Úrlausnir.is - Merkimiði - Hjónavígsluskilyrði

Hjónavígsluskilyrði eru þau lögmætu skilyrði sem þurfa að vera uppfyllt til að einstaklingar megi ganga í hjúskap. Þau eru listuð í II. kafla hjúskaparlaga, nr. 31/1993.

Skilyrðin eru:
* Að um er að ræða tvo einstaklinga (7. gr.)
* Einstaklingarnir þurfa að hafa náð 18 ára aldri, eða hafa leyfi fagráðuneytisins ef um yngri einstaklinga er að ræða. (7. gr.)
* Báðir einstaklingarnir þurfa að vera lögráða, eða hafa samþykki lögráðamanna sinna ef svo er ekki. Synjun lögráðamanna má bera undir viðkomandi fagráðuneytis sem getur leyft hjónavígsluna ef „ekki er gild ástæða til synjunar“. (8. gr.)
* Hjónaefnin mega ekki vera skyld í beinan legg né systkin. (9. gr.)
* Hjónaefnin mega ekki vera kjörforeldri eða kjörbarn hins. (10. gr.)
* Hvorugt hjónaefnanna má vera í hjúskap þegar vígsla fer fram. Undantekningar gætu átt við í ákveðnum tilfellum, eins og þegar fjárskiptin vegna fyrri hjúskapar eru komin á ákveðið stig. (11. og 12. gr.)

Afleiðingar þess að skilyrðin séu ekki uppfyllt eru mismunandi. Sum eru þess eðlis að stjórnvöld geti af eigin frumkvæði ógilt stofnun hjúskaparins og sum byggja á sérstakri kröfu frá sérgreindum einstaklingum. Sum skilyrðin eru fortakslaus en víkja má frá sumum þeirra.

Hjúskap er mögulegt að ógilda af öðrum ástæðum en hér koma fram, sem eru rifjuð upp undir lýsingu tilheyrandi merkimiða.

Nánar:
Ógilding hjúskapar^ⓘ

Ár	Bls. nr.
1868-1870	39, 51

Ár	Bls. nr.
1983	2133

Ár	Deild	Bls. nr.
1921	A	117
1954	A	122
1965	A	259
1969	A	410
1972	A	85-87
1973	A	289
1973	B	327-328, 330-331
1973	C	256
1975	B	1042
1978	B	6
1979	B	194, 988
1980	B	1023
1981	B	1095
1982	B	1364
1983	B	1410
1984	B	348, 769
1985	B	884
1986	B	1051
1987	B	1187
1989	B	1292
1993	A	130-132
1996	B	718, 720-722
2001	A	123
2001	B	129
2005	B	216

