Úrlausnir.is


Merkimiði - Lífeyristryggingar

Síað eftir merkimiðanum „Lífeyristryggingar“.
Sýna merkimiða.
ⓘ = Hlekkurinn inniheldur nánari upplýsingar um efni merkimiðans.

Álit umboðsmanns Alþingis

Álit sem hafa þennan merkimiða. Athugið að taka ekki þessum lista sem tæmandi.

Álit umboðsmanns Alþingis nr. 10077/2019 dags. 30. apríl 2021[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 10927/2021 dags. 23. febrúar 2021[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 10930/2021 dags. 10. febrúar 2021[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 10945/2021 dags. 23. febrúar 2021[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 11022/2021 dags. 18. maí 2021[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 11173/2021 dags. 23. júní 2021[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 11191/2021 dags. 30. júní 2021[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 11310/2021 dags. 23. september 2021[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 11691/2022 dags. 24. október 2022[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 11737/2022 dags. 29. nóvember 2022[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 11864/2022 dags. 29. nóvember 2022[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 11928/2022 dags. 30. nóvember 2022[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1204/1994 dags. 6. október 1995[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 12049/2023 dags. 16. mars 2023[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 12053/2023 dags. 28. febrúar 2023[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 12191/2023 dags. 4. september 2023[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 12303/2023 dags. 11. desember 2023[HTML] [PDF]


Bréf umboðsmanns Alþingis nr. 12475/2023 dags. 30. janúar 2024[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1355/1995 dags. 8. janúar 1996[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1710/1996 (Breytt túlkun)[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 1845/1996 dags. 20. febrúar 1997[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 191/1989 dags. 15. nóvember 1989[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2037/1997 dags. 6. desember 2000[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2253/1997 dags. 6. ágúst 1999[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2320/1997 dags. 13. desember 1999[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2370/1998 (Frádráttur lífeyrissjóðsiðgjalda)[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2416/1998 dags. 22. ágúst 2000[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 2511/1998 dags. 23. júlí 1999[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 3176/2001 dags. 2. apríl 2002[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4210/2004 dags. 21. mars 2006 (Skipun ráðuneytisstjóra)[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 4647/2006[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 496/1991 dags. 11. ágúst 1992[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 532/1991 dags. 30. apríl 1992[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 5733/2009 (Lífeyrisuppbót)[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 5919/2010 dags. 24. september 2010[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6083/2010[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6299/2011 dags. 6. maí 2011[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6414/2011 dags. 16. júní 2011[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6448/2011 dags. 16. júní 2011[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6509/2011[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6520/2011 dags. 16. ágúst 2011[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6551/2011 dags. 8. ágúst 2011[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6632/2011 dags. 10. október 2011[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6654/2011 dags. 13. febrúar 2012[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6753/2011 dags. 26. mars 2012[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6786/2011 dags. 30. mars 2012[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6793/2012 dags. 22. október 2012[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6818/2012 dags. 7. júní 2012[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6849/2012 dags. 10. apríl 2012[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6860/2011 dags. 16. mars 2012[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6886/2012 dags. 29. febrúar 2012[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 689/1992 dags. 29. apríl 1993[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 6907/2012 dags. 9. mars 2012[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 7078/2012 dags. 18. júlí 2012[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 7133/2012 dags. 7. nóvember 2012[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 7336/2012 dags. 28. janúar 2013[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 787/1993 dags. 18. júlí 1994[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 8955/2016 dags. 20. júní 2018[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 9081/2016 dags. 26. júní 2017[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 9217/2017 dags. 26. júní 2017[HTML] [PDF]


Álit umboðsmanns Alþingis nr. 9916/2018 dags. 21. febrúar 2019[HTML] [PDF]


Úrlausnir Hæstaréttar Íslands

Úrlausnir sem hafa þennan merkimiða. Athugið að taka ekki þessum lista sem tæmandi.

Hrd. 1966:22 nr. 213/1964 [PDF]


Hrd. 1976:863 nr. 76/1974 [PDF]


Hrd. 1983:2059 nr. 199/1981 [PDF]


Hrd. 1984:439 nr. 109/1982 (Drykkjusýki) [PDF]
Hæstiréttur taldi að áfengismeðferð sem launþegi fór í hafi ekki leitt til réttar í slysa- og veikindaforföllum þar sem hann taldi að áfengissýki teldist ekki sjúkdómur í þeim skilningi.

Hrd. 1984:875 nr. 124/1982 [PDF]


Hrd. 1991:1807 nr. 283/1990 (Lífeyrissjóður leigubílstjóra) [PDF]


Hrd. 1994:1559 nr. 269/1994 [PDF]


Hrd. 1996:1646 nr. 109/1995 (Söluturninn Ísborg) [PDF]
Ógilding skv. 33. gr. samningalaga, nr. 7/1936, vegna fötlunarástands kaupandans. Seljandinn var talinn hafa mátt vita um andlega annmarka kaupandans.

