Yfirlit

Hæstaréttardómar (728)
Dómasafn Hæstaréttar (391)
Umboðsmaður Alþingis (327)
Stjórnartíðindi - Bls (7)
Stjórnartíðindi - Auglýsingar (21)
Dómasafn Félagsdóms (14)
Alþingistíðindi (895)
Ársskýrslur umboðsmanns Alþingis (279)
EES-viðbætir við Stjórnartíðindi ESB (32)
Lagasafn (10)
Lögbirtingablað (10)
Alþingi (2015)
Aðrir úrlausnaraðilar

• Atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið (54)
• Atvinnuvegaráðuneytið (3)
• Áfrýjunarnefnd hugverkaréttinda á sviði iðnaðar (15)
• Áfrýjunarnefnd í kærumálum háskólanema (5)
• Áfrýjunarnefnd neytendamála (44)
• Áfrýjunarnefnd samkeppnismála (35)
• Dómsmálaráðuneytið (1)
• EFTA-dómstóllinn (2)
• Eftirlitsnefnd fasteignasala (1)
• Endurupptökudómur (5)
• Endurupptökunefnd (2)
• Félagsdómur (34)
• Félagsmálaráðuneytið (65)
• Félags- og vinnumarkaðsráðuneytið (1)
• Fjarskiptastofa (1)
• Fjármála- og efnahagsráðuneytið (32)
• Forsætisráðuneytið (1)
• Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið (3)
• Heilbrigðisráðuneytið (30)
• Héraðsdómur Austurlands (19)
• Héraðsdómur Norðurlands eystra (37)
• Héraðsdómur Norðurlands vestra (11)
• Héraðsdómur Reykjaness (40)
• Héraðsdómur Reykjavíkur (586)
• Héraðsdómur Suðurlands (23)
• Héraðsdómur Vestfjarða (2)
• Héraðsdómur Vesturlands (20)
• Hugverkastofan (1)
• Innanríkisráðuneytið (34)
• Innviðaráðuneytið (10)
• Kærunefnd barnaverndarmála (2)
• Kærunefnd greiðsluaðlögunarmála (11)
• Kærunefnd húsamála (5)
• Kærunefnd jafnréttismála (17)
• Kærunefnd lausafjár- og þjónustukaupa (1)
• Kærunefnd útboðsmála (169)
• Kærunefnd útlendingamála (423)
• Landbúnaðarráðuneytið (4)
• Landskjörstjórn (3)
• Landsréttur (192)
• Mannanafnanefnd (3)
• Mannréttindadómstóll Evrópu (1)
• Matsnefnd eignarnámsbóta (11)
• Matvælaráðuneytið (16)
• Málskotsnefnd Lánasjóðs íslenskra námsmanna (33)
• Málskotsnefnd Menntasjóðs námsmanna (3)
• Menningar- og viðskiptaráðuneytið (13)
• Menntamálaráðuneytið (3)
• Mennta- og barnamálaráðuneytið (2)
• Mennta- og menningarmálaráðuneytið (14)
• Nefnd um eftirlit með lögreglu (1)
• Nefnd vegna lausnar um stundarsakir (4)
• Óbyggðanefnd (59)
• Persónuvernd (6)
• Póst- og fjarskiptastofnun (28)
• Ríkisskattanefnd (1)
• Ríkistollanefnd (26)
• Samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytið (32)
• Samgönguráðuneytið (16)
• Samkeppniseftirlitið (17)
• Samkeppnisráð (22)
• Tollstjóri (6)
• Umhverfis- og auðlindaráðuneytið (1)
• Umhverfisráðuneytið (19)
• Úrskurðarnefnd almannatrygginga (18)
• Úrskurðarnefnd atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða (20)
• Úrskurðarnefnd félagsþjónustu og húsnæðismála (34)
• Úrskurðarnefnd fjarskipta- og póstmála (13)
• Úrskurðarnefnd fæðingar- og foreldraorlofsmála (26)
• Úrskurðarnefnd hollustuhátta og mengunarvarna (11)
• Úrskurðarnefnd í vátryggingamálum (2)
• Úrskurðarnefnd kosningamála (1)
• Úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála (97)
• Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála (206)
• Úrskurðarnefnd um leiðréttingu verðtryggðra fasteignaveðlána (2)
• Úrskurðarnefnd um upplýsingamál (24)
• Úrskurðarnefnd um viðskipti við fjármálafyrirtæki (8)
• Úrskurðarnefnd velferðarmála (230)
• Velferðarráðuneytið (10)
• Yfirfasteignamatsnefnd (55)
• Yfirskattanefnd (166)

Fara á yfirlit

Úrlausnir Hæstaréttar Íslands

Hrd. 1972:243 nr. 135/1971 (Verðjöfnunarsjóður fiskiðnaðarins)^[PDF]

---

Hrd. 1972:945 nr. 57/1972 (Verðjöfnunargjald til fiskiðnaðarins - Rækjudómur)^[PDF]

---

Hrd. 1982:593 nr. 156/1979^[PDF]

---

Hrd. 1983:1655 nr. 205/1981^[PDF]

---

Hrd. 1984:560 nr. 39/1982 (Ónýtt bundið slitlag)^[PDF]

---

Hrd. 1986:462 nr. 204/1985 (Þungaskattur í formi kílómetragjalds)^[PDF]
Vörubifreiðastjóri fór í mál til að endurheimta skatt sem hann greiddi.
Síðar voru sett lög sem heimiluðu endurgreiðslu ofgreiddra skatta.

---

Hrd. 1987:462 nr. 60/1986^[PDF]

---

Hrd. 1987:972 nr. 12/1986 (Kjarnaborvél)^[PDF]

---

Hrd. 1987:1008 nr. 271/1985 (Samsköttun)^[PDF]

---

Hrd. 1987:1018 nr. 175/1986 (Gengismunur)^[PDF]

---

Hrd. 1988:1540 nr. 132/1987^[PDF]

---

Hrd. 1990:452 nr. 283/1988^[PDF]

---

Hrd. 1991:615 nr. 98/1990 (Gatnagerðargjald)^[PDF]

---

Hrd. 1992:117 nr. 306/1989 (Þb. Ingólfs Óskarssonar II)^[PDF]

---

Hrd. 1992:1618 nr. 502/1991^[PDF]

---

Hrd. 1992:1962 nr. 129/1991 (BHMR-dómur)^[PDF]

---

Hrd. 1993:35 nr. 188/1990^[PDF]

---

Hrd. 1993:108 nr. 355/1989 (Eystri Hóll)^[PDF]

---

Hrd. 1993:844 nr. 23/1991 (Þrotabú Fórnarlambsins hf. - Sölugjald)^[PDF]

---

Hrd. 1993:1217 nr. 124/1993 (Leigubílstjóraaldur)^[PDF]

---

Hrd. 1993:2061 nr. 291/1993 (Hrönn hf.)^[PDF]

---

Hrd. 1993:2181 nr. 444/1993^[PDF]

---

Hrd. 1994:576 nr. 136/1992 (Söluskattur - Þýsk-íslenska hf. - Starfsstöð innsigluð)^[PDF]
Fyrirtæki var í vanskilum á söluskatti og gripu yfirvöld til þess að innsigla starfsstöð þeirra. Það greiddi skuldina fljótt eftir innsiglunina. Hæstiréttur taldi að yfirvöld hefðu átt að bjóða þeim að greiða skuldina áður en gripið yrði til lokunar.

---

Hrd. 1994:758 nr. 10/1994 (Skattfrjáls jöfnunarhlutabréf)^[PDF]

---

Hrd. 1994:872 nr. 168/1994^[PDF]

---

Hrd. 1994:1642 nr. 315/1994^[PDF]

---

Hrd. 1994:1656 nr. 325/1994^[PDF]

---

Hrd. 1994:2592 nr. 470/1994^[PDF]

---

Hrd. 1995:2300 nr. 478/1993 (Þungaskattur)^[PDF]

---

Hrd. 1995:2328 nr. 290/1993^[PDF]

---

Hrd. 1995:2847 nr. 382/1993^[PDF]

---

Hrd. 1996:582 nr. 282/1994 (Búseti)^[PDF]

---

Hrd. 1996:790 nr. 264/1994^[PDF]

---

Hrd. 1996:1868 nr. 95/1996^[PDF]

---

Hrd. 1996:1955 nr. 310/1995^[PDF]

---

Hrd. 1996:2776 nr. 230/1995 (Veiðileyfissvipting)^[PDF]

---

Hrd. 1996:2956 nr. 110/1995 (Útflutningsleyfi - Samherji)^[PDF]
Ekki mátti framselja vald til ráðherra um að hvort takmarka mætti innflutning á vöru og hvernig.

---

Hrd. 1996:3002 nr. 221/1995 (Fullvirðisréttur og greiðslumark í landbúnaði - Greiðslumark I - Fosshólar)^[PDF]

---

Hrd. 1996:3114 nr. 429/1995 (Álagning bifreiðagjalds eftir þyngd bifreiða)^[PDF]

---

Hrd. 1996:3417 nr. 90/1996^[PDF]

---

Hrd. 1996:3563 nr. 418/1995 (Smiður búsettur á Selfossi)^[PDF]

---

Hrd. 1996:3962 nr. 286/1996 (Lyfjalög - Lyfsöluleyfi)^[PDF]

---

Hrd. 1996:4031 nr. 437/1996 (Sambúðarfólk - Gjaldheimtan í Reykjavík)^[PDF]

---

Hrd. 1996:4112 nr. 290/1996 (Flugmaður)^[PDF]

---

Hrd. 1996:4248 nr. 432/1995 (Verkfræðistofa)^[PDF]

---

Hrd. 1996:4260 nr. 427/1995 (Jöfnunargjald á franskar kartöflur)^[PDF]
Almenn lagaheimild var til staðar til að hækka jöfnunargjaldið á franskar kartöflur. Gjaldið var svo hækkað úr 40% í 190%. Ekki voru talin vera fyrir hendi réttlætanleg sjónarmið um að hækka gjaldið eins mikið og gert var. Íslenska ríkið gat ekki sýnt fram á að vandi við niðurgreiðslur og erlendir markaðir hafi verið sjónarmið sem íslenska ríkið hafi byggt á við beitingu þeirrar heimildar.

---

Hrd. 1997:34 nr. 9/1997 (Opinberir starfsmenn og starfsmenn á almennum vinnumarkaði - Meiðyrðamál)^[PDF]

---

Hrd. 1997:350 nr. 290/1995^[PDF]

---

Hrd. 1997:385 nr. 3/1997 (Vífilfell)^[PDF]

---

Hrd. 1997:789 nr. 344/1996^[PDF]

---

Hrd. 1997:1499 nr. 447/1996^[PDF]

---

Hrd. 1997:1509 nr. 448/1996^[PDF]

---

Hrd. 1997:2155 nr. 300/1997^[PDF]

---

Hrd. 1997:2397 nr. 364/1997^[PDF]

---

Hrd. 1997:2563 nr. 42/1997 (Reykhóll)^[PDF]

---

Hrd. 1997:2578 nr. 43/1997^[PDF]

---

Hrd. 1997:2763 nr. 154/1997 (Sæluhús við Álftavatn)^[PDF]
Eigandi sumarhúss rétt hjá Álftavatni taldi að sumarhúsið teldist til sæluhúsa í skilningi undanþáguákvæðis í lögum um tekjustofna sveitarfélaga. Að mati Hæstaréttar var skilgreining orðabókar á orðinu ‚sæluhús‘ talsvert rýmri en mætti álykta út frá lögunum sjálfum, og því var hún ekki lögð til grundvallar við úrlausn málsins.

---

Hrd. 1998:137 nr. 286/1997 (Siglfirðingur ehf.)^[PDF]

---

Hrd. 1998:500 nr. 208/1997 (Barnsburðarleyfi)^[PDF]

---

Hrd. 1998:516 nr. 206/1997 (Dreifing kláms)^[PDF]

---

Hrd. 1998:601 nr. 476/1997 (Möðrufell í Eyjafjarðarsveit - Dalabyggð - Röksemdir ráðuneytis)^[PDF]

---

Hrd. 1998:737 nr. 265/1997^[PDF]

---

Hrd. 1998:859 nr. 299/1997^[PDF]

---

Hrd. 1998:881 nr. 310/1997^[PDF]

---

Hrd. 1998:985 nr. 216/1997 (Arnarnesland - Eignarnám á Arnarneshálsi)^[PDF]
Garðabær sagðist hafa reynt í einhvern tíma en án árangurs að kaupa tilteknar landspildur á Arnarnesi, en eignarnámsþolarnir töldu það ekki vera rétt.

Garðabær hafi slitið samningaviðræðunum áður en mörg erfið álitaefni höfðu verið rædd til þrautar, og höfðu verðhugmyndir aðila ekki verið reyndar til fulls. Samþykkt tillagna um deiliskipulag höfðu ekki verið leiddar til lykta án þess að Garðabær hafi skýrt með fullnægjandi hætti ástæður þeirrar frestunar. Í ljósi þessa og að virtu samhengi viðræðnanna í heild, féllst Hæstiréttur á kröfu eignarnámsþolanna um ógildingu ákvörðunarinnar um eignarnám.

---

Hrd. 1998:1094 nr. 150/1997 (Skattlagning söluhagnaðar af fasteign)^[PDF]

---

Hrd. 1998:1300 nr. 500/1997^[PDF]

---

Hrd. 1998:1376 nr. 280/1997 (Húsnæðisstofnun)^[PDF]

---

Hrd. 1998:1426 nr. 298/1997 (Héraðsdómari)^[PDF]

---

Hrd. 1998:1662 nr. 347/1997 (Lyfjaverðlagsnefnd)^[PDF]

---

Hrd. 1998:1800 nr. 173/1998^[PDF]

---

Hrd. 1998:1976 nr. 311/1997 (Breytt mat á örorku - Reikniregla)^[PDF]
Sett var ný reikniregla um umreikning. Haldið var því fram að reiknireglan væri gölluð því hún bætti ekki alla starfsorkuskerðingu. Hæstiréttur var ósammála þar sem veita ætti löggjafanum svigrúm til að stilla þetta af.

---

Hrd. 1998:2033 nr. 273/1997^[PDF]

---

Hrd. 1998:2140 nr. 368/1997 (Lífeyrissjóður sjómanna - Sjómaður)^[PDF]

---

Hrd. 1998:2233 nr. 317/1997 (Lágmarksmiskastig - Grundvöllur bótaútreiknings)^[PDF]

---

Hrd. 1998:2528 nr. 418/1997 (Sjálfstæði dómarafulltrúa og 6. gr. MSE)^[PDF]
Mál hafði verið dæmt af dómarafulltrúa í héraði sem var svo talin vera andstæð stjórnarskrá. Málsaðilinn höfðaði skaðabótamál vegna aukins málskostnaðar og var fallist á bótaskyldu vegna þessa, þrátt fyrir að slíkt fyrirkomulag hafi tíðkast lengi vel.

---

Hrd. 1998:2640 nr. 295/1998^[PDF]

---

Hrd. 1998:2930 nr. 36/1998^[PDF]

---

Hrd. 1998:3115 nr. 333/1997 (Dönsk skaðabótalög)^[PDF]

---

Hrd. 1998:3194 nr. 453/1997^[PDF]

---

Hrd. 1998:3259 nr. 242/1997 (Notaðir vélsleðar)^[PDF]

---

Hrd. 1998:3398 nr. 101/1998 (Kvensjúkdómalæknir lokar skurðstofu)^[PDF]

---

Hrd. 1998:3460 nr. 50/1998 (Lyfjaeftirlitsgjald I)^[PDF]
Lyfsala var gert að greiða Lyfjaeftirliti ríkisins eftirlitsgjald sem skilgreint var í reglugerð sem tiltekið hlutfall „veltu og/eða umfangi eftirlitsskyldrar starfsemi“. Hæstiréttur taldi að skýra hefði lagaákvæðið á þann hátt að um væri að ræða heimild til þess að leggja á þjónustugjald og ekki voru færð viðhlítandi rök af hálfu stjórnvalda fyrir því að veltan ein og sér endurspeglaði þörfina á eftirliti með einstökum lyfjabúðum. Eftirlitsgjaldið sem lagt var á með reglugerðinni var ekki talið standast kröfur 40. og 77. gr. stjórnarskrárinnar.

