Úrlausnir.is


Merkimiði - Ráðsmenn

Síað eftir merkimiðanum „Ráðsmenn“.
Sýna merkimiða.
ⓘ = Hlekkurinn inniheldur nánari upplýsingar um efni merkimiðans.

Álit umboðsmanns Alþingis

Álit sem hafa þennan merkimiða. Athugið að taka ekki þessum lista sem tæmandi.

Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 12426/2023 dags. 8. nóvember 2023[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1302/1994 dags. 13. október 1995[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1360/1995 dags. 26. ágúst 1996[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1383/1995 dags. 22. ágúst 1995 (Myndbandsspóla)[HTML] [PDF]
Barnaverndarráð neitaði að afhenda myndbandsspólu sem stjórnvald þar sem ráðið hafði endursent hana eftir að hafa skoðað hana.

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 17/1988 dags. 28. apríl 1988 (Forsjármál)[HTML]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2051/1997 dags. 16. apríl 1999 (Ættleiðing)[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4390/2005 dags. 30. nóvember 2007[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6540/2011 dags. 7. maí 2013[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 806/1993 dags. 30. ágúst 1993[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 887/1993 dags. 29. mars 1994 (Umsögn tryggingaráðs)[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 9964/2019 dags. 18. nóvember 2019[HTML] [PDF]


Úrlausnir Hæstaréttar Íslands

Úrlausnir sem hafa þennan merkimiða. Athugið að taka ekki þessum lista sem tæmandi.

Hrd. 1926:308 nr. 64/1924 [PDF]


Hrd. 1934:639 nr. 156/1933 [PDF]


Hrd. 1939:285 nr. 157/1937 [PDF]


Hrd. 1948:343 nr. 114/1947 (Litlu-Ásgeirsmóar) [PDF]


Hrd. 1948:538 nr. 20/1947 [PDF]


Hrd. 1949:41 nr. 158/1948 [PDF]


Hrd. 1952:181 nr. 181/1951 [PDF]


Hrd. 1953:516


Hrd. 1961:685 nr. 133/1960 [PDF]


Hrd. 1963:238 nr. 82/1962 [PDF]


Hrd. 1963:499 nr. 111/1962 [PDF]


Hrd. 1964:843 nr. 106/1964 (Ráðsmannskaup - Ráðskonulaun III) [PDF]


Hrd. 1965:74 nr. 1/1964 [PDF]


Hrd. 1965:169 nr. 221/1960 (Varmahlíð) [PDF]
Skagafjörður vildi stofnsetja héraðsskóla árið 1936. Var framkvæmdin sú að íslenska ríkið tók jörðina Varmahlíð eignarnámi af V og leigði félagi sem sveitarfélagið stofnaði undir þann rekstur.

Þingmaður Varmahlíðar tjáði við V að hann ætlaði sér að leggja fram frumvarp um eignarnám eða leigunám á landi Varmahlíðar þar sem enginn vilji væri fyrir sölu jarðarinnar. V vildi ekki láta af hendi alla jörðina en lýsti sig reiðubúinn til að selja hluta jarðarinnar en því var ekki tekið. Frumvarpið varð síðar samþykkt sem lög nr. 29/1939 er veitti ríkisstjórninni heimild til eignarnámsins í þeim tilgangi. Samningar tókust ekki þannig að V sá til tilneyddan til að gefa út afsal fyrir jörðinni til ríkisins áður en eignarnámið fór fram, en í því var enginn áskilnaður um héraðsskóla.

Ríkisstjórnin afsalaði svo félaginu jörðinni með því skilyrði að reistur yrði héraðsskóli. Ekki var byrjað að reisa héraðsskólann fyrr en árið 1945 en stuttu eftir það urðu grundvallarbreytingar á skólakerfinu þar sem héraðsskólar urðu hluti af almenna skólakerfinu. Í kjölfarið hættu framkvæmdir við byggingu skólans. Árið 1956 var samþykkt ályktun um að reisa þar í staðinn heimavistarbarnaskóla ásamt útleigu húsakynna undir ýmsan atvinnurekstur.

Þá krafði V ráðherra um að afhenda sér aftur jörðina sökum þess að grundvöllur eignarnámsheimildarinnar væri brostinn. Er ráðherra féllst ekki á það krafðist V fyrir dómi að samningur sinn um afhendingu jarðarinnar til ríkisstjórnarinnar yrði ógiltur, ásamt ýmsum öðrum ráðstöfunum sem af því leiddi. Meðal málatilbúnaðar V var að umfang eignarnámsins hefði verið talsvert meira en nauðsyn krafði, að hann hefði verið neyddur til að selja jörðina sökum hættu á að hann hefði fengið enn minna fyrir hana en ella. Þó afsalið hefði ekki minnst á héraðsskóla hefði það samt sem áður verið forsendan fyrir útgáfu þess.

