Hæstiréttur vísaði til þess að það væri „forn og ný réttarregla, að landeigandi eigi fiskveiði í vötnum á landi sínu, [...] þá var rík ástæða til þess, að [SÓ] kvæði afdráttarlaust að orði, ef ætlun hans var sú, að enginn réttur til silungsveiði í vötnum á hinu selda landi fylgdi með við sölu þess“. Ákvæðin um þennan áskilnað voru talin óskýr að þessu leyti og litið til mótmæla hreppsbænda á tilteknum manntalsþingum sem merki þess að bændurnir hafi ekki litið þannig á ákvæðin að allur silungsrétturinn hafi verið undanskilinn sölunni. Þar að auki höfðu fylgt dómsmálinu ýmis vottorð manna er bjuggu í nágrenninu að þeir hefðu stundað silungsveiði á landinu án sérstaks leyfis niðja [SÓ]s.Hrd. 1977:32 nr. 103/1976[PDF] Hrd. 1977:1138 nr. 191/1977[PDF] Hrd. 1977:1220 nr. 219/1974[PDF] Hrd. 1978:659 nr. 66/1975[PDF] Hrd. 1978:672 nr. 67/1975[PDF] Hrd. 1979:1070 nr. 158/1979[PDF] Hrd. 1980:1225 nr. 191/1979[PDF] Hrd. 1981:1584 nr. 199/1978 (Landmannaafréttardómur síðari)[PDF] Íslenska ríkið hóf mál fyrir aukadómþingi Rangárvallasýslu árið 1975 með eignardómsstefnu þar sem krafist var viðurkenningar á beinum eignarrétti ríkisins á Landmannaafrétti. Tilefnið var ágreiningur um réttarstöðu afréttanna vegna virkjanaframkvæmda hins opinbera við Tungnaá og Þórisvatn. Ríkið taldi sig ávallt hafa átt svæðið án þess að formleg staðfesting hafi verið á þeim rétti, en tók þó fram að það viðurkenndi þegar áunninn upprekstrarréttindi og önnur afréttarnot annarra aðila reist á lögum og venjum.
Meiri hluti aukadómþingsins féllst á kröfu íslenska ríkisins. Sératkvæði eins dómandans hljóðaði upp á sýknu af þeirri kröfu.
Meiri hluti Hæstaréttar taldi að málsvörn áfrýjenda um að þeir ættu landið en ekki ríkið hefði þegar verið tekin fyrir og dæmd í öðru máli málsaðilanna, hrd. Landmannaafréttur I. Enginn áfrýjenda gat sýnt fram á að þeir hafi haft neinn rýmri rétt til afréttanna en málsaðilar téðs máls Hæstaréttar. Annar málatilbúnaður og gögn var síðan ekki sinnt ýmist vegna vanreifunar eða vegna óskýrleika.
Þrátt fyrir þetta taldi meiri hlutinn sig bæran til að leysa úr viðurkenningarkröfu ríkisins um að það ætti beinan eignarrétt á Landmannaafrétti. Gat hann þess að Alþingi hafi ekki sett lög um þetta efni sem hefði verið eðlileg leið. Meiri hlutinn féllst ekki á þann málatilbúnað að íslenska ríkið hafi átt svæðið frá stofnun allsherjarríkisins né að beinn eignarréttur hafi stofnast með lögum eða öðrum hætti eins og eignarhefð. Tilvísanir íslenska ríkisins í námulög, vatnalög og eldri lög um nýbýli voru ekki talin duga að þessu leyti. Meiri hlutinn taldi að bærir handhafar ríkisvalds gætu sett reglur í skjóli valdheimilda sinna um meðferð og nýtingu landsvæðisins. Með hliðsjón af þessu taldi meirihlutinn að ekki væri unnt að taka kröfu íslenska ríkisins til greina.
Niðurstaða héraðsdóms var staðfesting úrskurðar óbyggðanefndar að öllu leyti nema að landið í kringum Hagafell, eins og það var afmarkað í úrskurðinum, teldist afréttur Bláskógabyggðar. Öðrum kröfum gagnstefnenda var vísað frá dómi.
Hæstiréttur staðfesti héraðsdóm, að hluta til með vísan til forsendna hans. Í dómnum rekur Hæstiréttur niðurstöðu hrd. Landmannaafréttur I og II, markmið laga þjóðlendulaga, og III. kafla laganna um setningu og hlutverk óbyggðanefndar. Fyrsta landsvæðið sem nefndin fjallaði um var norðanverð Árnessýsla sem hún gerði í sjö málum. Málið sem var skotið til dómstóla var eitt þeirra.
