Úrlausnir.is


Merkimiði - Úrskurður um umgengni

Síað eftir merkimiðanum „Úrskurður um umgengni“.
Sýna merkimiða.
ⓘ = Hlekkurinn inniheldur nánari upplýsingar um efni merkimiðans.

Álit umboðsmanns Alþingis

Álit sem hafa þennan merkimiða. Athugið að taka ekki þessum lista sem tæmandi.

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 11017/2021 dags. 17. mars 2022[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 11202/2021 dags. 27. ágúst 2021[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 12498/2023 dags. 30. janúar 2024[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1383/1995 dags. 22. ágúst 1995 (Myndbandsspóla)[HTML] [PDF]
Barnaverndarráð neitaði að afhenda myndbandsspólu sem stjórnvald þar sem ráðið hafði endursent hana eftir að hafa skoðað hana.

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 217/1989 dags. 28. desember 1990[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2717/1999 dags. 17. október 2000[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4371/2005 dags. 30. desember 2005[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4474/2005 dags. 7. apríl 2006 (Fósturforeldrar)[HTML] [PDF]
Tekin var ákvörðun um umgengni kynforeldra við fósturbarn en fósturforeldrarnir voru ekki aðilar málsins. Umboðsmaður leit svo á að fósturforeldrarnir hefðu átt að hafa aðild að málinu þar sem málið snerti réttindi og skyldur þeirra að nægilega miklu leyti.

Úrlausnir Hæstaréttar Íslands

Úrlausnir sem hafa þennan merkimiða. Athugið að taka ekki þessum lista sem tæmandi.

Hrd. 1997:474 nr. 133/1996 (Eftirlit / hlutverk) [PDF]


Hrd. 1999:1511 nr. 511/1998 (Umgengnisréttur forsjársviptrar móður við barn sitt)[HTML] [PDF]
Umgengni hafði verið ákveðin þannig að aðili hafði umgengnisrétt upp á 1,5 klukkustund á ári. Hæstiréttur taldi að ekki hafði verið sýnt fram á nauðsyn þess að takmarka umgengnina svo mikið.

Hrd. 2000:2148 nr. 205/2000[HTML] [PDF]


Hrd. 2000:4191 nr. 208/2000[HTML] [PDF]


Hrd. 2000:4361 nr. 273/2000[HTML] [PDF]


Hrd. 2001:1040 nr. 384/2000 (Óskráð sambúð)[HTML] [PDF]
Fólk var í óskráðri sambúð og spurt hvort þau voru í sambúð eða ekki. Móðirin hafði dáið og því torvelt að fá svar.
Niðurstaðan var að þau voru í sambúð þegar barnið fæddist og því var M skráður faðir.
Síðar var lögunum breytt þannig að krafist var skráðrar sambúðar.

Hrd. 2005:36 nr. 517/2004[HTML] [PDF]


Hrd. 435/2006 dags. 1. mars 2007 (Yfirgangssemi)[HTML] [PDF]


Hrd. 519/2006 dags. 26. apríl 2007 (Umgengnisréttur)[HTML] [PDF]


Hrd. 279/2007 dags. 4. júní 2007[HTML] [PDF]


Hrd. 388/2008 dags. 2. september 2008[HTML] [PDF]


Hrd. 405/2009 dags. 21. ágúst 2009[HTML] [PDF]


Hrd. 290/2009 dags. 4. mars 2010 (Úrskurður ráðuneytis)[HTML] [PDF]


Hrd. 454/2010 dags. 29. júlí 2010 (Tálmun/aðför)[HTML] [PDF]


Hrd. 141/2010 dags. 28. október 2010[HTML] [PDF]


Hrd. 350/2010 dags. 24. febrúar 2011 (Miklar umgengnistálmanir - Áhrif á forsjárhæfni)[HTML] [PDF]
Alvarleg athugasemd varð gerð um forsjárhæfni beggja.
Ekki umdeilt að K hefði tálmað umgengni.
M var gagnrýndur fyrir að fylgja rétti sínum til umgengni of hart.

Kjarnadæmi um það hvernig úrlausnarkerfið gagnast ekki til að leysa úr svona málum.
Pabbinn höfðaði nýtt forsjármál í þetta skiptið. Fyrsta málið í þessari atburðarrás hafði verið höfðað mörgum árum árum.
Ekki dæmigerð forsjárdeila.

Hrd. 336/2011 dags. 6. júní 2011[HTML] [PDF]


Hrd. 318/2011 dags. 15. desember 2011 (Ferð úr landi)[HTML] [PDF]
M sóttist eftir að fara með barnið úr landi til umgengni.
K kvað á um að ekki mætti fara með barnið úr landi án hennar samþykkis.