Hæstiréttur staðfesti hinn áfrýjaða dóm með vísan til forsendna en í þeim dómi kom fram að ekki yrði hnekkt mati löggjafans um almenningsþörf með setningu þessara sérlaga um eignarnám á jörð í hans eigu. Augljóst þótti að forsendur þess að V hafi látið af hendi nauðugur af hendi væru þessi sérlög, þó að kaupverðinu undanskildu, og yrði því ekki firrtur þeim rétti að geta endurheimt jörðina sökum skorts á fyrirvara í afsalinu ef notkun hennar væri svo andstæð þeim tilgangi sem lá að baki eignarnámsheimildinni að hann ætti af þeim sökum lögvarinn endurheimturétt.

Ekki var fallist á ógildingu afsals ríkisins til félagsins þar sem það var í samræmi við þann tilgang sem eignarnámsheimildin byggðist á, og félagið væri enn viljugt til að vinna að því markmiði, og því enn í samræmi við tilgang eignarnámsins. Þá skipti máli að V gerði engar virkar og raunhæfar ráðstafanir í langan tíma frá því að honum varð ljóst að forsendurnar hefðu brostið, til endurheimt jarðarinnar. Kröfum V um ógildingu eignarnámsins var því synjað.

Hrd. 1965:195 nr. 160/1964 [PDF]


Hrd. 1969:555 nr. 220/1968 [PDF]


Hrd. 1971:873 nr. 150/1970 [PDF]


Hrd. 1972:821 nr. 63/1971 [PDF]


Hrd. 1974:368 nr. 36/1972 (Holtsós) [PDF]


Hrd. 1975:311 nr. 79/1973 [PDF]


Hrd. 1976:933 nr. 89/1975 [PDF]


Hrd. 1983:1802 nr. 156/1981 [PDF]


Hrd. 1987:1201 nr. 235/1984 (Gröf - Ytri-Tjarnir [PDF]


Hrd. 1989:131 nr. 238/1987 (Síritinn - Líkamstjón við fæðingu) [PDF]


Hrd. 1993:1282 nr. 119/1990 [PDF]


Hrd. 1996:1023 nr. 19/1995 [PDF]


Hrd. 1997:1948 nr. 196/1997 [PDF]


Hrd. 1998:3975 nr. 108/1998 (Tryggingarráð - Tryggingastofnun - Örorkulífeyrir) [PDF]


Hrd. 2002:238 nr. 33/2002[HTML] [PDF]


Hrd. 2003:1158 nr. 388/2002 (Eignarnám - Fífuhvammur)[HTML] [PDF]
Afkomendur eignarnámsþola, er hafði þurft að sæta eignarnámi í hluta lands hans árið 1945, kröfðust viðurkenningar á eignarrétti sínum á spildunni, til vara að eignarnámið yrði dæmt ógilt, og til þrautavara var bótakrafa vegna eignarnámsins. Töldu afkomendurnir að ósannað hefði verið að eignarnámið hefði farið rétt fram, að eignarneminn hefði ekki greitt fyrir landspilduna á sínum tíma, og að eignarheimildinni hefði ekki verið þinglýst. Varakrafan byggðist á því að nýting landspildunnar væri afar lítil og hagsmunir eignarnemans af umráðum spildunnar væru afar litlir.

Hæstiréttur tók ekki undir með afkomendunum að spildan hefði verið vannýtt. Eignarneminn hafi greitt skatta af henni, girt hana af, og reist mannvirki á henni undir þá starfsemi. Þá voru lögð fram ýmis skjöl í málinu þar sem eigendur landsins hefðu viðurkennt eignarnámið. Enn fremur væru 52 ár liðin frá því málsaðilarnir hefðu beint fyrirspurnum til eignarnemans um eignarheimild hans að landspildunni. Ósannað væri að eignarnámsbæturnar hefðu verið greiddar en kröfur um þær væru fallnar niður fyrir fyrningu. Krafa eignarnemans um viðurkenningu á eignarrétti sínum voru því teknar til greina þrátt fyrir skort á þinglýstri eignarheimild.

Hrd. 2003:3698 nr. 37/2003 (Grænmetismál)[HTML] [PDF]


Hrd. 2004:731 nr. 323/2003 (Skífan hf.)[HTML] [PDF]


Hrd. 542/2007 dags. 21. nóvember 2007 (Vilji systranna)[HTML] [PDF]
Systur gera sameiginlega erfðaskrá árið 2001. Þær voru ekki giftar og áttu engin börn. Þær gerðu meira en eina. Hún var vottuð af fulltrúa sýslumannsins í Reykjavík og stimpluð. Ekki var minnst á í vottorðinu á andlegt hæfi arfleifanda til að gera erfðaskrána.

Hrd. 221/2007 dags. 13. mars 2008 (Höfundaréttur)[HTML] [PDF]
Í útgáfu ævisögu Halldórs Laxness voru fjölmargar tilvitnanir sem taldar voru brjóta gegn höfundarétti. Hæstiréttur taldi að málshöfðunarfrestur til að hafa uppi refsikröfu í einkamáli hefði verið liðinn og var þeim kröfulið vísað sjálfkrafa frá héraðsdómi.