Hæstiréttur taldi greina þurfti, í ljósi þjóðlendulaganna, á milli þjóðlendna og ríkisjarða þar sem íslenska ríkið ætti ekki beinan eignarrétt að svæðum er teljast til þjóðlendna. Sérstaða þjóðlendna væri sú að um væri að ræða forræði yfir tilteknum heimildum á landi sem enginn gæti sannað eignarrétt sinn að.
Fyrir dómi hélt íslenska ríkið því fram að óbyggðanefnd hafi hafnað málatilbúnaði íslenska ríkisins um að nánar afmörkuð landsvæði teldust til þjóðlenda en án þess að taka afstöðu til þess hvaða aðilar teldust vera handhafar eignarréttinda innan þess. Taldi íslenska ríkið því rétt að krefjast endurskoðunar á þeim hluta úrskurðarins þar sem óbyggðanefnd á að hafa lagt alla sönnunarbyrðina á íslenska ríkið um að ekki sé um eignarland að ræða.
Til stuðnings máli sínu vísaði ríkið meðal annars til landamerkjalaga nr. 5/1882 en þar hafi fyrst verið kveðið á um skyldu til jarðeigenda um að gera landamerkjabréf fyrir jarðir sínar. Þau bréf hafi verið einhliða samin og því ekki tæk sem sönnun á eignarhaldi og þar að auki merki um að jarðeigendur hafi í einhverjum tilvikum verið að eigna sér eigandalaust land. Um mörk landsvæða í slíkum landamerkjabréfum sé um að ræða samning milli hlutaðeigandi aðila sem sé ríkinu óviðkomandi. Þá væri heldur ekki hægt að líta svo á að athugasemdalausar þinglýsingar landamerkjabréfa hafi falið í sér viðurkenningu ríkisins á efni þeirra, hvort sem það hafi verið með athöfn eða athafnaleysi.
Af hálfu stefndu í málinu var þeim málflutningi ríkisins andmælt á þeim forsendum að landamerki hvað aðliggjandi jarðir ræðir séu samkomulag þeirra eigenda og að íslenska ríkið ætti að bera sönnunarbyrðina fyrir því að hin þinglýstu jarðamerki væru röng. Séu lagðar fram ríkari kröfur um eignarheimildir myndi það leiða til meira ónæðis og kostnaðar en gagnvart öðrum landeigendum, ásamt því að leiða til óvissu um eignarréttinn. Athugasemdalaus þinglýsing hafi þar að auki falið í sér réttmætar væntingar þinglýsenda.
Augl nr. 48/1934 - Reglugerð um fjallskil í Norður-Múlasýslu og Seyðisfjarðarkaupstað[PDF prentútgáfa] Augl nr. 107/1934 - Fjallskilareglugerð fyrir hreppana milli Þjórsár og Hvítár (Ölfusár) og þær jarðir í Biskupstungnahreppi, er liggja sunnan Hvítár í Árnessýslu[PDF prentútgáfa]
1936
A
Augl nr. 11/1936 - Lög um eignarnámsheimild á nokkrum löndum og á afnotarétti landsvæða í Hafnarfirði, Garðahreppi og Grindavíkurhreppi og um stækkun lögsagnarumdæmis Hafnarfjarðarkaupstaðar[PDF prentútgáfa]
Augl nr. 162/1953 - Fjallskilareglugerð fyrir hreppana milli Þjórsár og Hvítár (Ölfusár) og þær jarðir í Biskupstungnahreppi, er liggja sunnan Hvítár í Árnessýslu[PDF prentútgáfa]
Augl nr. 108/1988 - Lög um breytingu á lagaákvæðum og niðurfellingu laga vegna breytinga á skipan sveitarstjórnarmála samkvæmt sveitarstjórnarlögum, nr. 8/1986[PDF prentútgáfa]
Augl nr. 340/2023 - Fjallskilasamþykkt fyrir sveitarfélög á starfssvæði Sambands sveitarfélaga á Austurlandi[PDF vefútgáfa] Augl nr. 760/2023 - Fjallskilasamþykkt fyrir svæðið austan Vaðlaheiðar að mörkum Langanesbyggðar og Vopnafjarðarhrepps[PDF vefútgáfa]
Athugið að eingöngu eru birt þingskjöl, þingræður og erindi til Alþingis í tengslum við viðkomandi mál, ef skjalið/ræðan hefur þennan merkimiða.