Fara á yfirlit

Auglýsingar Stjórnartíðinda

Ár	Deild	Auglýsing
1921	A	Augl nr. 39/1921 - Lög um stofnun og slit hjúskapar^{[PDF prentútgáfa]}
1954	A	Augl nr. 40/1954 - Lög um aukatekjur ríkissjóðs^{[PDF prentútgáfa]}
1965	A	Augl nr. 104/1965 - Lög um aukatekjur ríkissjóðs^{[PDF prentútgáfa]}
1969	A	Augl nr. 98/1969 - Lög um heimild fyrir ríkisstjórnina til þess að láta öðlast gildi samkomulag milli Íslands, Danmerkur, Finnlands, Noregs og Svíþjóðar um breyting á Norðurlandasamningnum frá 6. febrúar 1931 um alþjóðleg einkamálaréttarákvæði um hjúskap, ættleiðingu og lögráð^{[PDF prentútgáfa]}
1972	A	Augl nr. 60/1972 - Lög um stofnun og slit hjúskapar^{[PDF prentútgáfa]}
1973	A	Augl nr. 95/1973 - Lög um heimild fyrir ríkisstjórnina til þess að láta öðlast gildi samkomulag milli Íslands, Danmerkur, Finnlands, Noregs og Svíþjóðar um breytingu á Norðurlandasamningnum frá 6. febrúar 1931 um alþjóðleg einkamálaréttarákvæði um hjúskap, ættleiðingu og lögráð^{[PDF prentútgáfa]}
1973	B	Augl nr. 155/1973 - Reglugerð um könnun hjónavígsluskilyrða^{[PDF prentútgáfa]}
1973	C	Augl nr. 26/1973 - Auglýsing um fullgildingu samkomulags um breytingu á Norðurlandasamningnum frá 6. febrúar 1931 um alþjóðleg einkamálaréttarákvæði um hjúskap, ættleiðingu og lögráð^{[PDF prentútgáfa]}
1975	B	Augl nr. 532/1975 - Reglugerð um aukatekjur ríkissjóðs^{[PDF prentútgáfa]}
1978	B	Augl nr. 2/1978 - Reglugerð um aukatekjur ríkissjóðs^{[PDF prentútgáfa]}
1979	B	Augl nr. 110/1979 - Reglugerð um aukatekjur ríkissjóðs^{[PDF prentútgáfa]}
1981	B	Augl nr. 681/1981 - Reglugerð um aukatekjur ríkissjóðs^{[PDF prentútgáfa]}
1984	B	Augl nr. 478/1984 - Reglugerð um aukatekjur ríkissjóðs^{[PDF prentútgáfa]}
1985	B	Augl nr. 453/1985 - Reglugerð um aukatekjur ríkissjóðs^{[PDF prentútgáfa]}
1986	B	Augl nr. 513/1986 - Reglugerð um aukatekjur ríkissjóðs^{[PDF prentútgáfa]}
1987	B	Augl nr. 594/1987 - Reglugerð um aukatekjur ríkissjóðs^{[PDF prentútgáfa]}
1993	A	Augl nr. 31/1993 - Hjúskaparlög^{[PDF prentútgáfa]}
1996	B	Augl nr. 326/1996 - Reglugerð um könnun hjónavígsluskilyrða^{[PDF prentútgáfa]}
2001	A	Augl nr. 64/2001 - Lög um breyting á lögum um Landhelgisgæslu Íslands, nr. 25 22. apríl 1967^{[PDF vefútgáfa]}^{[PDF prentútgáfa]} Augl nr. 65/2001 - Lög um breytingu á hjúskaparlögum, nr. 31 14. apríl 1993^{[PDF vefútgáfa]}^{[PDF prentútgáfa]}
2001	B	Augl nr. 87/2001 - Reglugerð um breyting á reglugerð um könnun hjónavígsluskilyrða nr. 326 20. júní 1996^{[PDF vefútgáfa]}^{[PDF prentútgáfa]}
2005	B	Augl nr. 179/2005 - Reglugerð um breytingu á reglugerð um könnun hjónavígsluskilyrða, nr. 326 20. júní 1996^{[PDF vefútgáfa]}^{[PDF prentútgáfa]}
2013	B	Augl nr. 55/2013 - Reglugerð um könnun hjónavígsluskilyrða^{[PDF vefútgáfa]}
2018	A	Augl nr. 80/2018 - Lög um lögheimili og aðsetur^{[PDF vefútgáfa]}
2020	B	Augl nr. 662/2020 - Reglugerð um breytingu á reglugerð um könnun hjónavígsluskilyrða, nr. 55/2013^{[PDF vefútgáfa]}
2022	A	Augl nr. 40/2022 - Lög um breytingu á hjúskaparlögum, nr. 31/1993 (aldur hjónaefna, könnunarmenn o.fl.)^{[PDF vefútgáfa]}
2022	B	Augl nr. 987/2022 - Reglugerð um breytingu á reglugerð um könnun hjónavígsluskilyrða nr. 55/2013^{[PDF vefútgáfa]}

Tegund þings	Nr. þings	Deild	Bls./Dálkur nr.
Löggjafarþing	33	Þingskjöl	616, 729, 1146
Löggjafarþing	72	Þingskjöl	443
Löggjafarþing	73	Þingskjöl	175
Löggjafarþing	86	Þingskjöl	377
Löggjafarþing	89	Umræður (samþ. mál)	817/818
Löggjafarþing	90	Þingskjöl	569
Löggjafarþing	90	Umræður (samþ. mál)	187/188
Löggjafarþing	91	Þingskjöl	2028-2031, 2042, 2045-2046, 2053, 2055-2056
Löggjafarþing	91	Umræður - Óútrædd mál	247/248
Löggjafarþing	92	Þingskjöl	320-322, 333, 344, 346-347, 1472
Löggjafarþing	92	Umræður (samþ. mál)	1541/1542, 1547/1548
Löggjafarþing	94	Þingskjöl	1189
Löggjafarþing	115	Þingskjöl	4316-4318, 4343-4344, 4354-4355, 4359-4361, 4409
Löggjafarþing	115	Umræður	7157/7158
Löggjafarþing	116	Þingskjöl	2443-2446, 2472-2473, 2484, 2488-2491, 2542, 4250, 4389
Löggjafarþing	116	Umræður	6355/6356, 7771/7772
Löggjafarþing	120	Þingskjöl	2640
Löggjafarþing	126	Þingskjöl	2809-2810, 3952, 4969, 5242, 5371
Löggjafarþing	126	Umræður	4235/4236-4241/4242, 4277/4278, 6339/6340, 6377/6378, 6605/6606, 6677/6678
Löggjafarþing	138	Þingskjöl	4538, 4541-4542, 4545, 4547