---

Hrd. 1998:3478 nr. 62/1998 (Andmælaréttur fyrir endurkröfunefnd)^[PDF]

---

Hrd. 1998:3538 nr. 202/1998^[PDF]

---

Hrd. 1998:3551 nr. 203/1998 (Lyfjaverslun ríkisins)^[PDF]

---

Hrd. 1998:3563 nr. 204/1998^[PDF]

---

Hrd. 1998:3575 nr. 205/1998^[PDF]

---

Hrd. 1998:3587 nr. 206/1998^[PDF]

---

Hrd. 1998:3651 nr. 119/1998^[PDF]

---

Hrd. 1998:3844 nr. 102/1998^[PDF]

---

Hrd. 1998:3857 nr. 151/1998^[PDF]

---

Hrd. 1998:3957 nr. 150/1998^[PDF]

---

Hrd. 1998:4076 nr. 145/1998 (Desemberdómur um stjórn fiskveiða - Valdimarsdómur)^[PDF]
Sjávarútvegsráðuneytið synjaði beiðni umsækjanda um almennt leyfi til fiskveiða í atvinnuskyni auk sérstaks leyfis til veiða á tilteknum tegundum. Vísaði ráðherra á 5. gr. þágildandi laga um stjórn fiskveiða sem batt leyfin við fiskiskip og yrðu ekki veitt einstaklingum eða lögpersónum. Forsenda veitingu sérstakra leyfa væri að viðkomandi fiskiskip hefði jafnframt leyfi til veiða í atvinnuskyni, og var því þeim hluta umsóknarinnar um sérstakt leyfi jafnframt hafnað.

Umsækjandinn höfðaði mál til ógildingar þeirrar ákvörðunar og vísaði til þess að 5. gr. laganna bryti í bága við jafnræðisreglu stjórnarskrárinnar sem og ákvæðis hennar um atvinnufrelsi. Héraðsdómur sýknaði íslenska ríkið af þeirri kröfu en Hæstiréttur var á öðru máli. Hæstiréttur taldi að almennt væri heimilt að setja skorður á atvinnufrelsi til fiskveiða við strendur Íslands, en slíkar skorður yrðu að samrýmast grundvallarreglum stjórnarskrárinnar.

Hæstiréttur taldi að með því að binda veiðiheimildirnar við fiskiskip, hefði verið sett tilhögun sem fæli í sér mismunun milli þeirra er áttu skip á tilteknum tíma, og þeirra sem hafa ekki átt og eiga ekki kost að komast í slíka aðstöðu. Þrátt fyrir brýnt mikilvægi þess að grípa til sérstakra úrræða á sínum tíma vegna þverrandi fiskistofna við Íslands, var talið að ekki hafði verið sýnt fram á nauðsyn þess að lögbinda þá mismunun um ókomna tíð. Íslenska ríkið hafði í málinu ekki sýnt fram á að engin vægari úrræði væru til staðar til að ná því lögmæta markmiði. Hæstiréttur féllst því ekki á að áðurgreind mismunun væri heimild til frambúðar og dæmdi því í hag umsækjandans.

---

Hrd. 1998:4180 nr. 146/1998 (Jöfnunargjald)^[PDF]

---

Hrd. 1998:4374 nr. 122/1998^[PDF]

---

Hrd. 1999:219 nr. 209/1998^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:379 nr. 253/1998^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:390 nr. 177/1998 (Blindur nemandi við HÍ)^[HTML][PDF]
Blindur nemandi sótti um og fékk inngöngu í HÍ. Síðar hrökklaðist nemandinn úr námi vegna skorts á aðgengi að kennsluefni sem hann gæti nýtt sér. Hæstiréttur túlkaði skyldur HÍ gagnvart nemandanum í ljósi ákvæða MSE um jafnræði og réttar til menntunar.

---

Hrd. 1999:654 nr. 278/1998 (Framleiðsluréttur á mjólk)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:686 nr. 279/1998 (Framleiðsluréttur á mjólk)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:877 nr. 71/1999^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:957 nr. 275/1998^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:973 nr. 343/1998^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:1080 nr. 254/1998^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:1096 nr. 255/1998^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:1112 nr. 256/1998^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:1280 nr. 441/1998 (Visa Ísland)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:1404 nr. 81/1999 (Flutningur sýslumanns)^[HTML][PDF]
Sýslumaður var fluttur á milli embætta en kaus að fara á eftirlaun. Litið var svo á að um væri að ræða fleiri kröfur um sama efnið þar sem ein krafan var innifalin í hinni.

---

Hrd. 1999:1542 nr. 391/1998^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:1606 nr. 386/1998 (Síldarverksmiðjur ríkisins)^[HTML][PDF]
Síldarverksmiðjur ríkisins voru einkavæddar, stöður lagðar niður og fengu sumir starfsmenn boð um að flytjast yfir í hið nýja félag. Ágreiningur var um hvort bæta bæri innheimtukostnað starfsmanns við að leita til lögmanns um að innheimta fyrir sig ógreidd biðlaun sem starfsmaðurinn taldi sig eiga rétt á, en engin krafa var gerð um þann innheimtukostnað í kröfugerðinni. Hæstiréttur taldi að framsetning sakarefnisins hefði verið í það miklu ósamræmi að vísa bæri frá því máli frá héraðsdómi.

---

Hrd. 1999:1617 nr. 387/1998^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:1916 nr. 426/1998 (Hnefaleikar - Hnefaleikabann)^[HTML][PDF]
Í málinu var ákært fyrir brot á lögum um bann við hnefaleikum, nr. 92/1956, og báru ákærðu það fyrir sig að lögin hefðu fallið úr gildi fyrir notkunarleysi. Einnig báru þeir fyrir sig að bannið næði ekki yfir þá háttsemi þeir voru sakaðir um þar sem þeir hafi stundað áhugamannahnefaleika sem hefði ekki sömu hættueiginleika og þeir hnefaleikar sem voru stundaðir þegar bannið var sett á. Hæstiréttur féllst ekki á þessar málsvarnir og taldi að lögin hefðu ekki fallið brott sökum notkunarleysis né vera andstæð jafnræðisreglu stjórnarskrárinnar.

---

Hrd. 1999:2015 nr. 151/1999 (Táknmálstúlkun)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:2076 nr. 266/1998 (Háskólabíó)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:2446 nr. 178/1999^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:2767 nr. 36/1999^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:2794 nr. 450/1998 (Kolbeinsstaðarhreppur)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:2809 nr. 451/1998^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:3009 nr. 304/1999^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:3386 nr. 65/1999 (Good Morning America)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:3504 nr. 53/1999 (Biðlaunaréttur)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:3514 nr. 85/1999 (Biðlaunaréttur)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:3574 nr. 138/1999^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:3780 nr. 64/1999 (Bára Siguróladóttir - Búnaðarmálasjóðsgjald II)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:3931 nr. 103/1999 (Stjórn Viðlagatryggingar Íslands)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:4007 nr. 91/1999 (Landbúnaðargjöld)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:4247 nr. 132/1999 (Forstjóri Landmælinga ríkisins - Brottvikning)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 1999:4769 nr. 195/1999 (Lífeyrissjóður sjómanna - Kjartan Ásmundsson)^[HTML][PDF]
Á sumum prófum hefur verið ranglega vísað til ártals dómsins sem 1994.

K var stýrimaður á skipi árið 1978 þegar hann varð fyrir slysi við sjómennsku. Hann fékk 100% örorkumat er kom að fyrri störfum. Varanleg almenn örorka var metin sem 25%.

Á þeim tíma sem slysið var voru viðmið örorku á þann veg að hún var metin með hliðsjón af því starfi sem viðkomandi gegndi á þeim tíma. Árið 1992 voru sett lög sem breyttu því mati þannig að eingöngu væri byggt á hæfi til almennra starfa og til að eiga rétt á greiðslum frá L yrði almenna örorkan að vera a.m.k. 35%. Við þessa breytingu missti K rétt sinn til greiðslu lífeyris úr sjóðum L.

Í málinu hélt K því fram að lífeyrisréttur sinn nyti verndar 72. gr. stjórnarskrárinnar og þyrfti að byggja á skýrri lagaheimild. L vísaði til hallarekstur sjóðsins og því hefði L óskað eftir lagabreytingum sem varð síðan af.

Hæstiréttur taldi að málefnalegar forsendur hefðu legið að baki skerðingunum og að breytingin hefði verið almenn og tók til allra sem nutu eða gátu notið örorkulífeyris úr sjóðnum. Lagabreytingin kvað á um fimm ára aðlögunarfrest sem gilti jafnt um alla sjóðfélaga. Sýknaði því Hæstiréttur Lífeyrissjóðinn og íslenska ríkið af kröfum K.

K skaut síðan málinu til Mannréttindadómstóls Evrópu (umsókn nr. 60669/00) sem dæmdi honum síðan í hag.

---

Hrd. 1999:4906 nr. 332/1999^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:383 nr. 277/1999 (Uppsögn lektors í spænsku við HÍ)^[HTML][PDF]
Samkvæmt reglum er giltu á þeim tíma þurfti staðfestingu ráðherra til að ráða starfsfólk. Óheimilt var að segja upp lektornum án staðfestingar ráðherra þar sem ráðherra kom að staðfestingu ráðningar hans.

---

Hrd. 2000:683 nr. 380/1999^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:897 nr. 310/1999 (Lækur)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:1056 nr. 378/1999 (Landsbanki Íslands)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:1072 nr. 377/1999^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:1183 nr. 359/1999 (Jöfnunargjald - Sama sakarefni)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:1211 nr. 329/1999 (Jöfnunargjald)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:1322 nr. 407/1999 (Brúnir og Tjarnir - Jarðasala I)^[HTML][PDF]
Íslenska ríkið seldi tilteknar jarðir til S án auglýsingar. Þ var ekki sáttur við það og sóttist eftir ógildingu sölunnar og útgáfu afsalsins til S. Hæstiréttur nefndi að ákvarðanir stjórnvalda um ráðstafanir á eignum ríkisins gilti meðal annars jafnræðisregla stjórnsýsluréttarins er myndi leiða til þess að auglýsa skyldi fyrirætlaðar sölur á eignum ríkisins til að veita öllum borgurum sama tækifæri til að gera kauptilboð. Hins vegar taldi rétturinn málsástæður í þessu máli ekki nægar ástæður til þess að ógilda gerningana.

---

Hrd. 2000:1344 nr. 95/2000 (Dýri BA 98)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:1353 nr. 435/1999^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:1379 nr. 324/1999 (Smyrlaberg - Ákvörðun um innlausn jarðarhluta)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:1500 nr. 361/1999^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:1534 nr. 12/2000 (Vatneyrardómur)^[HTML][PDF]
Skipstjóri, ásamt öðrum aðila, voru ákærðir fyrir brot gegn ýmsum lögum fyrir að hafa haldið til botnvörpuveiða án nokkurra aflaheimilda til veiðanna. Báðir viðurkenndu að hafa enga aflaheimild en sögðu að lagaskyldan um aflaheimild bryti í bága við stjórnarskrárvarin réttindi þeirra.

Meirihluti Hæstaréttar féllst ekki á þá málsvörn og beitti samræmisskýringu á milli 65. og 75. gr. stjórnarskrárinnar. Talið var að löggjafinn hafi almenna heimild til að takmarka frelsi manna til að stunda fiskveiðar í atvinnuskyni, en yrði þá að gæta jafnræðis. Takmarkanir á leyfilegum heildarafla verði að vera nauðsynlegar og þær yrðu að vera reistar á efnislegum mælikvarða (málefnalegum sjónarmiðum) svo jafnræðis sé gætt. Þá nefndi Hæstiréttur að þó slíkt mat væri á valdi löggjafans væri það samt hlutverk dómstóla að leysa úr því hvort lögin sem reist væru á því mati samræmdust grundvallarreglum stjórnarskrárinnar. Hæstiréttur taldi að umrædd takmörkun hefði verið reist á málefnalegum sjónarmiðum.

Í dómnum var vísað til desemberdómsins um stjórn fiskveiða og skýrt frá því að í þeim dómi hafði ekki verið tekin frekari afstaða til þess hvort viðurkenna átti rétt málsaðilans á úthlutun aflaheimilda. Með framangreindu hafnaði Hæstiréttur málsástæðum þeirra ákærðu um að umrætt mál hefði skorið úr um stjórnskipulegt gildi 7. gr. laga um stjórn fiskveiða.

---

Hrd. 2000:1621 nr. 15/2000 (Stjörnugrís I)^[HTML][PDF]
Of víðtækt framsal til ráðherra um hvort framkvæmdir þyrftu að fara í mat á umhverfisáhrifum.

---

Hrd. 2000:1658 nr. 291/1999^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:1811 nr. 152/2000^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:1855 nr. 492/1999 (Hundahald)^[HTML][PDF]
Samningur var gerður um að greiða fyrir ákveðinn fjölda hunda en sá samningur var ekki gildur þar sem engin lagaheimild var fyrir því að afmarka tiltekinn fjölda hunda.

---

Hrd. 2000:1874 nr. 473/1999^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:2131 nr. 486/1999 (Dómnefnd um lektorsstarf)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:2174 nr. 69/2000 (Skilyrði fyrir kindakjöt og mjólk - Greiðslumark II)^[HTML][PDF]
Greiðslukerfi í landbúnaði var breytt og höfðaði sauðfjárbóndi einn mál þar sem verið væri að hygla kúabændum við þær breytingar.

Hæstiréttur féllst ekki á að í því fælist óheimil mismunun í skilningi jafnræðisreglu stjórnarskrárinnar þar sem löggjafanum hafi ekki verið skylt að láta sömu lagareglur gilda um allar greinar landbúnaðar. Þá hafi þeir breytingar sem áttu sér stað verið gerðar í lögmætum tilgangi, til þess fallnar að ná fram ákveðnum markmiðum í sauðfjárrækt og náðu til allra er stunduðu hana.

---

Hrd. 2000:2301 nr. 70/2000^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:2346 nr. 231/2000 (Sveinspróf)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:2713 nr. 150/2000 (Lóðir í Hafnarfirði - Kjóahraun)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:2922 nr. 124/2000^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:2946 nr. 91/2000^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:3118 nr. 92/2000^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:3239 nr. 178/2000^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:3252 nr. 157/2000^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:3268 nr. 158/2000 (Sýslumaður)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:3428 nr. 99/2000^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:3467 nr. 143/2000 (Brunabótafélagið)^[HTML][PDF]
Fyrirkomulag var um að félagsmenn í tryggingafélagi myndu eingöngu fá tilbaka það sem þeir lögðu í félagið ef því yrði slitið.
Félagsmaður lést og erfingjar hans kröfðust þess að fá hans hlut í félaginu, en var synjað um það.
Hæstiréttur taldi að eignarhluturinn hefði ekki erfst og hefði fallið til félagsins sjálfs við andlátið.

---

Hrd. 2000:3521 nr. 236/2000^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:3543 nr. 218/2000 (Ísfélagsdómur)^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:3587 nr. 97/2000^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:3799 nr. 207/2000^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:4016 nr. 295/2000 (L.A. Café)^[HTML][PDF]
Veitingastaður sótti um rýmkun á afgreiðslutíma áfengis þar sem slík rýmkun hafi verið almennt leyfð á öðru svæði innan Reykjavíkurborgar. Meiri hluti Hæstaréttar taldi að afmörkun svæðisins sem almenna rýmkunin gilti um væri málefnaleg.

---

Hrd. 2000:4074 nr. 155/2000 (SR-Mjöl)^[HTML][PDF]
Gengið hafði verið frá kaupum SR-Mjöls á skipi og 50% kaupverðsins greitt, en svo voru samþykkt lög á Alþingi er gerðu skipið svo gott sem verðlaust. SR-Mjöl keypti veiðileyfi skips en ekki aflahlutdeildina. Veiðileyfið varð verðlaust. Krafist var ógildingar kaupsamningsins.

Látið þar við sitja að frekari efndir samkvæmt samningnum voru felldar niður, sýknað af endurgreiðslukröfu og aðilarnir látnir bera hallann af lagabreytingunum.

---

Hrd. 2000:4141 nr. 331/2000^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:4261 nr. 430/2000^[HTML][PDF]

---

Hrd. 2000:4394 nr. 419/2000 (Viðurkenning á faðerni - Sóknaraðild í faðernismáli)^[HTML][PDF]
Áður en málið féll höfðu einungis barnið sjálft og móðir þess lagalega heimild til að höfða faðernismál.

Stefnandi var maður sem taldi sig vera föður barns og höfðaði mál til þess að fá það viðurkennt. Hæstiréttur taldi að útilokun hins meinta föður hefði verið brot á stjórnarskrá, og honum því heimilað að sækja málið þrátt fyrir að vera ekki á lista yfir aðila sem gætu sótt slíkt mál samkvæmt almennum landslögum.

---

Hrd. 2000:4480 nr. 125/2000 (Öryrkjadómur I)^[HTML][PDF]
Niðurstöðu málsins fyrir Hæstarétti er oft skipt í tímabil: Fyrri tímabilið er krafa er átti við 1. janúar 1994 til 31. desember 1998 og hið seinna frá 1. janúar 1999. Ástæða skiptingarinnar er sú að forsendur úrlausnarinnar fyrir sitt hvort tímabilið voru mismunandi í mikilvægum aðalatriðum.

Þann 1. janúar 1994 tóku gildi ný heildarlög til almannatrygginga en við setningu þeirra var í gildi reglugerð, um tekjutryggingu, heimilisuppbót og heimildarhækkanir, með stoð í eldri lögunum. Ný reglugerð, um tekjutryggingu, var síðan sett 5. september 1995 með stoð í nýju lögunum en þar var kveðið á um heimild til lækkunar á greiðslum byggðum á tekjum maka örorkulífeyrisþegans. Þann 1. janúar 1999 var reglugerðarákvæðinu færð lagastoð með gildistöku breytingarlaga nr. 149/1998.