Löggjafarþing 22
Þingmál A4 (styrkveiting úr landssjóði til búnaðarfélaga)[HTML]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 51 (breytingartillaga) útbýtt þann 1911-02-21 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 126 (nefndarálit) útbýtt þann 1911-03-07 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 248 (stöðuskjal) útbýtt þann 1911-03-20 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 291 (þál. (afgr. frá deild)) útbýtt þann 1911-03-22 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 494 (þál. (afgr. frá deild)) útbýtt þann 1911-04-04 00:00:00 [PDF]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 58 (frumvarp) útbýtt þann 1933-11-17 00:00:00 [PDF]
Löggjafarþing 49
Þingmál A87 (eignarnámsheimild landa í Hafnarfirði)[HTML]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 468 (nál. með brtt.) útbýtt þann 1935-11-05 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 533 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1935-11-13 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 547 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1935-11-14 00:00:00 [PDF]
Þingmál A113 (heimild til að kaupa Ás í Kelduneshreppi)[HTML]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 271 (frumvarp) útbýtt þann 1935-03-25 00:00:00 [PDF]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 10 (frumvarp) útbýtt þann 1937-10-14 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 97 (nefndarálit) útbýtt þann 1937-11-08 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 113 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1937-11-13 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 139 (breytingartillaga) útbýtt þann 1937-11-18 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 140 (frv. (afgr. frá deild)) útbýtt þann 1937-11-18 00:00:00 [PDF]
Löggjafarþing 53
Þingmál A98 (afréttarlönd í Mýrasýslu o. fl.)[HTML]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 234 (frumvarp nefndar) útbýtt þann 1938-04-12 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 359 (breytingartillaga) útbýtt þann 1938-04-28 00:00:00 [PDF] Þingræður: 48. þingfundur - Bjarni Ásgeirsson (Nefnd) - flutningsræða - Ræða hófst: 1938-04-13 00:00:00 - [HTML]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 145 (frumvarp) útbýtt þann 1941-04-07 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 392 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1941-05-07 00:00:00 [PDF]
Þingmál A94 (girðingar til varnar gegn útbreiðslu sauðfjársjúkdóma og fjárskipta)[HTML]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 166 (frumvarp nefndar) útbýtt þann 1941-04-09 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 521 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1941-05-15 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 706 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1941-06-09 00:00:00 [PDF] Þingræður: 52. þingfundur - Helgi Jónasson - Ræða hófst: 1941-05-06 00:00:00 - [HTML]
Löggjafarþing 59
Þingmál A137 (hreppamörk Borgar- og Stafholtstungnahreppa o.fl.)[HTML]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 423 (frumvarp) útbýtt þann 1942-05-16 00:00:00 [PDF]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 100 (frumvarp nefndar) útbýtt þann 1947-11-11 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 279 (frv. (afgr. frá deild)) útbýtt þann 1948-01-27 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 452 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1948-03-09 00:00:00 [PDF]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 288 (frumvarp nefndar) útbýtt þann 1951-11-29 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 549 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1952-01-07 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 577 (frv. (afgr. frá deild)) útbýtt þann 1952-01-11 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 694 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1952-01-18 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 718 (frv. (afgr. frá deild)) útbýtt þann 1952-01-18 00:00:00 [PDF]
Löggjafarþing 72
Þingmál A161 (eignarnám Svínadals í Kelduneshreppi)[HTML]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 276 (frumvarp) útbýtt þann 1952-11-24 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 471 (breytingartillaga) útbýtt þann 1952-12-16 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 479 (frv. (afgr. frá deild)) útbýtt þann 1952-12-17 00:00:00 [PDF] Þingræður: 32. þingfundur - Gísli Guðmundsson - flutningsræða - Ræða hófst: 1952-11-25 00:00:00 - [HTML] 40. þingfundur - Sigurður Ó. Ólafsson (Nefnd) - Ræða hófst: 1952-12-15 00:00:00 - [HTML] 41. þingfundur - Sigurður Ó. Ólafsson (Nefnd) - Ræða hófst: 1952-12-16 00:00:00 - [HTML]