Hrd. 200/2009 dags. 8. maí 2009[HTML] [PDF]


Hrd. 545/2010 dags. 27. september 2010[HTML] [PDF]


Hrd. 603/2013 dags. 20. febrúar 2014 (Krafa fyrri bréferfingja)[HTML] [PDF]
Fjallar um hið endanlega uppgjör.

Erfingjarnir eiga ekki að endurgreiða það sem var umfram, þrátt fyrir að talsverður munur hafi verið milli fjárhæðanna.

Hrd. 213/2014 dags. 3. apríl 2014[HTML] [PDF]


Hrd. 458/2014 dags. 12. nóvember 2015 (Refsing skilorðsbundin að fullu vegna óhóflegs dráttar á málsmeðferð)[HTML] [PDF]


Hrd. 249/2015 dags. 14. apríl 2016[HTML] [PDF]


Hrd. 656/2016 dags. 21. september 2017[HTML] [PDF]


Aðrar úrlausnir

Úrlausnir sem hafa þennan merkimiða. Athugið að taka ekki þessum lista sem tæmandi.

Lyrd. 1909:310 í máli nr. 40/1909 [PDF]


Lyrd. 1912:769 í máli nr. 47/1911 [PDF]


Lyrd. 1916:916 í máli nr. 2/1916 [PDF]


Lyrd. 1917:105 í máli nr. 18/1917 [PDF]


Lyrd. 1917:156 í máli nr. 14/1917 [PDF]


Lyrd. 1917:162 í máli nr. 12/1917 [PDF]


Lyrd. 1917:168 í máli nr. 11/1917 [PDF]


Lyrd. 1917:174 í máli nr. 15/1917 [PDF]


Lyrd. 1917:180 í máli nr. 17/1917 [PDF]


Lyrd. 1917:291 í máli nr. 32/1917 [PDF]


Dómur Félagsdóms 1944:73 í máli nr. 10/1944


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-4595/2005 dags. 30. apríl 2007[HTML]


Dómur MDE Sara Lind Eggertsdóttir gegn Íslandi dags. 5. júlí 2007 (31930/04)[HTML]
Hin kærða dómsúrlausn Hæstaréttar: Hrd. 2004:1239 nr. 344/2002 (Sara Lind Eggertsdóttir - Slagæðaleggur)

Mistök áttu sér stað við fæðingu í Landspítalanum er leiddu til þess að barnið varð fatlað. Héraðsdómur féllst á bótakröfu. Hæstiréttur Íslands sýknaði hins vegar af kröfunni byggt á áliti læknaráðs sem Hæstiréttur innti eftir af eigin frumkvæði í samræmi við lagaákvæði þar um.

MDE taldi að samsetning læknaráðs hefði verið ófullnægjandi þar sem læknarnir í læknaráði væru í vinnusambandi við Landspítalann. Í kjölfar niðurstöðu MDE var þessi álitsheimild Hæstaréttar afnumin.

Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. Q-6/2006 dags. 19. september 2007[HTML]


Dómur Héraðsdóms Norðurlands vestra í máli nr. S-190/2008 dags. 18. mars 2009[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-1804/2010 dags. 18. júní 2010[HTML]


Dómur Héraðsdóms Vesturlands í máli nr. E-154/2012 dags. 22. júlí 2013[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. S-547/2014 dags. 6. mars 2015[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. S-943/2014 dags. 25. júní 2015[HTML]


Dómur Héraðsdóms Suðurlands í máli nr. E-113/2015 dags. 28. júní 2016[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-240/2016 dags. 4. apríl 2017[HTML]


Lrú. 553/2018 dags. 21. ágúst 2018[HTML]


Lrú. 99/2019 dags. 8. mars 2019[HTML]


Lrú. 277/2019 dags. 16. maí 2019[HTML]


Lrú. 284/2020 dags. 29. maí 2020[HTML]


Lrú. 341/2020 dags. 18. júní 2020[HTML]


Lrd. 729/2019 dags. 16. október 2020[HTML]


Lrú. 587/2020 dags. 9. nóvember 2020[HTML]


Dómur Héraðsdóms Suðurlands í máli nr. E-301/2020 dags. 23. mars 2021[HTML]


Lrd. 365/2020 dags. 8. október 2021[HTML]


Lrú. 774/2021 dags. 29. desember 2021[HTML]


Lrd. 110/2021 dags. 4. febrúar 2022[HTML]


Lrú. 137/2022 dags. 24. mars 2022[HTML]


Lrú. 161/2022 dags. 7. apríl 2022[HTML]


Lrd. 228/2021 dags. 20. maí 2022[HTML]


Lrú. 73/2023 dags. 9. febrúar 2023[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-3088/2022 dags. 20. desember 2023[HTML]


Úrskurður Héraðsdóms Vesturlands í máli nr. E-191/2022 dags. 8. febrúar 2024[HTML]


Lrú. 141/2024 dags. 12. apríl 2024[HTML]