Ágreiningurinn í máli er varðaði fyrra tímabilið sneri í meginatriðum um hvort íslenska ríkið hafi haft lagaheimild til að skerða tekjur örorkulífeyrisþegans með umræddum hætti á meðan því stóð. Er kom að seinna tímabilinu kom það ekki sérstaklega til álita enda hafði lögunum verið breytt til að koma slíkri á en þá reyndi sérstaklega á samræmi hennar við stjórnarskrá.

Niðurstaða Hæstaréttar var sú að skerðingarheimildin hafi verið óheimil vegna beggja tímabilanna. Allir dómararnir sem dæmdu í málinu voru sammála um fyrra tímabilið. Tveir dómaranna skiluðu sératkvæði þar sem þeir lýstu sig ósammála meirihlutanum um niðurstöðuna um seinna tímabilið en voru sammála að öðru leyti.

Forsendur niðurstöðu meirihlutans um seinna tímabilið voru í megindráttum þær að þar sem tekjur maka skiptu ekki máli við annars konar greiðslur frá ríkinu, eins og slysatrygginga og sjúkratrygginga, væri talið í gildi sé sú aðalregla að greiðslur úr opinberum sjóðum skuli vera án tillits til tekna maka, og vísað þar til jafnræðisreglu stjórnarskrárinnar. Þó megi taka tillit til hjúskaparstöðu fólks varðandi framfærslu ef málefnaleg rök styðja slíkt.

76. gr. stjórnarskrárinnar, nr. 33/1944, spilar hér stórt hlutverk. Meirihlutinn taldi að þrátt fyrir að löggjafinn hafi talsvert svigrúm til mats við að ákveða inntak þeirrar aðstoðar sem ákvæðið kveður á um, þá komist dómstólar ekki hjá því að taka afstöðu til þess hvort það fyrirkomulag sé í samræmi við önnur ákvæði stjórnarskrárinnar eins og þau séu skýrð með hliðsjón af þeim þjóðréttarlegu skuldbindingum sem íslenska ríkið hefur undirgengist.

Þá leit meirihlutinn svo á að við breytingarnar sem urðu að núverandi 1. mgr. 76. gr. stjórnarskrárinnar, nr. 33/1944, en við þær breytingar var fellt út orðalag um undanþágu ríkisins frá því að veita slíka aðstoð í þeim tilvikum þegar viðkomandi nyti ekki þegar framfærslu annarra en í greinargerð var lýst því yfir að ekki væri um efnislega breytingu að ræða. Meirihluti Hæstaréttar taldi að þrátt fyrir staðhæfinguna í lögskýringargögnum hefði breytingin á ákvæðinu samt sem áður slík áhrif.

Eftirmálar dómsúrlausnarinnar fyrir Hæstarétti voru miklir og hefur Hæstiréttur í síðari dómaframkvæmd minnkað áhrif dómsins að einhverju leyti.

---

Hrd. 2001:178 nr. 202/2000^[HTML]

---

Hrd. 2001:208 nr. 249/2000 (Lífeyrissjóður bankamanna)^[HTML]

---

Hrd. 2001:229 nr. 250/2000 (Lífeyrissjóður bankamanna)^[HTML]

---

Hrd. 2001:362 nr. 9/2001^[HTML]

---

Hrd. 2001:447 nr. 298/2000 (Hitaveita Stykkishólms - Útboð)^[HTML]
Stykkishólmsbær bauð út lagningu hitaveitu og auglýsti hana sem almennt útboð. Níu tilboð komu fram og lagði ráðgjafi fram að lægsta boðinu yrði tekið. Á bæjarstjórnarfundi var hins vegar ákveðið að ganga til samninga við aðila er bauð 27% hærri upphæð í verkið sem þar að auki var með aðsetur í bænum. Réttlætingin fyrir frávikinu var sögð mikilvægi þess að svo stórt verk væri unnið af heimamönnum.

Lægstbjóðandi fór í bótamál við sveitarfélagið og nefndi meðal annars að útboðið hefði ekki verið í samræmi við EES-reglur um útboð. Grundvöllur aðal bótakröfunnar voru efndabætur en varakrafan hljóðaði upp á vangildisbætur. Hæstiréttur féllst á vangildisbætur en nefndi að þótt sjónarmið um staðsetningu þátttakenda í útboði gætu verið málefnaleg þyrfti að líta til þess að það hafi samt sem áður verið auglýst sem almennt útboð og ekkert í henni sem gaf til kynna að sjónarmið sem þessi vægju svo þungt.

---

Hrd. 2001:1188 nr. 354/2000 (Tolleftirlit með bókasendingum)^[HTML]
Hæstiréttur taldi að sú framkvæmd að opna allar fyrirvaralaust og án samþykkis viðtakenda póstsendinga til þess að finna reikninga í pökkum, væri óheimil. Tollyfirvöld sýndu ekki fram á að það hefði verið nauðsynlegt.

---

Hrd. 2001:1245 nr. 257/2000^[HTML]

---

Hrd. 2001:1368 nr. 377/2000 (Saurbær)^[HTML]

---

Hrd. 2001:1398 nr. 390/2000 (Jarðasala II)^[HTML]

---

Hrd. 2001:1558 nr. 442/2000 (Þórsgata)^[HTML]

---

Hrd. 2001:1647 nr. 132/2001 (Toppfiskur ehf.)^[HTML]

---

Hrd. 2001:1736 nr. 454/2000^[HTML]

---

Hrd. 2001:1744 nr. 124/2001^[HTML]

---

Hrd. 2001:1756 nr. 146/2001 (Haffærnisskírteini)^[HTML]

---

Hrd. 2001:1885 nr. 25/2001 (Sýslumannsflutningur - Tilflutningur í starfi)^[HTML]

---

Hrd. 2001:2028 nr. 113/2001 (Stjörnugrís II - Hæfi ráðherra)^[HTML]
Stjörnugrís hf. (S) leitaði til heilbrigðisnefndar um fyrirhugaða stækkun svínabús í samræmi við nýsett lög um umhverfismat. Við meðferð málsins aflaði heilbrigðisnefndin skriflegs álits umhverfisráðuneytisins um hvort henni væri heimilt að gefa út starfsleyfi samkvæmt eldri lögunum eða hvort það yrði að gefa út samkvæmt nýju lögunum þar sem krafist væri mats á umhverfisáhrifum. Ráðuneytið leit svo á að nýju lögin ættu að gilda. S kærði niðurstöðuna til umhverfisráðherra og krafðist ógildingar á ákvörðun heilbrigðisnefndarinnar og krafðist þess að bæði umhverfisráðherra og allt starfsfólk ráðuneytisins viki sæti í málinu.

Hæstiréttur taldi að umhverfisráðherra hefði verið vanhæfur til meðferðar málsins á æðra stjórnsýslustigi þar sem álitið sem heilbrigðisnefndin aflaði frá ráðuneytinu hafi verið skrifað í umboði ráðherra og þar af leiðandi falið í sér afstöðu ráðherra sjálfs, óháð því hvort ráðherrann sjálfur hafi kveðið upp úrskurðinn eða starfsmenn þeir sem undirrituðu bréfið.

---

Hrd. 2001:2245 nr. 67/2001^[HTML]

---

Hrd. 2001:2292 nr. 451/2000^[HTML]

---

Hrd. 2001:2716 nr. 233/2001^[HTML]

---

Hrd. 2001:2789 nr. 267/2001^[HTML]

---

Hrd. 2001:2894 nr. 75/2001^[HTML]

---

Hrd. 2001:2901 nr. 117/2001 (Kaupskylda sveitarstjórnar)^[HTML]

---

Hrd. 2001:3025 nr. 3/2001 (Eystrasalt)^[HTML]

---

Hrd. 2001:3215 nr. 118/2001^[HTML]

---

Hrd. 2001:3434 nr. 277/2001 (Alþýðusamband Íslands)^[HTML]
Reynt var á hvort uppbygging Alþýðusambandsins væri slík að hún heimilaði málsókn þess vegna hagsmuna félagsmanna undirfélaga sinna.

---

Hrd. 2001:3484 nr. 144/2001 (Staðgengilslaun - Skagstrendingur)^[HTML]

---

Hrd. 2001:3514 nr. 267/2001^[HTML]

---

Hrd. 2001:3723 nr. 120/2001 (Landsímamál)^[HTML]

---

Hrd. 2001:3841 nr. 97/2001^[HTML]

---

Hrd. 2001:3950 nr. 418/2001^[HTML]

---

Hrd. 2001:4126 nr. 423/2001 (Mismunun vegna sjómannaafsláttar - Frávísun)^[HTML]

---

Hrd. 2001:4390 nr. 178/2001^[HTML]
Íslenska ríkið var krafið um skaðabætur þar sem sakborningur í nauðgunarmáli var ekki í gæsluvarðhald né farbanni eftir rannsókn málsins og þar til tekin var ákvörðun um ákæru. Urðu afleiðingarnar þær að hann fór til Grænlands áður en ákæra og fyrirkall hafði verið birt honum. Tilraun ríkissaksóknara um að fá hann framseldan tókst ekki þannig að hann taldi sig ekki geta aðhafst frekar.

Hæstiréttur staðfesti sýknudóm héraðsdóms á þeim grundvelli að ákvörðun ríkissaksóknara um að krefjast ekki gæsluvarðhalds eða farbanns sæti ekki endurskoðun dómstóla.

---

Hrd. 2001:4559 nr. 204/2001 (Lífeyrissjóður sjómanna V)^[HTML]

---

Hrd. 2001:4629 nr. 442/2001^[HTML]

---

Hrd. 2002:274 nr. 314/2001 (Aðstoðarskólastjóri)^[HTML]

---

Hrd. 2002:678 nr. 355/2001 (Tollurinn út fyrir valdmörk sín - Sake)^[HTML]
Mjöður hafði verið tollaður sem sósa í mörg ár en hann var áfengur. Lagt var hald á eina sendinguna og óvissa var um hvort álitaefnið ætti heima hjá tollyfirvöldum eða lögreglunni.

---

Hrd. 2002:697 nr. 304/2001^[HTML]

---

Hrd. 2002:1024 nr. 397/2001 (Minnisblaðsdómur)^[HTML]

---

Hrd. 2002:1418 nr. 156/2002 (Yfirskattanefnd - Virðisaukaskattur - Málshöfðunarfrestur)^[HTML]

---

Hrd. 2002:1485 nr. 461/2001 (Hvíta Ísland)^[HTML]

---

Hrd. 2002:1981 nr. 448/2001 (Íbúðalánasjóður - Langholtsvegur)^[HTML]
Íbúðalaunasjóður krafðist nauðungarsölu á íbúð með áhvílandi láni frá þeim. Hann kaupir svo íbúðina á sömu nauðungarsölu á lægra verði. Fólkið sem bjó í íbúðinni vildi kaupa íbúðina á því verði sem hann keypti hana á.

---

Hrd. 2002:1994 nr. 26/2002^[HTML]

---

Hrd. 2002:2183 nr. 251/2001^[HTML]
83ja ára kona seldi spildu úr jörð sinni til G. Börn konunnar riftu samningnum þar sem þau töldu hana ekki hafa gert sér grein fyrir því hvað hún hefði verið að gera. Í málinu var meint vanheilsa hennar ekki sönnuð og því var hún talin hafa verið hæf til að stofna til löggerningsins.

---

Hrd. 2002:2208 nr. 107/2002^[HTML]

---

Hrd. 2002:2315 nr. 19/2002^[HTML]

---

Hrd. 2002:2855 nr. 310/2002^[HTML]

---

Hrd. 2002:3066 nr. 121/2002 (Sýslumaður á Keflavíkurflugvelli)^[HTML]

---

Hrd. 2002:3210 nr. 294/2002^[HTML]

---

Hrd. 2002:3310 nr. 101/2002 (Lífeyrissjóður hjúkrunarfræðinga)^[HTML]

---

Hrd. 2002:3373 nr. 157/2002 (Sorpförgun fyrir Varnarliðið)^[HTML]

---

Hrd. 2002:3686 nr. 167/2002 (ASÍ-dómur - Lagasetning á sjómannaverkfall)^[HTML]
Í málinu var deilt um lagasetningu á verkföll og verkbönn ýmissa félaga innan Sjómannasambands Íslands og Farmanna- og fiskimannasambands Íslands, og eru þau félög innan ASÍ. ASÍ stefndi ríkinu og Samtökum atvinnulífsins til að fá úr skorið um lögmæti lagasetningarinnar. Hæstiréttur staðfesti dóm héraðsdóms með vísan til forsendna hans.

Megindeilurnar byggðust á því að með setningu laganna væri vegið að samningsfrelsi þeirra og verkfallsrétti sem nyti verndar 74. gr. stjórnarskrárinnar, sbr. 11. gr. MSE. Þá snerust þær einnig um að lögin hefðu einnig náð yfir aðildarfélög sem höfðu ekki tekið þátt í umræddum aðgerðum. Að auki var vísað til jafnræðisreglu 65. gr. stjórnarskrárinnar þar sem eitt aðildarfélaga Samtaka atvinnulífsins hafði gert kjarasamning við Vélstjórafélag Íslands um mörg atriði nátengd deilumálunum sem gerðardómur skyldi líta til.

Litið var til þess að með sérstakri upptalningu á stéttarfélögum í 74. gr. yrðu gerðar ríkari kröfur til takmarkana á réttindum þeirra. Hins vegar var ákvæðið ekki túlkað með þeim hætti að löggjafanum væri óheimilt að setja lög sem stöðvuðu vinnustöðvanir tímabundið. Við setningu laganna hafði verkfallið þá staðið í sex vikur og taldi löggjafinn að ef ekkert væri gert hefði það neikvæð áhrif á almannahagsmuni. Ekki voru talin efni til þess að hnekkja því mati löggjafans.

Lagasetningin kvað á um að gerðardómur myndi ákvarða kjör allra aðildarfélaganna og jafnframt þeirra sem ekki höfðu tekið þátt í umræddum aðgerðum. Í greinargerð viðurkenndi íslenska ríkið að það hefði ekki verið ætlun laganna að þau næðu jafnframt yfir félög sem hvorki væru í verkfalli né verkbanni við gildistöku laganna. Gerðardómur taldi sig samt knúinn til þess að ákvarða einnig kjör þeirra sökum lagafyrirmælanna og takmarkaðs valdsviðs. Dómur héraðsdóms, með vísan til 1. mgr. 74. gr. stjórnarskrárinnar, taldi að almannaheill hafi ekki krafist svo víðtæks gildissviðs og var því dæmt að umrætt bann laganna næði ekki yfir þau né ákvörðun gerðardómsins.

Dómsorð:
Fallist er á kröfu stefnanda að því leyti, að viðurkennt er að Verkalýðsfélagi Snæfellsbæjar, Verkalýðsfélaginu Stjörnunni í Grundarfirði og Verkalýðsfélagi Stykkishólms sé, þrátt fyrir ákvæði l. gr., 2. gr., og 3. gr. laga nr. 34/2001, heimilt að efna til verkfalls og að ákvörðun gerðardóms samkvæmt sömu lögum ráði ekki kjörum fiskimanna í þessum félögum.
Stefndu, íslenska ríkið og Samtök atvinnulífsins, skulu að öðru leyti vera sýknir af kröfum stefnanda, Alþýðusambands Íslands, í máli þessu.
Málskostnaður fellur niður.

---

Hrd. 2003:38 nr. 565/2002 (Örorkunefnd)^[HTML]

---

Hrd. 2003:271 nr. 16/2003^[HTML]

---

Hrd. 2003:535 nr. 375/2002^[HTML]

---

Hrd. 2003:567 nr. 384/2002^[HTML]

---

Hrd. 2003:718 nr. 421/2002 (Knattspyrnumót)^[HTML]

---

Hrd. 2003:784 nr. 542/2002 (Einkadans)^[HTML]

---

Hrd. 2003:934 nr. 381/2002 (Snjóflóðahætta - Hnífsdalur)^[HTML]
A byggði hús í Hnífsdal í lóð sem hann fékk úthlutaðri árið 1982 og flutti lögheimili sitt þangað árið 1985. Síðar sama ár voru sett lög er kváðu á um gerð snjóflóðahættumats. Slíkt var var gert og mat á þessu svæði staðfest árið 1992, og samkvæmt því var hús A á hættusvæði. Árið 1995 var sett inn heimild í lögin fyrir sveitarstjórnir til að gera tillögu um að kaupa eða flytja eignir á hættusvæðum teldist það hagkvæmara en aðrar varnaraðgerðir ofanflóðasjóðs. Í lögunum var nánar kveðið á um þau viðmið sem ákvarðanir úr greiðslum úr sjóðnum ættu að fara eftir.

