Úrlausnir Hæstaréttar Íslands
Úrlausnir sem hafa þennan merkimiða. Athugið að taka ekki þessum lista sem tæmandi.
Hrd. 2001:3434 nr. 277/2001 (Alþýðusamband Íslands)[HTML] [PDF]Reynt var á hvort uppbygging Alþýðusambandsins væri slík að hún heimilaði málsókn þess vegna hagsmuna félagsmanna undirfélaga sinna.
1. gr. laga um kjaramál fiskimanna og fleira, nr. 34/2001 1. mgr. 25. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 1. mgr. 2. gr. laga um kjaramál fiskimanna og fleira, nr. 34/2001 20. gr. laga um stéttarfélög og vinnudeilur, nr. 80/1938 25. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 2. gr. laga um kjaramál fiskimanna og fleira, nr. 34/2001 3. gr. laga um kjaramál fiskimanna og fleira, nr. 34/2001 3. mgr. 25. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 5. gr. laga um stéttarfélög og vinnudeilur, nr. 80/1938 5. mgr. 20. gr. laga um stéttarfélög og vinnudeilur, nr. 80/1938 Aðalkröfur Aðildarfélög Aðildarskortur Almannahagsmunir Almenni löggjafinn Almennir dómstólar Almenn lög Alþingi Annmarkar Atvinnulíf Auðlindir Ábyrgð Ákvarðanir Álitsgerðir Dómarar Dómendur Dómkröfur Dómstjórar Dómstólar Dómtökur Einkamál Einstaklingar Evrópa Félagafrelsi Félagsmenn Félög Formenn Frumvarp til stjórnskipunarlaga Fyrirtæki Gagnaöflun Gerðardómar Gildissvið Gildistímar Gildistökur Gögn Hafnir Hagsmunagæsla Hagsmunir Héraðsdómarar Héraðsdómur Reykjavíkur Húsavík Hæstiréttur Íslands II. kafli laga um stéttarfélög og vinnudeilur, nr. 80/1938 I. kafli laga um kjaramál fiskimanna og fleira, nr. 34/2001 Íslenska ríkið Íslenskur landsréttur Jafnræði Jafnræðisreglan Kaldrananeshreppur Kjarasamningar Kröfugerðir Kröfur Lagaákvæði Lagafrumvörp Lagasetning Laun Launþegar Löggjafarvald Löggjafinn Lögmenn Lögmæti Lög um frestun á verkfalli fiskimanna, nr. 8/2001 Lög um kjaramál fiskimanna, nr. 10/1998 Lög um kjaramál fiskimanna og fleira, nr. 34/2001 Lög um mannréttindasáttmála Evrópu, nr. 62/1994 Lög um meðferð einkamála (eml.), nr. 91/1991 Lög um stéttarfélög og vinnudeilur, nr. 80/1938 Lögvarðir hagsmunir Mannréttindadómstóll Evrópu Mannréttindasamningar Mannréttindasáttmáli Evrópu Málatilbúnaður Málsaðilar Málsástæður Málshöfðanir Málskostnaður Málsmeðferðir Málsóknarumboð Málsóknir Meðalhóf Meðalhófsreglan Nýting auðlinda Ólögmæti Réttarreglur ⓘ Réttindi Réttindi og skyldur Ríkissáttasemjari Röksemdarfærslur Sakarefni Samningar Samningsaðilar Samningsfrelsi Samningsgerð Samræmi Sjómenn Sjónarmið Skip Skyldur Skýringaraðferð Skýringarreglur Skýrslutökur Starfsemi Starfsreglur Stefnandi (dómsmál) Stéttarfélög Stjórnarskipunarlög um breyting á stjórnarskrá lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944, með síðari breytingum, nr. 97/1995 Stjórnarskrá Stjórnarskrárákvæði Stjórnarskrárgjafinn Stjórnskipunarlög Stjórnskipunarréttur Stjórnsýslunefndir Stjórnsýsluréttur Stjórnvöld Sveitarfélög Sýkna Sök Tjón Umboð Úrskurðir Varakröfur Viðsemjendur Vinnuveitendur XIX. kafli laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 Þing
Hrd. 2002:3686 nr. 167/2002 (ASÍ-dómur - Lagasetning á sjómannaverkfall)[HTML] [PDF]Í málinu var deilt um lagasetningu á verkföll og verkbönn ýmissa félaga innan Sjómannasambands Íslands og Farmanna- og fiskimannasambands Íslands, og eru þau félög innan ASÍ. ASÍ stefndi ríkinu og Samtökum atvinnulífsins til að fá úr skorið um lögmæti lagasetningarinnar. Hæstiréttur staðfesti dóm héraðsdóms með vísan til forsendna hans.