Hrd. 685/2012 dags. 30. nóvember 2012[HTML] [PDF]


Hrd. 555/2014 dags. 4. september 2014[HTML] [PDF]


Hrd. 283/2015 dags. 30. apríl 2015 (Um hvað er sáttameðferðin?)[HTML] [PDF]
Sáttameðferð var í umgengnisdeilu K og M.
M höfðaði svo forsjármál.
Málshöfðun M var ruglingsleg þar sem hann gerði ekki greinarmun á umgengni og lögheimili.
Niðurstaðan var að sáttavottorð um umgengni væri ekki nóg fyrir mál um forsjá og lögheimili.

Hrd. 492/2015 dags. 5. ágúst 2015[HTML] [PDF]


Hrd. 466/2016 dags. 3. nóvember 2016[HTML] [PDF]


Hrd. 15/2017 dags. 15. febrúar 2017[HTML] [PDF]


Hrd. 545/2016 dags. 2. mars 2017[HTML] [PDF]


Hrd. 204/2017 dags. 26. apríl 2017[HTML] [PDF]


Hrd. 778/2016 dags. 1. júní 2017[HTML] [PDF]


Hrd. 334/2017 dags. 21. júní 2017[HTML] [PDF]


Hrd. 24/2017 dags. 28. september 2017[HTML] [PDF]


Hrd. 5/2022 dags. 25. maí 2022[HTML]


Aðrar úrlausnir

Úrlausnir sem hafa þennan merkimiða. Athugið að taka ekki þessum lista sem tæmandi.

Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-4906/2005 dags. 18. apríl 2006[HTML]


Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-7818/2006 dags. 7. maí 2007[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-3669/2007 dags. 4. mars 2009[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjaness í máli nr. E-2371/2009 dags. 8. janúar 2010[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-5426/2008 dags. 19. mars 2010[HTML]


Dómur Héraðsdóms Austurlands í máli nr. E-145/2010 dags. 20. apríl 2011[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjaness í máli nr. E-693/2012 dags. 4. september 2012[HTML]


Lrú. 619/2018 dags. 14. ágúst 2018 (Aðför heimil)[HTML]
K og M eignuðust barn eftir skammvinn kynni og höfðu því ekki verið í föstu sambandi og voru ekki í neinum samskiptum á meðan meðgöngu stóð. Stuttu eftir fæðingu fór M fram á DNA-próf til að sannreyna faðernið og sagði K við M að barnið væri hans. Síðan hafi M þá farið að hitta barnið með reglulegu millibili. Síðar óskaði K eftir að barnið færi aftur í mannerfðafræðilega rannsókn, og í blóðrannsókn í það skiptið. Eftir að niðurstöður þeirrar rannsóknar lágu fyrir hitti M barnið sjaldnar en áður.

K tók saman við unnusta sinn og tilraunir M til að fá að heimsækja barnið gengu illa. Þetta ástand varði í rétt yfir ár. M óskaði árið 2012 við sýslumann eftir umgengnissamningi og að komið yrði á reglulegri umgengni. K taldi að barnið sjálft ætti að ráða henni, en það var þá rúmlega ársgamalt. Sýslumaðurinn kvað síðar upp úrskurð með nánara afmörkuðu inntaki. Eftir það hafi samskipti K og M batnað og umgengni hafi farið fram að mestu í samræmi við þann úrskurð þar til K flutti til útlanda með barnið sumarið 2014 en þá féll umgengnin niður að mestu.

K flutti aftur til Íslands en þá hélt umgengnin áfram en ekki í samræmi við úrskurð sýslumanns. K hélt því fram að barnið ætti að ráða því sjálft. Fór þá umgengnin fram með þeim hætti að M sótti það til K þá morgna sem umgengnin fór fram en skilað því til baka á kvöldin.

M fór þá til sýslumanns og krafðist álagningar dagsekta vegna tálmunar K á umgengni hans við barnið. Sýslumaður tók undir þá beiðni og lagði á dagsektir en tók þá fram að K hafði mótmælt því að tálmun hafi átt sér stað og setti á ný fram það sjónarmið að barnið ætti að ráða því hvort umgengnin fari fram eða ekki og hvort það myndi gista hjá M. Þá úrskurðaði hann einnig um umgengnina.

Úrskurður sýslumanns um umgengni og dagsektir var kærður til ráðuneytisins. Ráðuneytið staðfesti dagsektarúrskurðinn óbreyttan en umgengnisúrskurðinn með breytingum. Framkvæmd umgengninnar eftir það gekk alls ekki.

Árið 2018 krafðist M að gert yrði fjárnám hjá K vegna innheimtu dagsektanna, og lauk þeirri gerð með árangurslausu fjárnámi. Stuttu síðar komust K og M að samkomulagi um umgengni og var óskað eftir aðstoð frá sýslumanni til þess. Sáttamaðurinn náði sambandi við M en gekk erfiðlega að ná sambandi við K. K afþakkaði þá frekari aðkomu sýslumanns, og var síðar gefið út vottorð um árangurslausa sáttameðferð.