Sveitarfélagið gerði kaupsamning við A um kaup á eign hans árið 1996 eftir að tveir lögmenn höfðu metið eignina að beiðni sveitarfélagsins. A og sambýliskona hans settu fyrirvara í kaupsamninginn um endurskoðun kaupverðsins þar sem þau teldu það ekki samræmast ákvæðum stjórnarskrár um friðhelgi eignarréttarins né jafnræðisreglu hennar. Árið 1998 var gefið út fyrirvaralaust afsal fyrir eigninni og flutti A brott úr sveitarfélaginu.

A taldi að eignarréttarákvæði stjórnarskrárinnar fæli í sér að hann hefði átt að fá því sem jafngilti brunabótamati fyrir fasteignina enda hefði hann fengið þá upphæð ef hús hans hefði farist í snjóflóði eða meinað að búa í eigninni sökum snjóflóðahættu. Sveitarfélagið taldi að brunabótamat væri undantekning sem ætti ekki við í þessu máli og að þar sem A flutti brott reyndi ekki á verð á eins eða sambærilegri eign innan sveitarfélagsins, og þar að auki hefði engin sambærileg eign verið til staðar fyrir hann í sveitarfélaginu.

Hæstiréttur nefndi að þótt svo vandað hús hefði ekki verið fáanlegt á þessum tíma voru samt sem áður til sölu sem virtust vera af álíka stærð og gerð. Þá taldi hann að markaðsverð ætti að teljast fullt verð nema sérstaklega stæði á, og nefndi að slíkt hefði komið til greina af A hefði ekki átt kost á að kaupa sambærilega eign innan sveitarfélagsins né byggja nýtt hús fyrir sig og fjölskyldu sína, og því neyðst til að flytja á brott. A þurfti að bera hallan af því að hafa ekki sýnt fram á að slíkar sérstakar aðstæður ættu við í málinu. Staðfesti Hæstiréttur því hinn áfrýjaða sýknudóm.

---

Hrd. 2003:1024 nr. 72/2003^[HTML]

---

Hrd. 2003:1032 nr. 444/2002 (Smiðjuvegur)^[HTML]

---

Hrd. 2003:1143 nr. 89/2003^[HTML]

---

Hrd. 2003:1176 nr. 473/2002 (Aðgangur - Fagrimúli)^[HTML]

---

Hrd. 2003:1303 nr. 367/2002 (Skeljatangi með bílskúr - Nefndarmenn í úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála)^[HTML]

---

Hrd. 2003:1566 nr. 570/2002^[HTML]

---

Hrd. 2003:2357 nr. 84/2003^[HTML]

---

Hrd. 2003:2970 nr. 520/2002^[HTML]

---

Hrd. 2003:3698 nr. 37/2003 (Grænmetismál)^[HTML]

---

Hrd. 2003:3977 nr. 422/2003^[HTML]

---

Hrd. 2003:4317 nr. 285/2003^[HTML]

---

Hrd. 2003:4366 nr. 145/2003^[HTML]

---

Hrd. 2003:4547 nr. 447/2003^[HTML]

---

Hrd. 2003:4714 nr. 172/2003 (Svipting forsjár barna)^[HTML]

---

Hrd. 2004:104 nr. 469/2003 (Tollstjóri)^[HTML]

---

Hrd. 2004:171 nr. 280/2003 (Kárahnjúkavirkjun)^[HTML]

---

Hrd. 2004:540 nr. 234/2003 (Starfsmaður á Sólheimum)^[HTML]
Vistmaður á sambýli réðst á starfsmann en starfsmaðurinn vildi sækja bætur vegna árásarinnar. Gerð var lagaleg krafa um framlagningu kæru en starfsmaðurinn vildi það ekki. Honum var því synjað af bætur af hálfu bótanefndar og sótt hann því dómsmál til að fá ákvörðuninni hnekkt. Eftir höfðun málsins var fjarlægð áðurnefnd lagaleg krafa um kæru og í framhaldinu var dómkrafa starfsmannsins um ógildingu ákvörðunarinnar samþykkt.

---

Hrd. 2004:584 nr. 490/2003^[HTML]

---

Hrd. 2004:731 nr. 323/2003 (Skífan hf.)^[HTML]

---

Hrd. 2004:850 nr. 334/2003 (Fiskiskip - Stimpilgjald við sölu fiskiskips)^[HTML]

---

Hrd. 2004:879 nr. 347/2003^[HTML]

---

Hrd. 2004:1017 nr. 86/2004^[HTML]

---

Hrd. 2004:1047 nr. 363/2003 (Verðtrygging)^[HTML]

---

Hrd. 2004:1159 nr. 342/2003 (Skagstrendingur hf.)^[HTML]
Útgerðarfélag sagði starfsmanni upp og starfsmaðurinn stefndi því þar sem hann taldi að uppsögnin ætti að vera í samræmi við ákvæði laga um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins. Hæstiréttur synjaði ósk hans um lögjöfnun á þeim grundvelli að ríkisstarfsmenn njóti slíkra réttinda í skiptum fyrir lægri laun en gengur og gerist á almennum markaði.

---

Hrd. 2004:1178 nr. 365/2003^[HTML]

---

Hrd. 2004:1718 nr. 341/2003^[HTML]

---

Hrd. 2004:1732 nr. 407/2003^[HTML]

---

Hrd. 2004:2439 nr. 21/2004^[HTML]

---

Hrd. 2004:2578 nr. 27/2004 (Mismunandi flokkar bótaþega samkvæmt almannatryggingalögum)^[HTML]

---

Hrd. 2004:2772 nr. 62/2004 (Þakvirki ehf.)^[HTML]

---

Hrd. 2004:3294 nr. 112/2004^[HTML]

---

Hrd. 2004:3691 nr. 174/2004 (Atlantsskip)^[HTML]

---

Hrd. 2004:3796 nr. 48/2004 (Biskupstungur - Framaafréttur - Úthlíð)^[HTML]
Íslenska ríkið stefndi í héraði nánar tilgreindum aðilum til ógildingar á tilteknum hluta úrskurðar óbyggðanefndar er fjallaði um tiltekin mörk milli eignarlands og þjóðlenda. Gagnsakarmál voru höfðuð af tveim stefndu í málinu.

Niðurstaða héraðsdóms var staðfesting úrskurðar óbyggðanefndar að öllu leyti nema að landið í kringum Hagafell, eins og það var afmarkað í úrskurðinum, teldist afréttur Bláskógabyggðar. Öðrum kröfum gagnstefnenda var vísað frá dómi.

Hæstiréttur staðfesti héraðsdóm, að hluta til með vísan til forsendna hans. Í dómnum rekur Hæstiréttur niðurstöðu hrd. Landmannaafréttur I og II, markmið laga þjóðlendulaga, og III. kafla laganna um setningu og hlutverk óbyggðanefndar. Fyrsta landsvæðið sem nefndin fjallaði um var norðanverð Árnessýsla sem hún gerði í sjö málum. Málið sem var skotið til dómstóla var eitt þeirra.

Hæstiréttur taldi greina þurfti, í ljósi þjóðlendulaganna, á milli þjóðlendna og ríkisjarða þar sem íslenska ríkið ætti ekki beinan eignarrétt að svæðum er teljast til þjóðlendna. Sérstaða þjóðlendna væri sú að um væri að ræða forræði yfir tilteknum heimildum á landi sem enginn gæti sannað eignarrétt sinn að.

Fyrir dómi hélt íslenska ríkið því fram að óbyggðanefnd hafi hafnað málatilbúnaði íslenska ríkisins um að nánar afmörkuð landsvæði teldust til þjóðlenda en án þess að taka afstöðu til þess hvaða aðilar teldust vera handhafar eignarréttinda innan þess. Taldi íslenska ríkið því rétt að krefjast endurskoðunar á þeim hluta úrskurðarins þar sem óbyggðanefnd á að hafa lagt alla sönnunarbyrðina á íslenska ríkið um að ekki sé um eignarland að ræða.

Til stuðnings máli sínu vísaði ríkið meðal annars til landamerkjalaga nr. 5/1882 en þar hafi fyrst verið kveðið á um skyldu til jarðeigenda um að gera landamerkjabréf fyrir jarðir sínar. Þau bréf hafi verið einhliða samin og því ekki tæk sem sönnun á eignarhaldi og þar að auki merki um að jarðeigendur hafi í einhverjum tilvikum verið að eigna sér eigandalaust land. Um mörk landsvæða í slíkum landamerkjabréfum sé um að ræða samning milli hlutaðeigandi aðila sem sé ríkinu óviðkomandi. Þá væri heldur ekki hægt að líta svo á að athugasemdalausar þinglýsingar landamerkjabréfa hafi falið í sér viðurkenningu ríkisins á efni þeirra, hvort sem það hafi verið með athöfn eða athafnaleysi.

Af hálfu stefndu í málinu var þeim málflutningi ríkisins andmælt á þeim forsendum að landamerki hvað aðliggjandi jarðir ræðir séu samkomulag þeirra eigenda og að íslenska ríkið ætti að bera sönnunarbyrðina fyrir því að hin þinglýstu jarðamerki væru röng. Séu lagðar fram ríkari kröfur um eignarheimildir myndi það leiða til meira ónæðis og kostnaðar en gagnvart öðrum landeigendum, ásamt því að leiða til óvissu um eignarréttinn. Athugasemdalaus þinglýsing hafi þar að auki falið í sér réttmætar væntingar þinglýsenda.

Hæstiréttur taldi að þinglýsing landamerkjabréfa væri ekki óyggjandi sönnun á mörkum lands heldur þyrfti að meta hvert bréf sérstaklega. Þar leit hann meðal annars á það hvort eigendur aðliggjandi jarða hafi samþykkt mörkin og hvort ágreiningur hefði verið borinn upp. Þá voru aðrar heimildir og gögn jafnan metin samhliða. Með hliðsjón af þessu mati var ekki fallist á kröfu íslenska ríkisins um ógildingu úrskurðar óbyggðanefndar.

---

Hrd. 2004:3895 nr. 47/2004 (Biskupstungnaafréttur „norðan vatna“)^[HTML]

---

Hrd. 2004:4134 nr. 194/2004^[HTML]

---

Hrd. 2004:4339 nr. 220/2004^[HTML]

---

Hrd. 2004:4355 nr. 221/2004 (Loðnuvinnslan)^[HTML]

---

Hrd. 2004:4410 nr. 196/2004 (Ásar í Svínavatnshreppi)^[HTML]

---

Hrd. 2004:4709 nr. 154/2004^[HTML]

---

Hrd. 2004:4816 nr. 465/2004 (Erfðafjárskattur I)^[HTML]
Þann 31. mars 2004 voru birt ný lög um erfðafjárskatt, nr. 14/2004, er felldu brott eldri lög um erfðafjárskatt, nr. 83/1984. Nýju lögin giltu einvörðungu um skipti á dánarbúum eftir þá er létust 1. apríl 2004 eða síðar. Engan fyrirvara mátti finna um að eldri lögin giltu áfram um skipti einstaklinga er létust fyrir þann dag. Samkvæmt lögunum var erfðafjárskattur lagður á þegar erfðafjárskýrslan væri afhent sýslumanni. Bráðabirgðalög, nr. 15/2004, voru birt þann 20. apríl 2004 þar sem settur var slíkur fyrirvari en þá hafði sýslumaður ekki tekið afstöðu til skýrslunnar.

Í umræddu máli lést arfleifandinn 29. desember 2003, erfingjarnir fengu leyfi til einkaskipta þann 16. febrúar 2004, og var erfðafjárskýrslunni skilað til sýslumanns þann 13. apríl 2004. Meirihluti Hæstaréttar mat það sem svo að engri lagaheimild var til að dreifa til að leggja á erfðafjárskatt þegar umræddri skýrslu var skilað og því þurftu erfingjarnir ekki að greiða neinn erfðafjárskatt af arfinum. Ekki væri hægt að beita ákvæðum bráðabirgðalaganna í málinu þar sem þau höfðu þá ekki tekið gildi.

Í sératkvæði var ekki tekið undir niðurstöðu meirihlutans með vísan til ætlunar löggjafans og 65. gr. stjórnarskrárinnar. Taldi dómarinn að afnám skattskyldu þyrfti að vera ótvíræð en því væri ekki að dreifa í tilfelli þeirra sem ekki höfðu lokið skiptum við gildistökuna, og með það í huga hefðu eldri lög um erfðafjárskatt eingöngu fallið niður hvað varði búskipti eftir þá sem látist eftir 1. apríl 2004.

---

Hrd. 2005:268 nr. 514/2004^[HTML]

---

Hrd. 2005:1615 nr. 169/2005^[HTML]

---

Hrd. 2005:2245 nr. 501/2004^[HTML]

---

Hrd. 2005:2503 nr. 20/2005 (Starfsleyfi álvers í Reyðarfirði)^[HTML]

---

Hrd. 2005:2700 nr. 46/2005 (Byggingarleyfi kært eftir að kærufrestur rann út)^[HTML]

---

Hrd. 2005:2925 nr. 312/2005^[HTML]

---

Hrd. 2005:2974 nr. 352/2005^[HTML]

---

Hrd. 2005:3015 nr. 367/2005 (Skaftafell I og III í Öræfum - Óbyggðanefnd)^[HTML]
Íslenska ríkið var stefnandi þjóðlendumáls og var dómkröfum þess beint að nokkrum jarðeigendum auk þess að það stefndi sjálfu sér sem eigenda sumra jarðanna sem undir voru í málinu. Hæstiréttur mat það svo að sami aðili gæti ekki stefnt sjálfum sér og vísaði frá þeim kröfum sem íslenska ríkið beindi gegn sér sjálfu.

---

Hrd. 2005:3106 nr. 344/2005^[HTML]

---

Hrd. 2005:3380 nr. 51/2005 (Kostnaður vegna skólagöngu fatlaðs barns)^[HTML]

---

Hrd. 2005:3601 nr. 101/2005 (Vatnsendablettur I)^[HTML]

---

Hrd. 2005:4024 nr. 119/2005 (Útreikningur skaðabóta)^[HTML]

---

Hrd. 2005:4599 nr. 459/2005 (Álit um bótaskyldu - Opinber innkaup)^[HTML]

---

Hrd. 2005:4701 nr. 478/2005 (Erfðafjárskattur II)^[HTML]

---

Hrd. 2005:5217 nr. 315/2005 (Iðnaðarmálagjald)^[HTML]

---

Hrd. 2006:1080 nr. 415/2005^[HTML]

---

Hrd. 2006:1257 nr. 440/2005 (Ásar)^[HTML]

---

Hrd. 2006:1850 nr. 471/2005^[HTML]

---

Hrd. 2006:2203 nr. 345/2005 (Fell)^[HTML]

---

Hrd. 2006:2279 nr. 496/2005 (Fjall og Breiðármörk í Öræfum - Skeiðársandur (Skaftafell II))^[HTML]
Íslenska ríkið lýsti yfir kröfu á hluta tiltekinna jarða. Dómurinn er sérstakur fyrir það að ekki væri um að ræða afréttir, heldur jarðir. Á þessu tímabili hafði verið hlýindaskeið og jöklar því hopað. Landamerkjabréfin voru gerð þegar jöklarnir höfðu skriðið fram megnið af landinu. Í mörg hundruð ár höfðu ekki verið nein raunveruleg afnot af því landi sem jöklarnir höfðu skriðið yfir. Síðar hopuðu jöklarnir eitthvað.

---

Hrd. 2006:2705 nr. 36/2006 (Lífeyrir)^[HTML]

---

Hrd. 2006:2894 nr. 8/2006 (Breyting á starfi yfirlæknis)^[HTML]

---

Hrd. 2006:3130 nr. 1/2006^[HTML]

---

Hrd. 2006:3896 nr. 67/2006 (Þingvellir - Skjaldbreiður)^[HTML]

---

Hrd. 2006:3939 nr. 85/2006^[HTML]

---

Hrd. 2006:3963 nr. 133/2006 (Hrunaheiðar)^[HTML]

---

Hrd. 2006:4308 nr. 77/2006^[HTML]

---

Hrd. 2006:4425 nr. 122/2006 (Synjun Mosfellsbæjar á umsókn um byggingarleyfi)^[HTML]

---

Hrd. 2006:4655 nr. 559/2006^[HTML]

---

Hrd. 2006:4891 nr. 195/2006 (Sendiráðsprestur í London)^[HTML]

---

Hrd. 2006:5284 nr. 260/2006 (Skemmtistaður í Þingholtsstræti)^[HTML]
Sjónarmið um að ölvað fólk sem er farið út úr veitingastaðnum sé á eigin ábyrgð en Hæstiréttur tók ekki undir það, heldur bæri ábyrgð innan skynsamlegra marka.