Megindeilurnar byggðust á því að með setningu laganna væri vegið að samningsfrelsi þeirra og verkfallsrétti sem nyti verndar 74. gr. stjórnarskrárinnar, sbr. 11. gr. MSE. Þá snerust þær einnig um að lögin hefðu einnig náð yfir aðildarfélög sem höfðu ekki tekið þátt í umræddum aðgerðum. Að auki var vísað til jafnræðisreglu 65. gr. stjórnarskrárinnar þar sem eitt aðildarfélaga Samtaka atvinnulífsins hafði gert kjarasamning við Vélstjórafélag Íslands um mörg atriði nátengd deilumálunum sem gerðardómur skyldi líta til.
Litið var til þess að með sérstakri upptalningu á stéttarfélögum í 74. gr. yrðu gerðar ríkari kröfur til takmarkana á réttindum þeirra. Hins vegar var ákvæðið ekki túlkað með þeim hætti að löggjafanum væri óheimilt að setja lög sem stöðvuðu vinnustöðvanir tímabundið. Við setningu laganna hafði verkfallið þá staðið í sex vikur og taldi löggjafinn að ef ekkert væri gert hefði það neikvæð áhrif á almannahagsmuni. Ekki voru talin efni til þess að hnekkja því mati löggjafans.
Lagasetningin kvað á um að gerðardómur myndi ákvarða kjör allra aðildarfélaganna og jafnframt þeirra sem ekki höfðu tekið þátt í umræddum aðgerðum. Í greinargerð viðurkenndi íslenska ríkið að það hefði ekki verið ætlun laganna að þau næðu jafnframt yfir félög sem hvorki væru í verkfalli né verkbanni við gildistöku laganna. Gerðardómur taldi sig samt knúinn til þess að ákvarða einnig kjör þeirra sökum lagafyrirmælanna og takmarkaðs valdsviðs. Dómur héraðsdóms, með vísan til 1. mgr. 74. gr. stjórnarskrárinnar, taldi að almannaheill hafi ekki krafist svo víðtæks gildissviðs og var því dæmt að umrætt bann laganna næði ekki yfir þau né ákvörðun gerðardómsins.
Dómsorð:
Fallist er á kröfu stefnanda að því leyti, að viðurkennt er að Verkalýðsfélagi Snæfellsbæjar, Verkalýðsfélaginu Stjörnunni í Grundarfirði og Verkalýðsfélagi Stykkishólms sé, þrátt fyrir ákvæði l. gr., 2. gr., og 3. gr. laga nr. 34/2001, heimilt að efna til verkfalls og að ákvörðun gerðardóms samkvæmt sömu lögum ráði ekki kjörum fiskimanna í þessum félögum.
Stefndu, íslenska ríkið og Samtök atvinnulífsins, skulu að öðru leyti vera sýknir af kröfum stefnanda, Alþýðusambands Íslands, í máli þessu.
Málskostnaður fellur niður.
130. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 14. gr. laga um stéttarfélög og vinnudeilur, nr. 80/1938 1. gr. laga um kjaramál fiskimanna og fleira, nr. 34/2001 1. mgr. 24. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 1. mgr. 25. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 1. mgr. 2. gr. laga um kjaramál fiskimanna og fleira, nr. 34/2001 20. gr. laga um stéttarfélög og vinnudeilur, nr. 80/1938 24. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 25. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 25. gr. laga um meðferð opinberra mála, nr. 19/1991 2. gr. laga um kjaramál fiskimanna og fleira, nr. 34/2001 2. gr. stjórnarskrár lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944 2. mgr. 25. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 3. gr. laga um kjaramál fiskimanna og fleira, nr. 34/2001 3. mgr. 130. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 3. mgr. 25. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 5. mgr. 20. gr. laga um stéttarfélög og vinnudeilur, nr. 80/1938 Aðildarfélög Aðildarskortur Almannahagsmunir Almenningur Almenn lög Alþingi Alþjóðasáttmálar Andsvör Athafnir Atvinnugreinar Atvinnulíf Auðlindir Ábyrgð Ákvarðanir Álitsgerðir Breytingar á stjórnarskrá Dómarar Dómendur Dómkröfur Dómsmál Dómstólar Dómsvald Dómtökur Einkamál Einstaklingar Embættisverk Evrópa Ex officio Félagafrelsi Félagsdómur Félagsleg réttindi Félagsmenn Félög Fiskveiðar Fjárhagir Fordæmi Formenn Frelsi Frumvarp til stjórnskipunarlaga Fyrirtæki Gagnaðilar Gallar Gerðardómar Gildistímar Gildistökur Gögn Hafnir Hagsmunir Héraðsdómarar Héraðsdómur Reykjavíkur Hráefni Húsavík Hæstaréttardómar Hæstiréttur Íslands Íslenska ríkið Jafnræði Jafnræðisreglan Jafnræðisregla stjórnarskrár Íslands Kjaradómur Kjaranefnd Kjarasamningar Kröfugerðir Kröfur Lagaákvæði Lagafrumvörp Lagafyrirmæli Lagarök Lagasetning Lagatexti Launakjör Launþegar Leyfi Lögfestingar Lögfræði Löggjafarvald Löggjafinn Löggjöf Lögmæti Lögsaga Lögskýringargögn Lög um frestun á verkfalli fiskimanna, nr. 8/2001 Lög um kjaramál fiskimanna, nr. 10/1998 Lög um kjaramál fiskimanna og fleira, nr. 34/2001 Lög um mannréttindasáttmála Evrópu, nr. 62/1994 Lög um meðferð einkamála (eml.), nr. 91/1991 Lög um meðferð opinberra mála (oml.), nr. 19/1991 Lög um stéttarfélög og vinnudeilur, nr. 80/1938 Lögvarðir hagsmunir Mannréttindadómstóll Evrópu Mannréttindasamningar Mannréttindasáttmáli Evrópu Málatilbúnaður Málsaðilar Málsástæður Málskostnaður Málsmeðferðarreglur Málsmeðferðir Meðalhófsreglan Meginreglur Mismunun Mótmæli Nefndarmenn Neikvætt félagafrelsi Nýting auðlinda Ólögmæti Rannsóknir Ráðherrar Réttarreglur ⓘ Réttarsamband Réttindi Réttlæti Ríkissáttasemjari Ríkisvald Sakarefni Samningar Samningsaðilar Samningsfrelsi Samningsgerð Samræmi Siðgæði Sjómenn Sjónarmið Skip Skuldbindingar Skyldur Skýringarreglur Starfsemi Starfsstéttir Stefnandi (dómsmál) Stéttarfélög Stjórnarskipunarlög um breyting á stjórnarskrá lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944, með