Þingmál A210 (afréttarland Garða á Álftanesi)[HTML]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 640 (frumvarp) útbýtt þann 1953-01-29 00:00:00 [PDF] Þingræður: 34. þingfundur - Jón Pálmason (forseti) - útbýting þingskjala - Ræða hófst: 1953-01-29 00:00:00 - [HTML]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 247 (breytingartillaga) útbýtt þann 1956-01-18 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 278 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1956-01-24 00:00:00 [PDF]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 1 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1956-10-10 17:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 272 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1957-02-25 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 300 (lög (samhlj.)) útbýtt þann 1957-02-26 00:00:00 [PDF]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 394 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1957-04-03 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 447 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1957-04-29 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 660 (frv. (afgr. frá deild)) útbýtt þann 1957-05-28 00:00:00 [PDF]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 1 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1957-10-10 17:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 168 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1957-12-16 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 207 (lög (samhlj.)) útbýtt þann 1957-12-20 00:00:00 [PDF]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 1 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1958-10-13 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 464 (lög (samhlj.)) útbýtt þann 1959-04-29 00:00:00 [PDF]
Þingmál A102 (hefting sandfoks og græðsla lands)[HTML]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 239 (frumvarp) útbýtt þann 1959-02-09 00:00:00 [PDF]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 72 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1960-01-28 13:55:00 [PDF] Þingskjal nr. 215 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1960-03-25 13:55:00 [PDF] Þingskjal nr. 260 (lög (samhlj.)) útbýtt þann 1960-03-29 13:55:00 [PDF]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 1 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1960-10-11 15:47:00 [PDF] Þingskjal nr. 190 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1960-12-13 05:47:00 [PDF] Þingskjal nr. 258 (lög í heild) útbýtt þann 1960-12-19 11:13:00 [PDF]
Þingmál A77 (landnám, ræktun og byggingar í sveitum)[HTML]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 1 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1961-10-11 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 211 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1961-12-16 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 255 (lög (samhlj.)) útbýtt þann 1961-12-19 00:00:00 [PDF]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 1 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1962-10-10 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 196 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1962-12-18 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 225 (lög í heild) útbýtt þann 1962-12-20 00:00:00 [PDF]
Þingmál A118 (rannsóknir í þágu atvinnuveganna)[HTML]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 1 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1964-10-12 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 171 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1964-12-18 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 232 (lög (samhlj.)) útbýtt þann 1964-12-22 00:00:00 [PDF]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 1 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1965-10-11 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 141 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1965-12-08 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 187 (lög (samhlj.)) útbýtt þann 1965-12-14 00:00:00 [PDF]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 21 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1968-10-15 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 377 (breytingartillaga) útbýtt þann 1969-03-20 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 417 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1969-04-09 00:00:00 [PDF] Þingskjal nr. 563 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 1969-04-28 00:00:00 [PDF]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 472 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 1999-12-16 19:23:00 [HTML][PDF] Þingskjal nr. 1140 (lög (samhlj.)) útbýtt þann 2000-05-04 16:20:00 [HTML][PDF]
Erindi vegna málsins: Dagbókarnúmer 1370 - Komudagur: 2000-03-30 - Sendandi: Skógrækt ríkisins - Skýring: (drög að umhverfismatskafla, lagt fram á fundi um) - [PDF]
Þingmál A553 (framleiðsla, verðlagning og sala á búvörum)[HTML]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 183 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 2001-10-17 15:48:00 [HTML][PDF] Þingskjal nr. 607 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 2001-12-14 13:30:00 [HTML][PDF] Þingskjal nr. 632 (lög (samhlj.)) útbýtt þann 2001-12-14 16:22:00 [HTML][PDF]
Þingmál A503 (virkjun Jökulsár á Brú og Jökulsár í Fljótsdal)[HTML]
Þingskjöl: Þingskjal nr. 1194 (stjórnarfrumvarp) útbýtt þann 2004-03-23 17:42:00 [HTML][PDF] Þingskjal nr. 1846 (frumvarp eftir 2. umræðu) útbýtt þann 2004-05-28 16:17:00 [HTML][PDF] Þingskjal nr. 1879 (lög í heild) útbýtt þann 2004-05-28 20:31:00 [HTML][PDF]
Erindi vegna málsins: Dagbókarnúmer 375 - Komudagur: 2006-11-28 - Sendandi: Iðnaðar- og viðskiptaráðuneytið - Skýring: (ýmis gögn sem lögð voru fram á fundi iðn.) - [PDF]
Þingmál A415 (vatnsréttindi vegna Búrfellsvirkjunar)[HTML]