---

Hrd. 2006:5403 nr. 160/2006^[HTML]

---

Hrd. 2006:5662 nr. 339/2006 (Saurbær)^[HTML]

---

Hrd. nr. 661/2006 dags. 23. janúar 2007 (Skattahluti Baugsmálsins - Ríkislögreglustjóri)^[HTML]

---

Hrd. nr. 304/2006 dags. 8. febrúar 2007^[HTML]

---

Hrd. nr. 445/2006 dags. 8. mars 2007 (Þjóðhildarstígur)^[HTML]

---

Hrd. nr. 373/2006 dags. 15. mars 2007^[HTML]

---

Hrd. nr. 92/2007 dags. 16. mars 2007 (Olíusamráðsdómur - Forstjórar olíufélaga)^[HTML]
Forstjórar olíufélaga voru ákærðir. Álitið var að skilin á milli rannsóknar samkeppnisyfirvalda og sakamálarannsóknar lögreglu. Ákærunni var vísað frá dómi þar sem fyrrnefnda rannsóknin var framkvæmd á þeim grundvelli að ákærðu voru neyddir að lögum til að fella á sig sök, sem notað var svo gegn þeim í síðarnefndu rannsókninni. Hæstiréttur taldi þetta leiða til þess að rannsóknin var ónýt að öllu leyti.

---

Hrd. nr. 498/2006 dags. 29. mars 2007^[HTML]

---

Hrd. nr. 555/2006 dags. 2. apríl 2007^[HTML]

---

Hrd. nr. 647/2006 dags. 10. maí 2007 (Salmann Tamimi gegn Landspítala-háskólasjúkrahúsi - Uppsögn ríkisstarfsmanns)^[HTML]
Ríkisstarfsmanni var sagt upp vegna útskiptingar á tölvukerfum og fór hann í mál. Hæstiréttur nefndi að það skipti máli í hvaða starf viðkomandi var ráðinn og ef starfi er skipt út fyrir annað þurfi að kanna hvort finna megi önnur störf innan stjórnvaldsins sem starfsmaðurinn er hæfur til að gegna. Talið var að uppsögnin hafi verið ólögmæt.

---

Hrd. nr. 419/2006 dags. 7. júní 2007^[HTML]

---

Hrd. nr. 655/2006 dags. 14. júní 2007^[HTML]

---

Hrd. nr. 648/2006 dags. 14. júní 2007^[HTML]

---

Hrd. nr. 5/2007 dags. 14. júní 2007 (Lögreglumaður - Túlkun kjarasamnings)^[HTML]
Árið 2004 hafði fallið dómur er staðfesti skilning stéttarfélagsins á túlkun samningsins. Íslenska ríkið leiðrétti í samræmi við þann dóm en greiddi enga dráttarvexti. Lögreglumaður setti fram viðurkenningarkröfu um að íslenska ríkið myndi greiða dráttarvexti af vangoldnum launum hans. Hæstiréttur mat svo að dráttarvextir hefðu átt að greiðast frá gjalddaga hver mánaðarmót af þeirri upphæð sem vangreidd var. Þó lögfræðilegur vafi hafi verið á túlkun viðkomandi kjarasamningsákvæðis var niðurstaðan samt sem áður sú að skilningur íslenska ríkisins laut lægra haldi og gat ekki skýlt sér bak við vanþekkingu sína.

---

Hrd. nr. 323/2007 dags. 15. ágúst 2007^[HTML]

---

Hrd. nr. 523/2006 dags. 20. september 2007 (Starfsmannaleigur - Impregilo SpA)^[HTML]
Spurt var um hver ætti að skila skattinum. Fyrirætlað í lögskýringargögnum en kom ekki fram í lagatextanum, og því ekki hægt að byggja á lagaákvæðinu.

---

Hrd. nr. 479/2007 dags. 25. september 2007^[HTML]

---

Hrd. nr. 182/2007 dags. 27. september 2007 (Leyfi til námuvinnslu á hafsbotni - Björgun)^[HTML]
Árið 1990 fékk félagið Björgun opinbert leyfi til að vinna efni á hafsbotni til 30 ára. Árið 2000 öðluðust svo gildi lög um eignarrétt íslenska ríkisins á hafsbotninum er fólu í sér breytingar á skilyrðum til að fá útgefin eins leyfi og Björgun hafði undir höndum. Með lögunum var almennt orðað bráðabirgðaákvæði um að þáverandi handhafar slíkra leyfa skyldu halda þeim í 5 ár eftir gildistöku laganna.

Árið 2004 fékk svo Björgun tilkynningu um að leyfið þeirra myndi renna út á næsta ári. Félagið sótti þá um endurnýjun á leyfinu til Skipulagsstofnunar en var þá tilkynnt að leyfið þeirra yrði háð mati á umhverfisáhrifum. Björgun var ekki sátt með það.

Hæstiréttur tók undir með Björgun að um væri að ræða skerðingu á eignarréttindum og atvinnuréttindum, ásamt því að lagabreytingin hefði verið sérlega íþyngjandi gagnvart félaginu. Þó var ekki fallist á bótaskyldu þar sem hann taldi að uppfyllt hefðu verið skilyrði um almenningsþörf og ríkir almannahagsmunir væru fyrir því að vernda hafsbotninn. Þá vísaði hann til þess að grundvöllur lagasetningarinnar hefði verið umhverfisvernd og framkvæmd þjóðréttarskuldbindinga íslenska ríkisins. Þessi sjónarmið hefðu meira vægi en eignarréttindi Björgunar á leyfinu en skerðingin væri ekki það mikil að hún stofnaði til bótaskyldu af hendi íslenska ríkisins.

---

Hrd. nr. 27/2007 dags. 4. október 2007 (Tindfjallajökull - Grænafjall - Þjóðlenda)^[HTML]

---

Hrd. nr. 79/2007 dags. 18. október 2007^[HTML]

---

Hrd. nr. 109/2007 dags. 25. október 2007 (Þjóðkirkjan og önnur trúfélög - Ásatrúarfélagið)^[HTML]
Í þessu máli reyndi á í fyrsta skipti á þau forréttindi sem Þjóðkirkjan fær umfram önnur trúfélög. Ásatrúarfélagið stefndi ríkinu á þeim forsendum að aukin fjárframlög ríkisins til Þjóðkirkjunnar miðað við önnur trúfélög fælu í sér ólögmæta mismunun.

Hæstiréttur mat það svo að þær auknu skyldur sem ríkið setur á Þjóðkirkjuna leiddu til þess að hún og Ásatrúarfélagið væru ekki í sambærilegri stöðu og því væri ekki um mismunun að ræða.

---

Hrd. nr. 554/2007 dags. 31. október 2007^[HTML]

---

Hrd. nr. 548/2007 dags. 31. október 2007^[HTML]

---

Hrd. nr. 594/2006 dags. 1. nóvember 2007 (Brekkuás)^[HTML]

---

Hrd. nr. 44/2007 dags. 22. nóvember 2007^[HTML]

---

Hrd. nr. 606/2007 dags. 22. nóvember 2007^[HTML]

---

Hrd. nr. 157/2007 dags. 29. nóvember 2007^[HTML]

---

Hrd. nr. 634/2007 dags. 10. desember 2007 (Framsal sakamanns)^[HTML]

---

Hrd. nr. 9/2008 dags. 23. janúar 2008^[HTML]

---

Hrd. nr. 181/2007 dags. 24. janúar 2008 (Álftarós)^[HTML]

---

Hrd. nr. 262/2007 dags. 24. janúar 2008^[HTML]

---

Hrd. nr. 225/2007 dags. 31. janúar 2008 (Sjúkdómatrygging)^[HTML]

---

Hrd. nr. 21/2008 dags. 8. febrúar 2008 (Ríkislögreglustjóri - Skattrannsóknarstjóri - Skattur)^[HTML]
Klofinn dómur.
Rannsókn á stóru og umfangsmiklu máli leiddi til uppgötvana um vantalinn skatt. Lögreglan hafði sent skattayfirvöldum til útreiknings á ætluðum skattaundanskotum. Niðurstaða skattayfirvalda hljóðaði eingöngu upp á tvo einstaklinga en ekki hinn þriðja, en sá þriðji hafði ítrekað synjað um afhendingu gagna. Lögreglan taldi að hinn þriðji ætti að hljóta sömu meðferð og krafðist húsleitarheimildar hjá dómstólum.

Í þessu máli vissi aðgerðarþoli og skattrannsóknarstjóri af beiðninni og kærði hinn síðarnefndi úrskurðinn.

---

Hrd. nr. 107/2008 dags. 29. febrúar 2008 (Viðurkenning á fyrningu)^[HTML]

---

Hrd. nr. 324/2007 dags. 6. mars 2008 (Afvöxtun)^[HTML]

---

Hrd. nr. 228/2008 dags. 29. apríl 2008^[HTML]

---

Hrd. nr. 379/2007 dags. 8. maí 2008 (Sala á Íslenskum aðalverktökum hf.)^[HTML]

---

Hrd. nr. 269/2008 dags. 26. maí 2008^[HTML]

---

Hrd. nr. 397/2007 dags. 19. júní 2008^[HTML]

---

Hrd. nr. 417/2008 dags. 2. september 2008^[HTML]

---

Hrd. nr. 358/2008 dags. 5. september 2008^[HTML]

---

Hrd. nr. 430/2007 dags. 18. september 2008 (Hjúkrunarfræðingur á geðsviði)^[HTML]
X starfaði sem hjúkrunarfræðingur á geðsviði Landspítala Íslands ásamt hjúkrunarfræðingnum Y. Y sakaði X um kynferðislega áreitni utan vinnustaðar og lýsti því yfir að hann væri tilbúinn til þess að færa sig milli deilda.

Yfirmenn X ákváðu að færa X milli deilda gegn vilja hennar vegna ágreiningsins sem ríkti meðal þeirra tveggja og að ágreiningurinn truflaði starfsemina. Landspítalinn hélt því fram að um væri að ræða ákvörðun á grundvelli stjórnunarréttar vinnuveitenda og því ættu reglur stjórnsýsluréttarins ekki við.

Hæstiréttur taldi að ákvörðunin hefði slík áhrif á æru X, réttindi hennar og réttarstöðu hennar að öðru leyti, að hún teldist vera stjórnvaldsákvörðun. Fallist var á kröfu X um ógildingu þeirrar ákvörðunar Landspítalans um að flytja hana úr starfi milli deilda og greiðslu miskabóta.

---

Hrd. nr. 550/2006 dags. 18. september 2008 (Faxaflóahafnir)^[HTML]
Aðili taldi að Faxaflóahöfnum hafi verið óheimilt að setja áfenga og óáfenga drykki í mismunandi gjaldflokka vörugjalds hafnarinnar og höfðaði mál á grundvelli meints brots á jafnræðisreglu 11. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 og 65. gr. stjórnarskrárinnar.

Hæstiréttur leit svo á að áfengar og óáfengar drykkjarvörur væru eðlisólíkar og því ekki um sambærilegar vörur að ræða, og hafnaði því þeirri málsástæðu.

---

Hrd. nr. 484/2007 dags. 25. september 2008^[HTML]

---

Hrd. nr. 640/2007 dags. 2. október 2008^[HTML]

---

Hrd. nr. 550/2007 dags. 2. október 2008^[HTML]

---

Hrd. nr. 106/2008 dags. 16. október 2008^[HTML]

---

Hrd. nr. 491/2007 dags. 23. október 2008 (Áfengisauglýsingabann II)^[HTML]

---

Hrd. nr. 236/2008 dags. 30. október 2008 (Þvagsýnataka í fangaklefa - Þvagleggur)^[HTML]
Lögreglan var álitin hafa ráðist í lítilsvirðandi rannsóknaraðgerð án þess að hún hefði haft úrslitaþýðingu í málinu. Var því um að ræða brot á meðalhófsreglu 3. mgr. 53. gr. laga um meðferð sakamála, nr. 88/2008, og 13. gr. lögreglulaga, nr. 90/1996.

---

Hrd. nr. 143/2008 dags. 6. nóvember 2008 (Áfengisauglýsing II)^[HTML]

---

Hrd. nr. 32/2008 dags. 6. nóvember 2008 (Viðbygging ofan á hús - Suðurhús - Brottflutningur I)^[HTML]

---

Hrd. nr. 187/2008 dags. 20. nóvember 2008^[HTML]

---

Hrd. nr. 181/2008 dags. 4. desember 2008 (Lóðarúthlutun í Kópavogi)^[HTML]

---

Hrd. nr. 152/2008 dags. 4. desember 2008^[HTML]

---

Hrd. nr. 234/2008 dags. 18. desember 2008 (Virðisaukaskattskuld)^[HTML]

---

Hrd. nr. 427/2008 dags. 18. desember 2008^[HTML]

---

Hrd. nr. 2/2009 dags. 6. febrúar 2009^[HTML]

---

Hrd. nr. 62/2009 dags. 23. febrúar 2009^[HTML]

---

Hrd. nr. 84/2009 dags. 4. mars 2009^[HTML]

---

Hrd. nr. 460/2008 dags. 5. mars 2009^[HTML]

---

Hrd. nr. 352/2008 dags. 5. mars 2009^[HTML]

---

Hrd. nr. 218/2008 dags. 19. mars 2009^[HTML]

---

Hrd. nr. 444/2008 dags. 7. apríl 2009 (Sumarhús af sameiginlegri lóð - Miðengi - Sunnuhvoll II)^[HTML]

---

Hrd. nr. 536/2008 dags. 7. apríl 2009^[HTML]

---

Hrd. nr. 649/2008 dags. 30. apríl 2009^[HTML]

---

Hrd. nr. 346/2008 dags. 14. maí 2009 (Veghelgunarsvæði - Vegalagning um Norðurárdal í Skagafirði)^[HTML]

---

Hrd. nr. 102/2009 dags. 24. september 2009 (Brú á Jökuldal)^[HTML]

---

Hrd. nr. 596/2008 dags. 24. september 2009^[HTML]

---

Hrd. nr. 35/2009 dags. 8. október 2009^[HTML]

---

Hrd. nr. 685/2008 dags. 29. október 2009 (Afréttur Seltjarnarness hins forna - Lyklafell)^[HTML]

---

Hrd. nr. 291/2009 dags. 29. október 2009^[HTML]

---

Hrd. nr. 228/2009 dags. 29. október 2009^[HTML]

---

Hrd. nr. 69/2009 dags. 19. nóvember 2009^[HTML]

---

Hrd. nr. 600/2009 dags. 25. nóvember 2009 (Skjöl á erlendu tungumáli)^[HTML]
Héraðsdómur vísaði frá máli 27 erlendra banka gegn Seðlabanka Íslands, og var ein af mörgum frávísunarástæðum sú að stefnendur málsins hafi lagt fram átján skjöl á erlendum tungumálum án þýðinga á íslensku. Hæstiréttur staðfesti hinn kærða úrskurð héraðsdóms af þessari og fleirum ástæðum, og staðhæfði þar að auki að framlagning skjala á íslensku væri meginreglan en að þýða þurfi þá hluta sem byggt væri á eða sérstaklega vísað til í málinu nema dómarinn telji sér fært að þýða það.

---

Hrd. nr. 121/2009 dags. 3. desember 2009 (Elínarmálið - Elín-ÞH)^[HTML]

---

Hrd. nr. 663/2009 dags. 10. desember 2009^[HTML]

---

Hrd. nr. 665/2008 dags. 17. desember 2009 (Gildi lífeyrissjóður)^[HTML]
Á þeim tíma þurfti ráðherra að staðfesta samþykktir lífeyrissjóða væru réttar (þ.e. færu að lögum og reglur, jafnræði, eignarrétt, og þvíumlíkt). Í stjórn sjóðsins sat ráðuneytisstjóri fjármálaráðuneytisins og kom ráðuneytisstjórinn ekki að málinu innan ráðuneytisins og vék því ekki af fundi þegar ráðherra undirritaði breytinguna. Hæstiréttur taldi að ráðuneytisstjórinn hefði ekki verið vanhæfur.

---

Hrd. nr. 166/2009 dags. 14. janúar 2010 (Starfsmannaleiga)^[HTML]
Fyrirtækið S var ráðið til að setja upp loftræstikerfi í Flugstöð Leifs Eiríkssonar á árinu 2000. S fékk portúgalska fyrirtækið M sem undirverktaka sem myndi útvega þjónustu starfsmanna. Fyrirtækið M sæi síðan um launagreiðslur til starfsmannanna sem það útvegaði. Skattstjórinn taldi að umræddir starfsmenn fyrirtækisins M bæru skattskyldu hér á landi og því bæri S að halda eftir staðgreiðslu af launum þeirra.

Hæstiréttur taldi að fyrirtækið M væri launagreiðandinn en ekki S. Tvísköttunarsamningur milli Íslands og Portúgals hafði verið undirritaður var 2. ágúst 1999 og var gildistaka hans auglýst af utanríkisráðuneytinu 31. maí 2002, en hann var ekki auglýstur í C-deild Stjórnartíðinda fyrr en 18. desember 2003. Mat Hæstiréttur því sem svo að hin takmarkaða skattskylda M hefði fallið niður frá ársbyrjun 2003 þó birtingu hans hafi skort á þeim tíma. Úrskurður skattstjóra var því ógiltur.