síðari breytingum, nr. 97/1995 Stjórnarskrá Stjórnarskrá Íslands (almennt) Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944 Stjórnarskrárákvæði Stjórnarskrárgjafinn Stjórnarskrárvernd Stjórnmálaleg réttindi Stjórnskipulegt gildi Stjórnskipunarlög Stjórnskipunarréttur Stjórnsýslunefndir Stjórnvöld Styrkir Sveitarfélög Sýkna Tjón Tryggingar Umboð Úrskurðarvald Úrskurðir Valdmörk dómsvaldsins Valdsvið Verðmæti Viðmið Viðsemjendur Vinnumarkaðurinn Vinnuveitendur Yfirvofandi Þing Þingfestingar Þjóðréttarlegar skuldbindingar Þjóðréttarsamningar Þvingunarúrræði
Hrd. 467/2015 dags. 13. ágúst 2015 (Verkfallsmál)[HTML] [PDF]19. gr. laga um kjarasamninga opinberra starfsmanna, nr. 94/1986 1. gr. laga um kjaramál félagsmanna tiltekinna stéttarfélaga innan Bandalags háskólamanna og Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga, nr. 31/2015 1. mgr. 1. gr. laga um kjaramál félagsmanna tiltekinna stéttarfélaga innan Bandalags háskólamanna og Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga, nr. 31/2015 1. mgr. 2. gr. laga um kjaramál félagsmanna tiltekinna stéttarfélaga innan Bandalags háskólamanna og Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga, nr. 31/2015 1. mgr. 3. gr. laga um kjaramál félagsmanna tiltekinna stéttarfélaga innan Bandalags háskólamanna og Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga, nr. 31/2015 20. gr. laga um kjarasamninga opinberra starfsmanna, nr. 94/1986 20. gr. laga um stéttarfélög og vinnudeilur, nr. 80/1938 21. gr. laga um kjarasamninga opinberra starfsmanna, nr. 94/1986 25. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 2. gr. laga um kjaramál félagsmanna tiltekinna stéttarfélaga innan Bandalags háskólamanna og Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga, nr. 31/2015 2. mgr. 19. gr. laga um kjarasamninga opinberra starfsmanna, nr. 94/1986 34. gr. laga um stéttarfélög og vinnudeilur, nr. 80/1938 3. gr. laga um kjaramál félagsmanna tiltekinna stéttarfélaga innan Bandalags háskólamanna og Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga, nr. 31/2015 3. gr. laga um kjaramál fiskimanna og fleira, nr. 34/2001 3. mgr. 25. gr. laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 3. mgr. 6. gr. laga um kjarasamninga opinberra starfsmanna, nr. 94/1986 5. mgr. 20. gr. laga um stéttarfélög og vinnudeilur, nr. 80/1938 6. gr. laga um kjarasamninga opinberra starfsmanna, nr. 94/1986 Aðalmeðferð Aðildarfélög Afleiðingar Almannahagsmunir Almenningur Alþingi Athafnafrelsi Athafnir Atkvæðagreiðslur Atvinnulíf Auglýsingar Ábyrgð Áfrýjendur Ákvarðanir Dómaframkvæmd Dómar Mannréttindadómstóls Evrópu Dómendur Dómkröfur Dómstólar Dómtökur Dýralæknar Eftirlit Eignir Einkamál Embætti Evrópa Félagafrelsi Félagsdómur Félagsleg réttindi Félagsmenn Félög Fjármálaráðherra Fjölmiðlar Fordæmi Fordæmisgildi Formenn Forstjórar Forsvarsmenn Framhaldsskólakennarar Framleiðslur Frelsi Fyrirsvarsmenn Fyrirtæki Gagnaðilar Gallar Gerðardómar Gildistímar Gildistökur Greiðslumiðlanir Greiðslur