Ár	Bls. nr.
1931	1403/1404
1945	2047/2048
1954 - 1. bindi	559/560
1954 - 2. bindi	2155/2156
1965 - 1. bindi	485/486
1965 - 2. bindi	2225/2226
1973 - 1. bindi	423/424
1973 - 2. bindi	2303/2304-2305/2306, 2335/2336
1983 - 2. bindi	2151/2152-2153/2154, 2189/2190
1990 - 2. bindi	2119/2120-2121/2122, 2155/2156
1995 - Registur	51
1995	1247-1248, 1258
1999 - Registur	54
1999	1318-1319, 1330
2003 - Registur	62
2003	1585-1586, 1598-1599
2007 - Registur	65
2007	1789-1790, 1802

Fara á yfirlit

Alþingi

Athugið að eingöngu eru birt þingskjöl, þingræður og erindi til Alþingis í tengslum við viðkomandi mál, ef skjalið/ræðan hefur þennan merkimiða.

Löggjafarþing 33

Þingmál A23 (stofnun og slit hjúskapar)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 456 (lög (samhlj.)) útbýtt þann 1921-05-02 00:00:00 ^[PDF]

Löggjafarþing 72

Þingmál A106 (aukatekjur ríkissjóðs)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 139 (frumvarp nefndar) útbýtt þann 1952-10-28 00:00:00 ^[PDF]

Löggjafarþing 73

Þingmál A11 (aukatekjur ríkissjóðs)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 11 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1953-10-02 00:00:00 ^[PDF]

Löggjafarþing 89

Þingmál A180 (stofnun og slit hjúskapar)^[HTML]

Þingræður:
60. þingfundur - Jóhann Hafstein (dómsmálaráðherra) - Ræða hófst: 1969-03-18 00:00:00 - ^[HTML]

Löggjafarþing 90

Þingmál A104 (Norðurlandasamningur um alþjóðleg einkamálaréttarákvæði)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 124 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1969-11-27 00:00:00 ^[PDF]
Þingræður:
26. þingfundur - Jón Þorsteinsson (Nefnd) - flutningsræða - Ræða hófst: 1969-12-15 00:00:00 - ^[HTML]

Löggjafarþing 91

Þingmál A309 (stofnun og slit hjúskapar)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 836 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1971-04-05 00:00:00 ^[PDF]

Löggjafarþing 92

Þingmál A39 (stofnun og slit hjúskapar)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 40 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1971-10-25 00:00:00 ^[PDF]
Þingskjal nr. 577 (nefndarálit) útbýtt þann 1972-04-18 00:00:00 ^[PDF]
Þingræður:
8. þingfundur - Ólafur Jóhannesson (forsætisráðherra) - Ræða hófst: 1971-11-01 00:00:00 - ^[HTML]
76. þingfundur - Björn Fr. Björnsson (Nefnd) - flutningsræða - Ræða hófst: 1972-05-05 00:00:00 - ^[HTML]
79. þingfundur - Ragnhildur Helgadóttir (Nefnd) - flutningsræða - Ræða hófst: 1972-05-15 00:00:00 - ^[HTML]

Löggjafarþing 94

Þingmál A167 (Norðurlandasamningur um hjúskap, ættleiðingu og lögráð)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 248 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1973-12-14 00:00:00 ^[PDF]

Löggjafarþing 115

Þingmál A189 (aukatekjur ríkissjóðs)^[HTML]

Erindi vegna málsins:
Dagbókarnúmer 229 - Komudagur: 1991-12-11 - Sendandi: Fjármálaráðuneytið - Skýring: Gjöld sem greiða á í ríkissjóð - ^[PDF]

Þingmál A452 (hjúskaparlög)^[HTML]

Þingræður:
118. þingfundur - Þorsteinn Pálsson (sjávarútvegsráðherra) - flutningsræða - Ræða hófst: 1992-04-03 13:53:00 - ^[HTML]