---

Hrd. nr. 350/2009 dags. 14. janúar 2010^[HTML]

---

Hrd. nr. 230/2009 dags. 21. janúar 2010^[HTML]

---

Hrd. nr. 143/2009 dags. 28. janúar 2010^[HTML]

---

Hrd. nr. 277/2009 dags. 28. janúar 2010^[HTML]

---

Hrd. nr. 370/2009 dags. 11. mars 2010^[HTML]

---

Hrd. nr. 378/2009 dags. 18. mars 2010^[HTML]

---

Hrd. nr. 409/2009 dags. 25. mars 2010^[HTML]

---

Hrd. nr. 449/2009 dags. 12. maí 2010 (Umferðarslys á Arnarnesvegi - Sjúkrakostnaður)^[HTML]
Kveðið á um að eingöngu sá er varð fyrir tjóninu geti krafist bótanna.

---

Hrd. nr. 184/2010 dags. 2. júní 2010^[HTML]

---

Hrd. nr. 198/2009 dags. 3. júní 2010 (Ölfus- og Selvogsafréttur)^[HTML]

---

Hrd. nr. 184/2009 dags. 3. júní 2010^[HTML]

---

Hrd. nr. 14/2010 dags. 3. júní 2010 (Hvíldartími ökumanna II)^[HTML]

---

Hrd. nr. 266/2010 dags. 14. júní 2010^[HTML]

---

Hrd. nr. 436/2010 dags. 19. júlí 2010 (Aðalskipulag Flóahrepps - Urriðafossvirkjun - Flýtimeðferð)^[HTML]

---

Hrd. nr. 384/2010 dags. 13. ágúst 2010^[HTML]

---

Hrd. nr. 473/2009 dags. 16. september 2010 (Krepputunga)^[HTML]

---

Hrd. nr. 722/2009 dags. 7. október 2010 (Hvammur)^[HTML]

---

Hrd. nr. 379/2009 dags. 7. október 2010 (Heiðarmúli)^[HTML]

---

Hrd. nr. 723/2009 dags. 7. október 2010 (Laxárdalur)^[HTML]

---

Hrd. nr. 748/2009 dags. 7. október 2010 (Vatnsendi, Svalbarðshreppi)^[HTML]

---

Hrd. nr. 749/2009 dags. 7. október 2010 (Þverfellsland)^[HTML]

---

Hrd. nr. 517/2009 dags. 7. október 2010^[HTML]

---

Hrd. nr. 750/2009 dags. 7. október 2010^[HTML]

---

Hrd. nr. 708/2009 dags. 4. nóvember 2010 (Óttarsstaðir - Straumsbúið o.fl.)^[HTML]
Ætlað tjón vegna umhverfismengunar. Tjónþoli taldi að hann ætti rétt á bótum þar sem hann mætti ekki nota landið til að reisa íbúðarhús.

---

Hrd. nr. 151/2010 dags. 11. nóvember 2010 (Lóðaskil í Reykjavíkurborg - Hádegismóar)^[HTML]
Hugar ehf. hafði fengið úthlutað lóð til atvinnustarfsemi frá Reykjavíkurborg og átti þess í stað að greiða gatnagerðargjald og kaupverð byggingarréttarins. Fyrirtækið krafðist í kjölfar efnahagshrunsins 2008 að skila lóðinni gegn endurgreiðslu en þá hafði Reykjavíkurborg breytt stjórnsýsluframkvæmd sinni og byrjað að neita að taka aftur við lóðum í ljósi skipulagsmarkmiða og að ólíklegt væri að sóst yrði um úthlutun á þeim lóðum sem yrði skilað.

Dómurinn er til marks um þá meginreglu að óheimilt væri að breyta langvarandi og kunnri stjórnsýsluframkvæmd með íþyngjandi hætti gagnvart almenningi einvörðungu á þeim grundvelli að málefnalegar ástæður liggi þar fyrir, heldur verði að taka formlega ákvörðun þar að lútandi þannig að aðilar sem eigi hagsmuna að niðurstöðunni geti gætt hagsmuna sinna.

Þrátt fyrir þetta synjaði Hæstiréttur málsástæðu fyrirtækisins um að venja hefði myndast um endurgreiðslu gjaldanna af hálfu Reykjavíkurborgar vegna skila á atvinnuhúsalóðum þar sem ekki hefði verið nóg að benda á fáein tilvik því til stuðnings.

---

Hrd. nr. 768/2009 dags. 11. nóvember 2010 (Almenningsskógar Álftaneshrepps)^[HTML]

---

Hrd. nr. 188/2010 dags. 18. nóvember 2010^[HTML]

---

Hrd. nr. 274/2010 dags. 25. nóvember 2010 (Greiðsluaðlögun - Kröfuábyrgð - Sparisjóður Vestmannaeyja)^[HTML]
Þann 1. apríl 2009 tóku í gildi breytingarlög, nr. 24/2009, er breyttu gildandi lögum um gjaldþrotaskipti o.fl., nr. 21/1991 til að innleiða úrræði um greiðsluaðlögun. Alþingi samþykkti jafnframt annað frumvarp til laga um ábyrgðarmenn, nr. 32/2009, er höfðu þau áhrif að nauðasamningar og aðrar eftirgjafir, þ.m.t. nauðasamningar til greiðsluaðlögunar er kváðu á um lækkun krafna á hendur lántaka hafa sömu áhrif til lækkunar kröfu á hendur ábyrgðarmönnum. Það frumvarp var samþykkt á sama degi og frumvarp til breytingarlaganna en tók gildi 4. apríl það ár.

D fékk staðfestan nauðasamning til greiðsluaðlögunar með úrskurði héraðsdóms þann 15. september 2009. Í þeim nauðasamningi voru samningskröfur gefnar eftir að fullu. S, einn lánadrottna D, stefndi B og C til innheimtu á sjálfskuldarábyrgð þeirra fyrir skuld D gagnvart S. Málatilbúnaður B og C í málinu var á þá leið að þrátt fyrir að ákvæði laga um ábyrgðarmenn stönguðust á við eignarréttarákvæði stjórnarskrárinnar yrði afleiðingin ekki sú að S gæti gengið á ábyrgðina, heldur yrði íslenska ríkið bótaskylt gagnvart S vegna tjóns sem S yrði fyrir sökum skerðingarinnar.

Að mati Hæstaréttar var um að ræða afturvirka og íþyngjandi skerðingu á kröfuréttindum sem yrði ekki skert án bóta. Forsendurnar fyrir niðurfellingunni í löggjöfinni voru þar af leiðandi brostnar og því ekki hægt að beita henni. Af þeirri ástæðu staðfesti Hæstiréttur kröfu S um að B og C greiddu sér umkrafða fjárhæð.

---

Hrd. nr. 656/2010 dags. 7. desember 2010^[HTML]

---

Hrd. nr. 80/2010 dags. 9. desember 2010 (Kiðjaberg - Brottflutningur mannvirkis)^[HTML]

---

Hrd. nr. 76/2010 dags. 9. desember 2010^[HTML]

---

Hrd. nr. 212/2010 dags. 20. janúar 2011^[HTML]

---

Hrd. nr. 688/2010 dags. 26. janúar 2011^[HTML]

---

Hrd. nr. 299/2010 dags. 10. febrúar 2011 (Valþjófsstaðir)^[HTML]

---

Hrd. nr. 579/2010 dags. 10. febrúar 2011 (Flóahreppur - Urriðafossvirkjun)^[HTML]

---

Hrd. nr. 114/2011 dags. 21. mars 2011^[HTML]

---

Hrd. nr. 187/2011 dags. 11. apríl 2011 (HOB-vín)^[HTML]

---

Hrd. nr. 199/2011 dags. 11. apríl 2011^[HTML]

---

Hrd. nr. 412/2010 dags. 14. apríl 2011 (Bótaábyrgð ráðherra vegna dómaraskipunar)^[HTML]
Sérstök dómnefnd hafði farið yfir umsóknir um skipun í embætti héraðsdómara og flokkaði þrjá efstu umsækjendurna sem hæfustu. Aðili sem raðaðist í 5. sæti í röð dómnefndarinnar hafði verið aðstoðarmaður dómsmálaráðherra er fór með skipunarvaldið. Ad hoc ráðherra var svo settur yfir málið og vék frá niðurstöðu dómnefndarinnar með því að skipa þann aðila.

Einn af þeim sem dómnefndin hafði sett í flokk hæfustu fór svo í bótamál gegn ríkinu og ad hoc ráðherrann sjálfan. Hæstiréttur sýknaði aðila af kröfunni um fjárhagstjón þar sem umsækjandinn hafði ekki sannað að hann hefði hlotið stöðuna þótt ákvörðun ad hoc ráðherrans hefði verið í samræmi við niðurstöðu dómnefndarinnar. Hins vegar taldi Hæstiréttur að bæði ad hoc ráðherrann og íslenska ríkið bæru sameiginlega miskabótaábyrgð með því að fara framhjá honum á listanum og velja umsækjanda sem var neðar á lista dómnefndarinnar.

---

Hrd. nr. 177/2011 dags. 15. apríl 2011^[HTML]

---

Hrd. nr. 473/2010 dags. 12. maí 2011 (Réttur til að skila úthlutaðri lóð)^[HTML]

---

Hrd. nr. 474/2010 dags. 12. maí 2011 (Réttur til að skila úthlutaðri lóð)^[HTML]

---

Hrd. nr. 475/2010 dags. 12. maí 2011 (Réttur til að skila úthlutaðri lóð)^[HTML]

---

Hrd. nr. 488/2011 dags. 23. ágúst 2011^[HTML]

---

Hrd. nr. 293/2010 dags. 22. september 2011 (Þorvaldsstaðir og Hamar)^[HTML]

---

Hrd. nr. 294/2010 dags. 22. september 2011^[HTML]

---

Hrd. nr. 40/2011 dags. 29. september 2011 (Hóll)^[HTML]

---

Hrd. nr. 56/2011 dags. 29. september 2011 (Hvannstaðir og Víðirhóll)^[HTML]

---

Hrd. nr. 75/2011 dags. 29. september 2011^[HTML]

---

Hrd. nr. 241/2010 dags. 13. október 2011^[HTML]

---

Hrd. nr. 706/2010 dags. 20. október 2011^[HTML]

---

Hrd. nr. 340/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin - FSCS)^[HTML]
Við hrun fjármálamarkaðarins árið 2008 voru sett svokölluð neyðarlög (nr. 125/2008). Í 6. gr. laganna var bætt við nýju ákvæði í lög um fjármálafyrirtæki er kvað á að „[v]ið skipti á búi fjármálafyrirtækis njóta kröfur vegna innstæðna, samkvæmt lögum um innstæðutryggingar og tryggingakerfi fyrir fjárfesta, rétthæðar skv. 1. mgr. 112. gr. laga um gjaldþrotaskipti o.fl.“. Þetta olli ósáttum við slitameðferð Landsbanka Íslands hf. og fór það fyrir dóm.

Einn kröfuhafinn, breskur tryggingarsjóður fyrir viðskiptavini viðurkenndra fjármálafyrirtækja (FSCS), krafðist viðurkenningar á kröfu sem slitastjórnin hafði samþykkt sem forgangskröfu. Aðrir kröfuhafar voru ekki sáttir og báru upp ágreining sinn við slitastjórnina. Slitastjórnin vísaði ágreiningnum til héraðsdóms.

Hæstiréttur viðurkenndi kröfu FSCS um að krafa þeirra skyldi sett í hærri forgang við skipti búsins. Við úrlausnina þurfti Hæstiréttur að meta stjórnskipulegt gildi 6. gr. laga nr. 125/2008. Þar mat hann svo á að aðstæður fjármálamarkaðarins væru slíkar að bæði stjórnvöld og Alþingi töldu ókleift að endurfjármagna bankana með fé úr ríkissjóði svo þeir gætu starfað áfram. Að auki stefndu önnur stærri fjármálafyrirtæki í óefni og var staða þeirra tæp. Með hliðsjón af „þeim mikla og fordæmalausa vanda, sem við var að etja, og þeim skýru markmiðum sem stefnt var að, verður við úrlausn um lögmæti ákvarðana löggjafans að játa honum ríku svigrúmi við mat á því hvaða leiðir skyldu farnar til að bregðast við því flókna og hættulega ástandi sem upp var komið“.

Þegar kom að mögulegu tjóni sóknaraðila vegna lagabreytinganna var litið til þess að Landsbankinn hafði þegar á þessu stigi höfðað nokkur skaðabótamál og riftunarmál en óljóst væri um árangur þeirra málsókna þegar dómurinn var kveðinn upp og því ókleift að vita á þeim tíma hve mikið myndi fást greitt af þeim þegar uppi væri staðið.

Rök Hæstaréttar varðandi breytingar á rétthæð krafna voru í grunni séð þau að allt frá 1974 hafi komið ítrekað fram í löggjöf breytingar á ákvæðum laga um skipun krafna í réttindaröð á þann veg að forgangskröfur hafi verið ýmist rýmkaðar eða þrengdar, sem hefur áhrif á stöðu annarra krafna í hag eða óhag. Með hliðsjón af þessu var ekki fallist á málatilbúnað sóknaraðila um að þeir hafi haft réttmætar væntingar til þess að reglunum yrði ekki breytt þeim í óhag.

Kröfuhafar komu á framfæri málatilbúnaði um að löggjöfin fæli í sér afturvirkar skerðingar á réttindum þeirra. Hæstiréttur mat málatilbúnaðinn á þann veg að breytingarnar sem löggjöfin fól í sér giltu um skipti almennt sem hæfust eftir gildistöku laganna. Löggjöfin mælti ekki fyrir um breytingar á skipan skipta sem væru þegar hafin eða væri þegar lokið. Af þeirri ástæðu hafnaði hann þeirri málsástæðu kröfuhafanna.

---

Hrd. nr. 276/2011 dags. 28. október 2011^[HTML]

---

Hrd. nr. 313/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin)^[HTML]

---

Hrd. nr. 312/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin)^[HTML]

---

Hrd. nr. 341/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin)^[HTML]

---

Hrd. nr. 301/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin)^[HTML]

---

Hrd. nr. 300/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin)^[HTML]

---

Hrd. nr. 314/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin)^[HTML]

---

Hrd. nr. 277/2011 dags. 28. október 2011^[HTML]

---

Hrd. nr. 310/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin)^[HTML]

---

Hrd. nr. 311/2011 dags. 28. október 2011 (Neyðarlögin)^[HTML]

---

Hrd. nr. 13/2011 dags. 3. nóvember 2011^[HTML]

---

Hrd. nr. 247/2011 dags. 1. desember 2011^[HTML]

---

Hrd. nr. 116/2011 dags. 1. desember 2011 (Vélar og verkfæri ehf.)^[HTML]
Vélar og verkfæri kærði ákvörðun Samkeppniseftirlitsins til áfrýjunarnefndar, sem taldi svo að endurskilgreina þyrfti svo markaðinn. Hæstiréttur taldi að ákvörðun lægra setta stjórnvaldsins raknaði með ógildingu hins æðra.

---

Hrd. nr. 242/2011 dags. 8. desember 2011 (Ákvörðun árslauna til hjúkrunarfræðings í endurupptökumáli)^[HTML]

---

Hrd. nr. 629/2011 dags. 14. desember 2011^[HTML]

---

Hrd. nr. 205/2011 dags. 9. febrúar 2012 (Icelandair – Lækkun sektar vegna samkeppnislagabrota)^[HTML]

---

Hrd. nr. 525/2011 dags. 23. febrúar 2012^[HTML]

---

Hrd. nr. 482/2011 dags. 1. mars 2012^[HTML]

---

Hrd. nr. 389/2011 dags. 8. mars 2012^[HTML]

---

Hrd. nr. 541/2011 dags. 15. mars 2012 (Lögboðinn hvíldartími III)^[HTML]

---

Hrd. nr. 623/2011 dags. 22. mars 2012 (Líkamshiti)^[HTML]

---

Hrd. nr. 263/2011 dags. 26. apríl 2012 (Skattlagning aflamarks)^[HTML]

---

Hrd. nr. 211/2012 dags. 27. apríl 2012 (Systir ekki aðili)^[HTML]
Til marks um það að systkini geta ekki höfðað mál til þess að ógilda faðernisviðurkenningar vegna faðernis systkina sinna.

---

Hrd. nr. 231/2012 dags. 27. apríl 2012^[HTML]

---

Hrd. nr. 272/2012 dags. 7. maí 2012^[HTML]

---

Hrd. nr. 593/2011 dags. 16. maí 2012 (Fjármálaeftirlitið)^[HTML]
Fjármálaeftirlitið taldi að aðildar féllu undir a-lið reglugerðarákvæðis. Fyrir dómi taldi það að aðilinn félli undir b-lið þess.

---

Hrd. nr. 404/2011 dags. 31. maí 2012 (Ráðstöfun byggingarréttar)^[HTML]

---

Hrd. nr. 369/2011 dags. 31. maí 2012^[HTML]

---

Hrd. nr. 391/2011 dags. 31. maí 2012^[HTML]

---

Hrd. nr. 535/2011 dags. 7. júní 2012 (Skil á lóð til Reykjavíkurborgar)^[HTML]
Dómurinn er dæmi um réttarframkvæmd þar sem krafist er þess að hver sem vill bera fyrir sig venju þurfi að leiða tilvist og efni hennar í ljós. Í málinu tókst ekki að sýna fram á að það hafi verið venjuhelguð framkvæmd að hægt væri að skila lóðum til Reykjavíkurborgar með einhliða gjörningi lóðarhafa og fengið endurgreiðslu á lóðargjöldum.

