember 2020^[HTML][PDF]

---

Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 10371/2020 dags. 31. mars 2021^[HTML][PDF]

---

Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 11034/2021 dags. 23. apríl 2021^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 11237/2021 dags. 28. febrúar 2022^[HTML][PDF]

---

Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 11595/2022 dags. 5. apríl 2022^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 11049/2021 dags. 7. apríl 2022^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 11354/2021 dags. 10. júní 2022^[HTML][PDF]

---

Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 11969/2022 dags. 19. desember 2022^[HTML][PDF]

---

Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 11780/2022 dags. 23. desember 2022^[HTML][PDF]

---

Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 12229/2023 dags. 21. júní 2023^[HTML][PDF]

---

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 12291/2023 dags. 5. janúar 2024^[HTML][PDF]

---

Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 12508/2023 dags. 17. maí 2024^[HTML][PDF]

---

Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 12389/2023 dags. 31. maí 2024^[HTML][PDF]

---