Löggjafarþing 116

Þingmál A273 (hjúskaparlög)^[HTML]

Þingræður:
108. þingfundur - Þorsteinn Pálsson (dómsmálaráðherra) - flutningsræða - Ræða hófst: 1993-02-12 13:46:23 - ^[HTML]
136. þingfundur - Sólveig Pétursdóttir (Meiri hl. nefndar) - flutningsræða - Ræða hófst: 1993-03-22 13:40:22 - ^[HTML]

Löggjafarþing 126

Þingmál A410 (hjúskaparlög)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 665 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 2001-01-23 15:53:00 ^[HTML] ^[PDF]
Þingskjal nr. 1356 (lög í heild) útbýtt þann 2001-05-15 20:09:00 ^[HTML] ^[PDF]
Þingræður:
77. þingfundur - Sólveig Pétursdóttir (dómsmálaráðherra) - flutningsræða - Ræða hófst: 2001-02-27 14:44:53 - ^[HTML]
77. þingfundur - Bryndís Hlöðversdóttir - Ræða hófst: 2001-02-27 15:00:49 - ^[HTML]
77. þingfundur - Sólveig Pétursdóttir (dómsmálaráðherra) - Ræða hófst: 2001-02-27 15:05:54 - ^[HTML]
120. þingfundur - Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir (Nefnd) - flutningsræða - Ræða hófst: 2001-05-11 10:45:48 - ^[HTML]

Löggjafarþing 132

Þingmál A340 (réttarstaða samkynhneigðra)^[HTML]

Erindi vegna málsins:
Dagbókarnúmer 1125 - Komudagur: 2006-02-28 - Sendandi: Biskup Íslands - Skýring: (lagt fram á fundi allshn.) - ^[PDF]

Löggjafarþing 138

Þingmál A485 (hjúskaparlög, staðfest samvist o.fl.)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 836 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 2010-03-23 13:12:00 ^[HTML] ^[PDF]
Þingræður:
100. þingfundur - Ragna Árnadóttir (dómsmála- og mannréttindaráðherra) - flutningsræða - Ræða hófst: 2010-03-25 14:03:11 - ^[HTML]
Erindi vegna málsins:
Dagbókarnúmer 1978 - Komudagur: 2010-05-06 - Sendandi: Steinunn Jóhannesdóttir - ^[PDF]
Dagbókarnúmer 2170 - Komudagur: 2010-05-11 - Sendandi: Snorri Óskarsson í Betel - ^[PDF]

Löggjafarþing 140

Þingmál A738 (framkvæmdarvald og stjórnsýsla í héraði)^[HTML]

Þingræður:
88. þingfundur - Ögmundur Jónasson (innanríkisráðherra) - Ræða hófst: 2012-04-25 19:01:12 - ^[HTML]

Löggjafarþing 148

Þingmál A345 (lögheimili og aðsetur)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 459 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 2018-03-06 16:15:00 ^[HTML] ^[PDF]
Þingskjal nr. 1235 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 2018-06-20 11:29:00 ^[HTML] ^[PDF]
Þingskjal nr. 1255 (lög (samhlj.)) útbýtt þann 2018-06-11 22:10:00 ^[HTML] ^[PDF]

Löggjafarþing 151

Þingmál A190 (hjúskaparlög)^[HTML]

Þingræður:
58. þingfundur - Andrés Ingi Jónsson - flutningsræða - Ræða hófst: 2021-02-23 18:39:39 - ^[HTML]

Þingmál A539 (skráð sambúð fleiri en tveggja aðila)^[HTML]

Erindi vegna málsins:
Dagbókarnúmer 2881 - Komudagur: 2021-05-05 - Sendandi: Þjóðskrá Íslands - ^[PDF]

Þingmál A646 (hjúskaparlög)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 1113 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 2021-03-25 12:38:00 ^[HTML] ^[PDF]
Þingræður:
77. þingfundur - Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir (dómsmálaráðherra) - Ræða hófst: 2021-04-13 14:32:34 - ^[HTML]
77. þingfundur - Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir (dómsmálaráðherra) - andsvar - Ræða hófst: 2021-04-13 14:47:20 - ^[HTML]
Erindi vegna málsins:
Dagbókarnúmer 2724 - Komudagur: 2021-04-29 - Sendandi: Þjóðskrá Íslands - ^[PDF]
Dagbókarnúmer 3135 - Komudagur: 2021-06-11 - Sendandi: Siðmennt, félag siðrænna húmanista - ^[PDF]