---

Hrd. nr. 394/2012 dags. 14. júní 2012^[HTML]

---

Hrd. nr. 551/2012 dags. 27. ágúst 2012^[HTML]

---

Hrd. nr. 506/2012 dags. 6. september 2012^[HTML]

---

Hrd. nr. 65/2012 dags. 20. september 2012 (Bræðraklif - Reykjahlíð)^[HTML]

---

Hrd. nr. 350/2011 dags. 27. september 2012 (Hofsafréttur)^[HTML]

---

Hrd. nr. 624/2012 dags. 26. október 2012^[HTML]

---

Hrd. nr. 277/2012 dags. 8. nóvember 2012 (Stjörnugríssamruni)^[HTML]

---

Hrd. nr. 547/2011 dags. 8. nóvember 2012^[HTML]

---

Hrd. nr. 137/2012 dags. 22. nóvember 2012 (Suðurhús - Brottflutningur II)^[HTML]

---

Hrd. nr. 138/2012 dags. 22. nóvember 2012 (Suðurhús II - Brottflutningur II)^[HTML]

---

Hrd. nr. 177/2012 dags. 29. nóvember 2012 (Krókabátur og kvótaálag - Vinnslustöðin)^[HTML]

---

Hrd. nr. 249/2012 dags. 29. nóvember 2012^[HTML]

---

Hrd. nr. 218/2012 dags. 6. desember 2012 (Samruni fyrirtækja)^[HTML]
Átt að sekta Símann fyrir að brjóta gegn tveimur skilyrðum sem samkeppnisyfirvöld settu vegna samruna. Talið var að um væri að ræða skýrt brot gegn öðru skilyrðinu en hitt var svo óskýrt að það væri ónothæft sem sektargrundvöllur.

---

Hrd. nr. 153/2012 dags. 6. desember 2012^[HTML]

---

Hrd. nr. 169/2011 dags. 17. janúar 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 352/2012 dags. 31. janúar 2013 (LSR - Lífeyrissjóður starfsmanna ríkisins)^[HTML]

---

Hrd. nr. 416/2012 dags. 31. janúar 2013 (Endurgreiðsla virðisaukaskatts)^[HTML]

---

Hrd. nr. 437/2012 dags. 31. janúar 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 439/2012 dags. 7. febrúar 2013 (Skipulagsvald sveitarfélags - Borgarholtsbraut)^[HTML]
Maður vildi breyta aðkomu að eign sinni og var synjað af Kópavogsbæ. Hæstiréttur taldi sig ekki geta ógilt þá synjun.

---

Hrd. nr. 74/2012 dags. 7. febrúar 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 65/2013 dags. 11. febrúar 2013 (Fæðubótarefni - Beis ehf. gegn íslenska ríkinu)^[HTML]

---

Hrd. nr. 433/2011 dags. 21. febrúar 2013 (Steinvarartunga)^[HTML]

---

Hrd. nr. 118/2013 dags. 25. febrúar 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 432/2011 dags. 28. febrúar 2013 (Þorbrandsstaðatungur)^[HTML]

---

Hrd. nr. 555/2012 dags. 28. febrúar 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 355/2012 dags. 14. mars 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 652/2012 dags. 26. mars 2013 (Smyrill)^[HTML]

---

Hrd. nr. 182/2013 dags. 12. apríl 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 614/2012 dags. 18. apríl 2013 (Lóðir í Reykjavík)^[HTML]

---

Hrd. nr. 615/2012 dags. 18. apríl 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 616/2012 dags. 18. apríl 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 678/2012 dags. 24. apríl 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 281/2013 dags. 14. maí 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 283/2013 dags. 14. maí 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 282/2013 dags. 14. maí 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 276/2013 dags. 14. maí 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 275/2013 dags. 14. maí 2013 (Stefnubirting á Spáni)^[HTML]

---

Hrd. nr. 277/2013 dags. 14. maí 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 596/2012 dags. 16. maí 2013 (Deka Bank Deutsche Girozentrale gegn íslenska ríkinu)^[HTML]

---

Hrd. nr. 26/2013 dags. 23. maí 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 61/2013 dags. 13. júní 2013 (Bótaréttur og búsetuskilyrði)^[HTML]

---

Hrd. nr. 488/2013 dags. 30. ágúst 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 497/2013 dags. 30. ágúst 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 472/2013 dags. 16. september 2013 (Sérstakar húsaleigubætur)^[HTML]

---

Hrd. nr. 411/2012 dags. 26. september 2013 (Þingeyjarsveit)^[HTML]

---

Hrd. nr. 142/2013 dags. 3. október 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 617/2012 dags. 10. október 2013 (Land á Hellisheiði)^[HTML]

---

Hrd. nr. 191/2012 dags. 17. október 2013 (Frávísun norsks ríkisborgara)^[HTML]

---

Hrd. nr. 366/2013 dags. 17. október 2013 (Kærunefnd útboðsmála)^[HTML]

---

Hrd. nr. 286/2013 dags. 14. nóvember 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 546/2012 dags. 28. nóvember 2013 (Eyvindarstaðaheiði)^[HTML]

---

Hrd. nr. 333/2013 dags. 28. nóvember 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 752/2013 dags. 6. desember 2013^[HTML]

---

Hrd. nr. 394/2013 dags. 16. janúar 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 191/2013 dags. 16. janúar 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 529/2013 dags. 23. janúar 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 323/2013 dags. 23. janúar 2014 (Skattalagabrot)^[HTML]

---

Hrd. nr. 805/2013 dags. 10. febrúar 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 3/2014 dags. 12. febrúar 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 603/2013 dags. 20. febrúar 2014 (Krafa fyrri bréferfingja)^[HTML]
Fjallar um hið endanlega uppgjör.

Erfingjarnir eiga ekki að endurgreiða það sem var umfram, þrátt fyrir að talsverður munur hafi verið milli fjárhæðanna.

---

Hrd. nr. 576/2013 dags. 20. febrúar 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 642/2013 dags. 20. febrúar 2014 (Skjaldberg)^[HTML]

---

Hrd. nr. 643/2013 dags. 27. febrúar 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 651/2013 dags. 27. febrúar 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 161/2014 dags. 13. mars 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 726/2013 dags. 10. apríl 2014 (Auðlegðarskattur)^[HTML]

---

Hrd. nr. 802/2013 dags. 10. apríl 2014 (Landspildur á Vatnsendabletti)^[HTML]

---

Hrd. nr. 593/2013 dags. 10. apríl 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 774/2013 dags. 12. júní 2014 (Lóð í Þormóðsdal)^[HTML]

---

Hrd. nr. 460/2014 dags. 18. ágúst 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 591/2014 dags. 17. september 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 24/2014 dags. 18. september 2014 (Vaskárdalur)^[HTML]

---

Hrd. nr. 92/2013 dags. 2. október 2014 (Atli Gunnarsson)^[HTML]
Synjað var skaðabótakröfu vegna ætlaðra mistaka við lagasetningu þar sem ekki var talið að meint mistök hafi verið nógu bersýnileg og alvarleg til að dæma bætur.

---

Hrd. nr. 149/2014 dags. 9. október 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 111/2014 dags. 9. október 2014 (Vífilfell)^[HTML]
Deilt var um hvort kolsýrðir drykkir teldust til vatnsdrykkja og taldi Vífillfell það ekki nógu vel rannsakað. Fyrir Hæstarétti byrjaði Samkeppniseftirlitið að koma með nýjar málsástæður og málsgögn. Hæstiréttur taldi að ekki væri horft á gögn sem voru ekki til fyrir.

---

Hrd. nr. 115/2014 dags. 16. október 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 141/2014 dags. 23. október 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 694/2014 dags. 4. nóvember 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 112/2014 dags. 27. nóvember 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 236/2014 dags. 4. desember 2014^[HTML]

---

Hrd. nr. 389/2014 dags. 15. janúar 2015^[HTML]

---

Hrd. nr. 370/2014 dags. 15. janúar 2015 (Hringiðan ehf.)^[HTML]

---

Hrd. nr. 12/2015 dags. 19. janúar 2015^[HTML]

---

Hrd. nr. 46/2015 dags. 2. febrúar 2015 (Gjald vegna skipunar tveggja sérfræðinga til að hafa sértækt eftirlit með rekstri hans)^[HTML]

---

Hrd. nr. 77/2015 dags. 4. febrúar 2015^[HTML]

---

Hrd. nr. 381/2014 dags. 5. mars 2015^[HTML]

---

Hrd. nr. 149/2015 dags. 10. mars 2015^[HTML]

---

Hrd. nr. 592/2014 dags. 19. mars 2015 (Veitingaleyfi)^[HTML]

---

Hrd. nr. 588/2014 dags. 7. maí 2015 (Einelti af hálfu slökkviliðsstjóra)^[HTML]

---

Hrd. nr. 585/2014 dags. 7. maí 2015^[HTML]

---

Hrd. nr. 742/2014 dags. 11. júní 2015^[HTML]

---

Hrd. nr. 822/2014 dags. 18. júní 2015 (Isavia ohf.)^[HTML]
Á höfðaði skaðabótamál gegn Isavia ohf. vegna brottreksturs hans úr starfsþjálfun til flugumferðarstjóra, sem Isavia sá um. Með lögum nr. 102/2006 var ríkisstjórninni heimilt að stofna það hlutafélag sem stefnt er í þessu máli og öðlaðist það félag ýmsar lagaheimildir til að annast tilteknar skyldur Flugmálastjórnar Íslands, þar á meðal umrædda starfsþjálfun. Leit Hæstiréttur svo á að ákvæði stjórnsýslulaga giltu um þær ákvarðanir innan þess verksviðs enda hefðu starfsmenn stjórnsýslunnar þurft að fylgja þeim hefði ákvörðunin verið tekin þar. Sökum skilmálana er giltu um námið var ekki talið að hann ætti rétt á bótum vegna fjártjóns en hins vegar voru dæmdar miskabætur.

---

Hrd. nr. 467/2015 dags. 13. ágúst 2015 (Verkfallsmál)^[HTML]

---

Hrd. nr. 520/2015 dags. 20. ágúst 2015^[HTML]

---

Hrd. nr. 516/2015 dags. 21. ágúst 2015^[HTML]

---

Hrd. nr. 51/2015 dags. 10. september 2015^[HTML]

---

Hrd. nr. 28/2015 dags. 10. september 2015^[HTML]

---

Hrd. nr. 26/2015 dags. 24. september 2015 (Tollafgreiðsla flugvélar)^[HTML]

---

Hrd. nr. 49/2015 dags. 24. september 2015^[HTML]

---

Hrd. nr. 22/2015 dags. 8. október 2015 (Þjóðskrá - Skráning og mat vatnsréttinda - Jökulsá á Dal)^[HTML]
Sveitarfélagið tók upp á því að vatnsréttindi yrðu skráð sérstaklega en það vildi Landsvirkjun ekki. Fallist var á sjónarmið sveitarfélagsins á stjórnsýslustigi. Landsvirkjun hélt því fram að það hefði ekki verið gert með þessum hætti. Ekki var talið að komin hefði verið á stjórnsýsluframkvæmd hvað þetta varðaði.

---

Hrd. nr. 707/2015 dags. 3. nóvember 2015^[HTML]

---

Hrd. nr. 229/2015 dags. 5. nóvember 2015 (Erfingjar sjálfskuldarábyrgðarmanns - Námslán)^[HTML]
SH gekkst í sjálfskuldarábyrgð fyrir námslánum annars aðila en hann lést síðan. Um mánuði eftir andlátið hætti lánþeginn að greiða af láninu. Síðar sama ár var veitt leyfi til einkaskipta á búinu. Um tveimur árum eftir andlát SH tilkynnti lánveitandinn lánþeganum að öll skuldin hefði verið gjaldfelld vegna verulegra vanskila. Erfingjar SH bæru sem erfingjar dánarbús hans óskipta ábyrgð á umræddri skuld.

Í málinu var deilt um það hvort erfingjarnir hafi gengist undir skuldina. Erfingjarnir báru fyrir sig að hún hefði fallið niður við andlát sjálfskuldarábyrgðarmannsins, lögjafnað frá ákvæði er kvæði um niðurfellingu hennar við andlát lánþegans. Hæstiréttur synjaði þeirri málsástæðu á þeim forsendum að með sjálfskuldarábyrgðinni á námslánunum hefðu stofnast tryggingarréttindi í formi persónulegra skuldbindinga sem nytu verndar eignarréttarákvæðis stjórnarskrárinnar, er kæmi bæði í veg fyrir að ákvæðið væri túlkað rýmra en leiddi af því í bókstaflegum skilningi orðanna og að beitt yrði lögjöfnun með þessum hætti.

Þá var jafnframt hafnað málsástæðu um ógildingu á grundvelli 36. gr. samningalaga, nr. 7/1936.

---

Hrd. nr. 217/2015 dags. 12. nóvember 2015^[HTML]

---

Hrd. nr. 352/2015 dags. 26. nóvember 2015^[HTML]

---

Hrd. nr. 351/2015 dags. 26. nóvember 2015^[HTML]

---

Hrd. nr. 318/2015 dags. 21. janúar 2016 (Tollkvóti)^[HTML]

---

Hrd. nr. 319/2015 dags. 21. janúar 2016 (Tollkvóti)^[HTML]

---

Hrd. nr. 317/2015 dags. 21. janúar 2016 (Aðföng - Tollkvóti)^[HTML]

---

Hrd. nr. 462/2015 dags. 28. janúar 2016 (Eyrarhóll)^[HTML]
Rækjuveiðar voru kvótasettar en síðan var kvótinn afnuminn af stjórnvöldum. Nokkrum árum síðar voru rækjuveiðar aftur kvótasettar. Aðili er hafði áður fengið kvóta til rækjuveiða vildi aftur kvóta en fékk ekki þar sem hann uppfyllti ekki skilyrði laganna. Hæstiréttur taldi aðferðina málefnalega og synjaði kröfu hans. Aðilinn gæti hins vegar keypt kvóta.

---

Hrd. nr. 461/2015 dags. 28. janúar 2016 (Halldór fiskvinnsla)^[HTML]

---

Hrd. nr. 12/2016 dags. 3. febrúar 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 320/2015 dags. 4. febrúar 2016 (Óhefðbundin sambúð - Gjöf við slit - Skattlögð gjöf)^[HTML]
Skattamál. Ríkið var í máli við K.
Eiginmaður K, M, var breskur ríkisborgari.
Þau eignuðust barn en ekki löngu eftir það slíta þau sambúðinni.
M keypti fasteign sem K bjó í ásamt barni þeirra.
Gerðu samning um að K myndi halda íbúðinni og fengi 40 milljónir að auki, en M héldi eftir öllum öðrum eignum. M var sterkefnaður.
Skatturinn krefst síðan tekjuskatts af öllum gjöfunum.
Niðurstaðan var sú að K þurfti að greiða tekjuskatt af öllu saman.

Málið er sérstakt hvað varðar svona aðstæður sambúðarslita. Skatturinn lítur venjulega framhjá þessu.

---

Hrd. nr. 272/2015 dags. 4. febrúar 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 277/2015 dags. 4. febrúar 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 157/2015 dags. 11. febrúar 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 397/2015 dags. 18. febrúar 2016 (Lóðaskil í Hafnarfirði)^[HTML]
Engin stjórnsýsluframkvæmd var fyrir hendi um að lóðum hafi verið skilað.

---

Hrd. nr. 425/2015 dags. 18. febrúar 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 375/2015 dags. 18. febrúar 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 426/2015 dags. 18. febrúar 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 424/2015 dags. 18. febrúar 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 477/2015 dags. 25. febrúar 2016 (Harpa-tónlistarhús)^[HTML]
Harpa kvartaði undan háum fasteignagjöldum. Snerist um það hvort að aðferðin sem beitt væri við fasteignamatið væri rétt. Harpa taldi aðferðina ranga og fór með sigur á hólmi í málinu.

---

Hrd. nr. 506/2015 dags. 22. mars 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 225/2016 dags. 29. apríl 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 541/2015 dags. 12. maí 2016 (Suðurnesjalína 2)^[HTML]
Ógilt eignarnám er framkvæmt var vegna raforkuvirkis.

---

Hrd. nr. 512/2015 dags. 12. maí 2016 (Suðurnesjalína 2)^[HTML]

---

Hrd. nr. 511/2015 dags. 12. maí 2016 (Suðurnesjalína 2)^[HTML]
Landsnet ákvað að láta setja upp háspennulínur í lofti milli Hafnarfjarðar og Reykjanesbæjar árið 2008 í þeim tilgangi að styrkja afhendingaröryggi raforku á Suðurnesjum. Fyrir var Suðurnesjalína 1 sem var á hámarksnýtingu og eina línan þar á milli. Línan myndu þá fara um tugi jarða, þar á meðal jörð Sveitarfélagsins Voga. Ráðherra ákvað árið 2014 að heimila Landsneti ótímabundið eignarnám á tilteknum svæðum í þeim tilgangi.