M krafðist þess að umgengni hans við barn sitt og K yrði komið á með aðför. K var talin hafa með margvíslegum hætti tálmað umgengni M við barn sitt þrátt fyrir að fyrir lægju úrskurðir sýslumanns og dómsmálaráðuneytisins.
Ekkert lá fyrir sem benti til þess að M gæti ekki tekið á móti barninu í umgengni né að umgengnin væri andstæð hagsmunum barnsins eða þörfum þess.

Við meðferð málsins í héraði tilkynnti lögmaður K um að hún og barnið væru flutt til tiltekins lands en ekki um nánari staðsetningu innan þess. K fór því fram á frávísun málsins á grundvelli skorts á lögsögu dómstóla. Hins vegar voru lögð fram gögn um að bæði K og barnið væru í raun og veru búsett á Íslandi. Frávísunarkröfu K var því hafnað.

Þá var talið að K hefði vanrækt tilkynningarskyldu sína um að tilkynna M um lögheimilisflutning barnsins og heldur ekki upplýst hann um meintan dvalarstað þess í útlöndum.

Með hliðsjón af málavöxtum féllst héraðsdómur á kröfu M um að umgengni hans við barnið yrði komið á með aðfarargerð.

Landsréttur staðfesti úrskurð héraðsdóms með vísan til forsendna hans.

Lrú. 768/2018 dags. 16. nóvember 2018[HTML]


Lrd. 673/2018 dags. 25. janúar 2019[HTML]


Lrd. 554/2018 dags. 1. febrúar 2019 (Lok sáttameðferðar o.fl.)[HTML]
Málskotsbeiðni til að áfrýja dómi Landsréttar var hafnað með ákvörðun Hæstaréttar nr. 2019-89 þann 18. mars 2019.

Leitað eftir sáttameðferð.
K sagði í símtali að það væri enginn möguleiki á sátt. M var ósammála og þá vísaði sýslumaður málinu frá.

Þar var um að ræða samskipti umgengnisforeldris við barn sitt gegnum Skype.

Fyrir héraði er móðirin stefnandi en faðir hinn stefndi. Hún gerði kröfu um forsjá eingöngu hjá henni, til umgengni og til meðlags. Krafa var lögð fram í héraði um kostnað vegna umgengni en henni var vísað frá sem of seint fram kominni.

Í kröfugerð í héraði er ítarleg útlistun til lengri tíma hvernig umgengni eigi að vera hagað, skipt eftir tímabilum. Í niðurstöðu héraðsdóm var umgengnin ekki skilgreint svo ítarlega.

Fyrir Landsrétti bætti faðirinn við kröfu um að sáttameðferðin fyrir sýslumanni uppfyllti ekki skilyrði barnalaga. Landsréttur tók afstöðu til kröfunnar þar sem dómstólum bæri af sjálfsdáðum að gæta þess. Hann synjaði frávísunarkröfunni efnislega.

Landsréttur fjallaði um fjárhagslega stöðu beggja og taldi að þau ættu að bera kostnaðinn að jöfnu, þrátt fyrir að grundvelli þeirrar kröfu hafi verið vísað frá í héraði sem of seint fram kominni.

Lrd. 671/2018 dags. 1. mars 2019[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjaness í máli nr. S-187/2018 dags. 8. apríl 2019[HTML]


Lrú. 578/2019 dags. 4. september 2019[HTML]


Lrú. 112/2020 dags. 17. mars 2020[HTML]


Lrú. 148/2021 dags. 26. mars 2021[HTML]


Lrd. 212/2021 dags. 23. júní 2021[HTML]


Lrú. 495/2021 dags. 31. ágúst 2021[HTML]


Lrú. 477/2021 dags. 8. september 2021[HTML]


Lrú. 478/2021 dags. 8. september 2021[HTML]


Lrú. 700/2021 dags. 30. nóvember 2021[HTML]


Lrú. 794/2021 dags. 27. janúar 2022[HTML]


Lrd. 52/2022 dags. 3. júní 2022[HTML]


Lrú. 329/2022 dags. 23. júní 2022[HTML]


Lrd. 754/2021 dags. 29. september 2022[HTML]


Lrú. 556/2022 dags. 30. september 2022[HTML]


Lrd. 422/2022 dags. 9. desember 2022[HTML]


Lrú. 3/2023 dags. 25. janúar 2023[HTML]


Lrú. 309/2023 dags. 23. maí 2023[HTML]


Lrd. 28/2023 dags. 26. maí 2023[HTML]


Lrd. 87/2023 dags. 23. júní 2023[HTML]


Lrd. 413/2023 dags. 20. október 2023[HTML]


Lrú. 677/2023 dags. 24. október 2023[HTML]


Lrd. 601/2023 dags. 23. febrúar 2024[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-4040/2023 dags. 2. apríl 2024[HTML]