Grundvallarreglur Grunnskólar Gögn Hafnir Hagsmunaaðilar Hagsmunir Heilbrigðisstofnanir Heilbrigðisþjónusta Héraðsdómarar Héraðsdómur Reykjavíkur Hið opinbera Hinn almenni markaður Hrd. 2002:3686 nr. 167/2002 (ASÍ-dómur - Lagasetning á sjómannaverkfall) ⓘ Hæstaréttardómar Hæstaréttarlögmenn Hæstiréttur Íslands Íslenska ríkið Íslensk stjórnskipun Jafnræði Jafnræðisreglan Kennarar Kjarasamningar Kröfugerðir Kröfur Lagaákvæði Lagafrumvörp Lagasetning Lagaskylda Landlæknir Landspítalinn Laun Launahækkun Launakjör Launakostnaður Launþegar Leyfi Læknar Lögfræðingar Löggjafarvald Löggjafinn Löggjöf Lögmenn Lögmæti Lögmæt markmið Lögreglan Lögskýringargögn Lög um breytingu á lögum um ráðstafanir gegn umhverfismengun af völdum einnota umbúða fyrir drykkjarvörur, nr. 52/1989, með síðari breytingum, nr. 47/2007 Lög um frestun verkfallsaðgerða Félags íslenskra atvinnuflugmanna gegn Icelandair ehf., nr. 34/2014 Lög um kjaramál félagsmanna tiltekinna stéttarfélaga innan Bandalags háskólamanna og Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga, nr. 31/2015 Lög um kjaramál fiskimanna og fleira, nr. 34/2001 Lög um kjaramál kennara og skólastjórnenda í grunnskólum, nr. 117/2004 Lög um kjarasamninga opinberra starfsmanna, nr. 94/1986 Lög um mannréttindasáttmála Evrópu, nr. 62/1994 Lög um meðferð einkamála (eml.), nr. 91/1991 Lög um stéttarfélög og vinnudeilur, nr. 80/1938 Lög um verkfall opinberra starfsmanna, nr. 33/1915 Lög um viðauka við 1. gr. laga nr. 29, 16. des. 1885, um lögtak og fjárnám án undangengins dóms eða sáttar, nr. 31/1915 Lög um Þróunarsjóð sjávarútvegsins, nr. 92/1994 Mannréttindadómstóll Evrópu Mannréttindasamningar Mannréttindasáttmáli Evrópu Mannréttindi Matvælastofnun Málatilbúnaður Málefnaleg sjónarmið Málsaðilar Málsástæður Málskostnaður Málsmeðferðarreglur Málsmeðferðir Málsóknir Meðalhóf Meðalhófsreglan Meginreglur Menntun Mismunun Mótmæli Opinberir starfsmenn Opinber vettvangur Opinber þjónusta Ólögmæti Óþægindi Rannsóknir Ráðherrar Réttindi Réttlæti Ríkissáttasemjari Ríkisstarfsmenn Ríkisstjórn Ríkisstofnanir Ríkisútvarpið Ríkisvald Samfélagið Samningar Samningsaðilar Samningsfrelsi Samningsgerð Samræmi Samþykki Seðlabanki Íslands Siðgæði Sjómenn Sjónarmið Sjúklingar Sjúkrahús Sjúkraþjálfarar Skjólstæðingar Skuldbindingar Skurðstofur Skyldur Skýrslugjöf Staðgenglar Starfsemi Starfsfólk Starfsstéttir Stefnandi (dómsmál) Stéttarfélög Stjórnarskrá Stjórnarskrárákvæði Stjórnarskrárgjafinn Stjórnarskrárvernd Stjórnendur Stjórnskipun Stjórnsýsla Stjórnsýslunefndir Stjórnvöld Styrkir Sýkna Sýslumaður Sýslumannsembætti Sök Tímamörk Tjón Tölvupóstar Umboð Upplýsingar Uppsagnir Útvarp Valdsvið Vefsíður Velferð Vextir Viðmið Viðsemjendur Viðskipti Vinnumarkaðurinn Vinnustaður Vinnuveitendur Vitni XIX. kafli laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 XXI. kafli laga um meðferð einkamála, nr. 91/1991 Yfirlýsingar Yfirvofandi Þingfestingar Þinglýsingar Þjóðréttarlegar skuldbindingar Þjóðréttarsamningar Þjónusta Þriðji maður Öryggisgæsla