Sveitarfélagið taldi að ekki hefðu verið uppfyllt skilyrði um almenningsþörf og meðalhóf sökum þess að ráðherrann sinnti ekki rannsóknarskyldu sinni áður en hann veitti heimildina, að samráðsskyldan gagnvart sér hafi verið brotin, og að brotið hafi verið gegn andmælareglunni. Íslenska ríkið andmælti þeim málatilbúnaði þar sem hann hafi boðað til kynningarfunda um málið og að tillögur Landsnets hafi farið í gegnum viðeigandi ferli hjá Skipulagsstofnun og Orkustofnun.

Meiri hluti Hæstaréttar tók undir með sveitarfélaginu að þeir möguleikar að grafa háspennulínuna ofan í jörð hafi ekki verið skoðaðir nógu vel af hálfu Landsnets. Þá hafi eignarnámsþolarnir andmælt tillögunum á sínum tíma og bent á raunhæfa kosti þess að grafa þær í staðinn ofan í jörð. Þrátt fyrir þetta hafi Landsnet ekki farið í neitt mat á þeim möguleika og vísað í staðinn til almennra sjónarmiða um kosti og galla jarðstrengja. Ráðherra hafi þrátt fyrir að málið hafi verið í þessum búningi látið hjá líða að láta rannsaka þann valkost betur. Með hliðsjón af því sem kom fram féllst meiri hluti Hæstaréttar á ógildingu ákvörðunar ráðherra um heimild til eignarnáms. Minni hluti Hæstaréttar taldi að ekki væru efni til að fallast á ógildingarkröfuna.

---

Hrd. nr. 513/2015 dags. 12. maí 2016 (Suðurnesjalína 2)^[HTML]

---

Hrd. nr. 597/2015 dags. 19. maí 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 595/2015 dags. 2. júní 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 531/2015 dags. 2. júní 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 661/2015 dags. 9. júní 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 728/2015 dags. 16. júní 2016 (Húsaleigubætur vegna leigu íbúðar af Brynju, hússjóði ÖBÍ)^[HTML]

---

Hrd. nr. 816/2015 dags. 15. september 2016 (Loforð fjármálaráðherra um endurgreiðslu skatts)^[HTML]

---

Hrd. nr. 528/2016 dags. 16. september 2016 (365 miðlar ehf.)^[HTML]

---

Hrd. nr. 850/2015 dags. 29. september 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 828/2015 dags. 13. október 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 20/2016 dags. 13. október 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 845/2015 dags. 27. október 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 322/2016 dags. 10. nóvember 2016 (Hnjótafjall)^[HTML]

---

Hrd. nr. 323/2016 dags. 10. nóvember 2016 (Skíðadalsafréttur)^[HTML]

---

Hrd. nr. 80/2016 dags. 1. desember 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 769/2016 dags. 14. desember 2016^[HTML]

---

Hrd. nr. 212/2016 dags. 15. desember 2016 (Íslandsstofa)^[HTML]
Íslandsstofa stofnaði til útboðs um rammasamning. Hæstiréttur taldi hana bundna af meginreglum stjórnsýsluréttar þar sem hún var (þá) ótvírætt stjórnvald í skilningi íslenskra laga.

---

Hrd. nr. 826/2016 dags. 12. janúar 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 808/2016 dags. 12. janúar 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 331/2016 dags. 26. janúar 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 250/2016 dags. 2. febrúar 2017 (Bjargráðasjóður - Stjörnugrís III)^[HTML]
Einstaklingur sem þurfti að borga búnaðargjald (vegna landbúnaðarstarfsemi) vildi fá það endurgreitt. Það gjald hafði runnið til Svínaræktarfélags Íslands, Bændasamtakanna og Bjargráðasjóðs. Vildi einstaklingurinn meina að með skyldu til greiðslu gjaldanna til þessara einkaaðila sé verið að greiða félagsgjald. Hæstiréttur nefndi að í tilviki Bjargráðasjóðs að sökum hlutverks sjóðsins og að stjórn sjóðsins væri skipuð af ráðherra yrði að líta til þess að sjóðurinn væri stjórnvald, og því væri um skatt að ræða.

---

Hrd. nr. 273/2015 dags. 2. febrúar 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 242/2016 dags. 2. febrúar 2017 (Innnes ehf. I)^[HTML]

---

Hrd. nr. 241/2016 dags. 2. febrúar 2017 (Dalsnes)^[HTML]
Krafan um viðbótargreiðslu samsvaraði 15% af tekjum eins árs hjá lántaka og 10% af eigin fé hans. Fallist var á hana.

---

Hrd. nr. 223/2016 dags. 9. febrúar 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 15/2017 dags. 15. febrúar 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 417/2016 dags. 9. mars 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 147/2017 dags. 21. mars 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 213/2016 dags. 23. mars 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 318/2016 dags. 30. mars 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 525/2016 dags. 6. apríl 2017 (Sjúklingatrygging)^[HTML]

---

Hrd. nr. 563/2016 dags. 18. maí 2017 (Kjötbökumálið)^[HTML]
Matvælastofnun hafði keypt eina pakkningu af kjötbökum til rannsóknar og fann ekkert nautakjöt í bökunni. Fyrirtækið var beitt viðurlögum og birti Matvælastofnun tilkynningu um það á vefsíðu sinni.

Fyrirtækið fór í mál. Hæstiréttur vísaði til þess að með reglugerð var búið að ákveða að heilbrigðiseftirlitið hefði þurft að birta slíkar upplýsingar og brast því Matvælastofnun heimild til þess.

---

Hrd. nr. 391/2016 dags. 24. maí 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 768/2016 dags. 1. júní 2017 (Ferðaþjónusta fatlaðra)^[HTML]

---

Hrd. nr. 501/2016 dags. 1. júní 2017 (Tímabil atvinnuleysisbóta)^[HTML]

---

Hrd. nr. 485/2016 dags. 1. júní 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 624/2016 dags. 8. júní 2017 (101 Skuggahverfi)^[HTML]

---

Hrd. nr. 193/2017 dags. 15. júní 2017 (Kröflulína 4 og 5)^[HTML]

---

Hrd. nr. 619/2016 dags. 21. september 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 93/2017 dags. 28. september 2017 (Djúpidalur)^[HTML]

---

Hrd. nr. 94/2017 dags. 28. september 2017 (Hvassafell)^[HTML]

---

Hrd. nr. 555/2016 dags. 12. október 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 634/2016 dags. 12. október 2017 (Hálönd við Akureyri)^[HTML]

---

Hrd. nr. 684/2016 dags. 19. október 2017 (Kostnaður vegna málsmeðferðar í umhverfisráðuneytinu)^[HTML]

---

Hrd. nr. 372/2017 dags. 2. nóvember 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 643/2016 dags. 2. nóvember 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 644/2016 dags. 2. nóvember 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 645/2016 dags. 2. nóvember 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 464/2017 dags. 9. nóvember 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 655/2016 dags. 30. nóvember 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 718/2016 dags. 7. desember 2017^[HTML]

---

Hrd. nr. 415/2017 dags. 14. desember 2017 (Hatursorðræða)^[HTML]

---

Hrd. nr. 577/2017 dags. 14. desember 2017 (Hatursorðræða)^[HTML]

---

Hrd. nr. 591/2017 dags. 19. desember 2017 (Skipun landsréttardómara)^[HTML]

---

Hrd. nr. 592/2017 dags. 19. desember 2017 (Skipun landsréttardómara)^[HTML]

---

Hrd. nr. 666/2016 dags. 18. janúar 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 667/2016 dags. 18. janúar 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 804/2016 dags. 25. janúar 2018 (Lóð við Reykjaneshöfn)^[HTML]

---

Hrd. nr. 77/2017 dags. 8. febrúar 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 120/2017 dags. 15. febrúar 2018 (Mamma veit best)^[HTML]
Ágreiningur var um rétta tollflokkun tiltekinnar vöru. Dómari í héraði sýknaði af kröfu byggt á niðurstöðu eigin Google-leitar er leiddi á upplýsingar um vöruna á vef framleiðanda vörunnar og nefndi að þessar upplýsingar voru öllum aðgengilegar. Hæstiréttur ómerkti niðurstöðuna þar sem hann taldi það ekki heimilt.

---

Hrd. nr. 158/2017 dags. 1. mars 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 218/2017 dags. 15. mars 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 287/2017 dags. 26. apríl 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 418/2017 dags. 3. maí 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 472/2017 dags. 31. maí 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 578/2017 dags. 7. júní 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 755/2017 dags. 21. júní 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 11/2018 dags. 20. september 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 638/2017 dags. 27. september 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 639/2017 dags. 27. september 2018 (Gjaldeyriseftirlit Seðlabankans)^[HTML]

---

Hrd. nr. 656/2017 dags. 4. október 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 816/2017 dags. 11. október 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 614/2017 dags. 11. október 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 25/2017 dags. 18. október 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 735/2017 dags. 1. nóvember 2018 (Fögrusalir)^[HTML]

---

Hrd. nr. 385/2017 dags. 1. nóvember 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 834/2017 dags. 8. nóvember 2018 (Fífuhvammur)^[HTML]

---

Hrd. nr. 842/2017 dags. 22. nóvember 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 576/2017 dags. 22. nóvember 2018^[HTML]

---

Hrd. nr. 857/2017 dags. 6. desember 2018 (Zoe)^[HTML]
Foreldrar barns kröfðust þess að úrskurður mannanafnanefndar um að synja barninu um að heita Zoe yrði ógiltur, og einnig viðurkenningu um að barnið mætti heita það. Úrskurðurinn byggði á því að ekki mætti rita nöfn með zetu. Hæstiréttur vísaði til reglugerðar þar sem heimilt var að rita mannanöfn með zetu. Hæstiréttur ógilti úrskurð mannanafnanefndar en vísaði frá viðurkenningarkröfunni.

Eftir málslokin komst mannanafnanefnd að þeirri niðurstöðu að hún mætti heita Zoe.

---

Hrd. nr. 12/2019 dags. 19. mars 2019 (Tekjutengdar greiðslur)^[HTML]

---

Hrá. nr. 2019-130 dags. 6. maí 2019^[HTML]

---

Hrd. nr. 34/2018 dags. 14. maí 2019 (Jöfnunarsjóður sveitarfélaga - Tekjustofnum sveitarfélaga breytt með reglugerð)^[HTML]
Gerð var breyting á lögum og með reglugerð var kveðið á um að sum sveitarfélög fengju ekki jöfnunargjöldin lengur. Sveitarfélagið var ekki sátt og fer fram á það við dómi að íslenska ríkið greiði þeim samsvarandi upphæð og ef niðurfellingin hefði ekki orðið.

Hæstiréttur klofnaði í niðurstöðu sinni. Meiri hlutinn taldi að hér væri um að ræða of víðtækt framsal valds og féllst því á kröfu sveitarfélagsins. Ágreiningurinn milli meiri og minni hluta virðist felast í því hversu strangar kröfur þarf að gera til slíks framsals.

---

Hrd. 12/2018 dags. 21. maí 2019 (Endurupptaka - Skattur - Ne bis in idem)^[HTML]

---

Hrá. nr. 2019-228 dags. 12. ágúst 2019^[HTML]

---

Hrd. nr. 21/2019 dags. 30. október 2019^[HTML]
F skilaði inn umsókn um leyfi til að taka barn í fóstur. Barnaverndarstofa synjaði umsókninni án þess að bjóða henni að taka námskeið þar sem hæfi hennar yrði metið, á þeim grundvelli að það væri tilhæfulaust sökum ástands hennar. Hæstiréttur taldi að synjun umsóknar F á þessu stigi hefði verið brot á rannsóknarreglu stjórnsýsluréttarins.

---

Hrá. nr. 2019-300 dags. 18. nóvember 2019^[HTML]

---

Hrd. nr. 40/2019 dags. 16. desember 2019^[HTML]

---

Hrd. nr. 41/2019 dags. 22. janúar 2020 (Niðurrif á friðuðu húsi)^[HTML]
Fólk höfðaði mál gegn Hafnarfjarðarbæ um að fá tiltekið deiliskipulag fellt niður þar sem þau vildu rífa niður hús og byggja annað í staðinn. Minjastofnun féllst á það með skilyrði um að nýja húsið félli að götumyndinni. Hæstiréttur taldi skilyrðið ólögmætt þar sem Minjastofnun var ekki lagalega heimilt að setja skilyrði um nýja húsið.

---

Hrá. nr. 2020-98 dags. 27. apríl 2020^[HTML]

---

Hrá. nr. 2020-97 dags. 27. apríl 2020^[HTML]

---

Hrd. nr. 13/2020 dags. 8. október 2020^[HTML]

---

Hrd. nr. 42/2019 dags. 7. janúar 2021^[HTML]

---

Hrd. nr. 17/2020 dags. 4. febrúar 2021^[HTML]

---

Hrd. nr. 18/2020 dags. 4. febrúar 2021^[HTML]

---

Hrd. nr. 27/2020 dags. 11. febrúar 2021^[HTML]

---

Hrd. nr. 23/2020 dags. 11. febrúar 2021^[HTML]

---

Hrd. nr. 22/2020 dags. 11. febrúar 2021^[HTML]

---

Hrd. nr. 17/2021 dags. 6. október 2021^[HTML]

---

Hrd. nr. 41/2020 dags. 13. október 2021^[HTML]

---

Hrd. nr. 22/2021 dags. 18. nóvember 2021^[HTML]

---

Hrá. nr. 2022-11 dags. 4. mars 2022^[HTML]

---

Hrá. nr. 2022-10 dags. 4. mars 2022^[HTML]

---

Hrá. nr. 2022-9 dags. 4. mars 2022^[HTML]

---

Hrá. nr. 2022-20 dags. 21. mars 2022^[HTML]

---

Hrá. nr. 2022-28 dags. 31. mars 2022^[HTML]

---

Hrá. nr. 2022-46 dags. 3. maí 2022^[HTML]

---

Hrd. nr. 3/2022 dags. 1. júní 2022^[HTML]

---

Hrá. nr. 2022-103 dags. 5. september 2022^[HTML]

---

Hrd. nr. 17/2022 dags. 2. nóvember 2022^[HTML]

---

Hrd. nr. 16/2022 dags. 2. nóvember 2022^[HTML]

---

Hrd. nr. 15/2022 dags. 2. nóvember 2022^[HTML]

---

Hrá. nr. 2022-134 dags. 21. desember 2022^[HTML]

---

Hrá. nr. 2023-20 dags. 1. mars 2023^[HTML]

---

Hrá. nr. 2023-17 dags. 13. mars 2023^[HTML]

---

Hrá. nr. 2023-21 dags. 24. mars 2023^[HTML]

---

Hrd. nr. 44/2022 dags. 19. apríl 2023^[HTML]

---

Hrd. nr. 50/2022 dags. 31. maí 2023^[HTML]

---

Hrá. nr. 2023-74 dags. 26. júní 2023^[HTML]

---

Hrd. nr. 9/2023 dags. 25. október 2023^[HTML]

---

Hrd. nr. 19/2023 dags. 22. desember 2023^[HTML]

---

Hrá. nr. 2024-1 dags. 15. febrúar 2024^[HTML]

---

Hrá. nr. 2024-3 dags. 27. febrúar 2024^[HTML]

---

Hrd. nr. 30/2023 dags. 6. mars 2024^[HTML]

---

Hrd. nr. 23/2023 dags. 27. mars 2024^[HTML]

---

Hrd. nr. 22/2023 dags. 27. mars 2024^[HTML]

---

Hrd. nr. 21/2023 dags. 27. mars 2024^[HTML]

---

Hrd. nr. 20/2023 dags. 27. mars 2024^[HTML]

---

Hrá. nr. 2024-69 dags. 2. júlí 2024^[HTML]

---

Hrá. nr. 2024-103 dags. 9. október 2024^[HTML]

---

Hrd. nr. 39/2024 dags. 14. október 2024^[HTML]

---

Hrd. nr. 12/2024 dags. 23. október 2024^[HTML]

---

Hrd. nr. 19/2024 dags. 4. desember 2024^[HTML]

---

Hrá. nr. 2024-142 dags. 10. desember 2024^[HTML]

---

Hrd. nr. 25/2024 dags. 26. febrúar 2025^[HTML]

---

Hrd. nr. 34/2024 dags. 26. mars 2025^[HTML]

---

Hrá. nr. 2025-49 dags. 13. maí 2025^[HTML]

---

Hrd. nr. 56/2024 dags. 21. maí 2025^[HTML]

---

Hrá. nr. 2025-78 dags. 24. júní 2025^[HTML]

---

Hrd. nr. 56/2025 dags. 27. október 2025^[HTML]

---

Hrd. nr. 9/2025 dags. 18. nóvember 2025^[HTML]

---

Hrd. nr. 10/2025 dags. 24. nóvember 2025^[HTML]

---