Löggjafarþing 152

Þingmál A1 (fjárlög 2022)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 210 (nefndarálit) útbýtt þann 2021-12-20 22:54:00 ^[HTML] ^[PDF]

Þingmál A163 (hjúskaparlög)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 165 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 2021-12-10 16:58:00 ^[HTML] ^[PDF]
Þingskjal nr. 770 (nál. með brtt.) útbýtt þann 2022-03-30 16:30:00 ^[HTML] ^[PDF]
Þingskjal nr. 1170 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 2022-06-07 15:28:00 ^[HTML] ^[PDF]
Þingskjal nr. 1194 (lög í heild) útbýtt þann 2022-06-09 20:29:00 ^[HTML] ^[PDF]
Þingræður:
23. þingfundur - Jón Gunnarsson (innanríkisráðherra) - flutningsræða - Ræða hófst: 2022-01-18 15:53:34 - ^[HTML]
23. þingfundur - Andrés Ingi Jónsson - Ræða hófst: 2022-01-18 16:13:45 - ^[HTML]
84. þingfundur - Jóhann Friðrik Friðriksson (Meiri hl. nefndar) - Ræða hófst: 2022-06-02 19:51:54 - ^[HTML]
Erindi vegna málsins:
Dagbókarnúmer 683 - Komudagur: 2022-02-03 - Sendandi: Þjóðskrá Íslands - ^[PDF]
Dagbókarnúmer 719 - Komudagur: 2022-02-03 - Sendandi: Sýslumannaráð - ^[PDF]
Dagbókarnúmer 1226 - Komudagur: 2022-03-28 - Sendandi: Dómsmálaráðuneytið - ^[PDF]

Þingmál A191 (undanþágur frá aldursákvæði hjúskaparlaga)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 769 (skýrsla (skv. beiðni)) útbýtt þann 2022-03-30 17:44:00 ^[HTML] ^[PDF]

Löggjafarþing 154

Þingmál A925 (lögræðislög)^[HTML]

Þingskjöl:
Þingskjal nr. 1370 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 2024-03-27 14:03:00 ^[HTML] ^[PDF]

Löggjafarþing 156

Þingmál A186 (sýslumaður)^[HTML]

Þingræður:
18. þingfundur - Karl Gauti Hjaltason - Ræða hófst: 2025-03-20 16:01:05 - ^[HTML]
Erindi vegna málsins:
Dagbókarnúmer 640 - Komudagur: 2025-04-08 - Sendandi: Sýslumannafélag Íslands - ^[PDF]
Dagbókarnúmer 654 - Komudagur: 2025-04-08 - Sendandi: Stéttarfélag lögfræðinga - ^[PDF]

Yfirlit

Úrlausnir Hæstaréttar Íslands

Aðrar úrlausnir

Kærunefnd útlendingamála

Persónuvernd

Úrlausnir umboðsmanns Alþingis

Prentað dómasafn Landsyfirréttar og Hæstaréttar Danmerkur í íslenskum málum

Prentað dómasafn Hæstaréttar

Prentaðar auglýsingar Stjórnartíðinda

Auglýsingar Stjórnartíðinda

Prentuð rit Alþingistíðinda

Lagasafn (frá og með 1931)

Alþingi

Löggjafarþing 33

Þingmál A23 (stofnun og slit hjúskapar)[HTML]

Löggjafarþing 72

Þingmál A106 (aukatekjur ríkissjóðs)[HTML]

Löggjafarþing 73

Þingmál A11 (aukatekjur ríkissjóðs)[HTML]

Löggjafarþing 89

Þingmál A180 (stofnun og slit hjúskapar)[HTML]

Löggjafarþing 90

Þingmál A104 (Norðurlandasamningur um alþjóðleg einkamálaréttarákvæði)[HTML]

Löggjafarþing 91

Þingmál A309 (stofnun og slit hjúskapar)[HTML]

Löggjafarþing 92

Þingmál A39 (stofnun og slit hjúskapar)[HTML]

Löggjafarþing 94

Þingmál A167 (Norðurlandasamningur um hjúskap, ættleiðingu og lögráð)[HTML]

Löggjafarþing 115

Þingmál A189 (aukatekjur ríkissjóðs)[HTML]

Þingmál A452 (hjúskaparlög)[HTML]