Hrd. 1996:2584 nr. 187/1995 (Skylduaðild að lífeyrissjóðum) [PDF]


Hrd. 1997:2513 nr. 440/1996 [PDF]


Hrd. 1998:2140 nr. 368/1997 (Lífeyrissjóður sjómanna - Sjómaður) [PDF]


Hrd. 1998:4109 nr. 157/1998 [PDF]


Hrd. 2000:4480 nr. 125/2000 (Öryrkjadómur I)[HTML] [PDF]
Niðurstöðu málsins fyrir Hæstarétti er oft skipt í tímabil: Fyrri tímabilið er krafa er átti við 1. janúar 1994 til 31. desember 1998 og hið seinna frá 1. janúar 1999. Ástæða skiptingarinnar er sú að forsendur úrlausnarinnar fyrir sitt hvort tímabilið voru mismunandi í mikilvægum aðalatriðum.

Þann 1. janúar 1994 tóku gildi ný heildarlög til almannatrygginga en við setningu þeirra var í gildi reglugerð, um tekjutryggingu, heimilisuppbót og heimildarhækkanir, með stoð í eldri lögunum. Ný reglugerð, um tekjutryggingu, var síðan sett 5. september 1995 með stoð í nýju lögunum en þar var kveðið á um heimild til lækkunar á greiðslum byggðum á tekjum maka örorkulífeyrisþegans. Þann 1. janúar 1999 var reglugerðarákvæðinu færð lagastoð með gildistöku breytingarlaga nr. 149/1998.

Ágreiningurinn í máli er varðaði fyrra tímabilið sneri í meginatriðum um hvort íslenska ríkið hafi haft lagaheimild til að skerða tekjur örorkulífeyrisþegans með umræddum hætti á meðan því stóð. Er kom að seinna tímabilinu kom það ekki sérstaklega til álita enda hafði lögunum verið breytt til að koma slíkri á en þá reyndi sérstaklega á samræmi hennar við stjórnarskrá.

Niðurstaða Hæstaréttar var sú að skerðingarheimildin hafi verið óheimil vegna beggja tímabilanna. Allir dómararnir sem dæmdu í málinu voru sammála um fyrra tímabilið. Tveir dómaranna skiluðu sératkvæði þar sem þeir lýstu sig ósammála meirihlutanum um niðurstöðuna um seinna tímabilið en voru sammála að öðru leyti.

Forsendur niðurstöðu meirihlutans um seinna tímabilið voru í megindráttum þær að þar sem tekjur maka skiptu ekki máli við annars konar greiðslur frá ríkinu, eins og slysatrygginga og sjúkratrygginga, væri talið í gildi sé sú aðalregla að greiðslur úr opinberum sjóðum skuli vera án tillits til tekna maka, og vísað þar til jafnræðisreglu stjórnarskrárinnar. Þó megi taka tillit til hjúskaparstöðu fólks varðandi framfærslu ef málefnaleg rök styðja slíkt.

76. gr. stjórnarskrárinnar, nr. 33/1944, spilar hér stórt hlutverk. Meirihlutinn taldi að þrátt fyrir að löggjafinn hafi talsvert svigrúm til mats við að ákveða inntak þeirrar aðstoðar sem ákvæðið kveður á um, þá komist dómstólar ekki hjá því að taka afstöðu til þess hvort það fyrirkomulag sé í samræmi við önnur ákvæði stjórnarskrárinnar eins og þau séu skýrð með hliðsjón af þeim þjóðréttarlegu skuldbindingum sem íslenska ríkið hefur undirgengist.

Þá leit meirihlutinn svo á að við breytingarnar sem urðu að núverandi 1. mgr. 76. gr. stjórnarskrárinnar, nr. 33/1944, en við þær breytingar var fellt út orðalag um undanþágu ríkisins frá því að veita slíka aðstoð í þeim tilvikum þegar viðkomandi nyti ekki þegar framfærslu annarra en í greinargerð var lýst því yfir að ekki væri um efnislega breytingu að ræða. Meirihluti Hæstaréttar taldi að þrátt fyrir staðhæfinguna í lögskýringargögnum hefði breytingin á ákvæðinu samt sem áður slík áhrif.

Eftirmálar dómsúrlausnarinnar fyrir Hæstarétti voru miklir og hefur Hæstiréttur í síðari dómaframkvæmd minnkað áhrif dómsins að einhverju leyti.

Hrd. 2003:1690 nr. 433/2002[HTML] [PDF]


Hrd. 2004:2578 nr. 27/2004 (Mismunandi flokkar bótaþega samkvæmt almannatryggingalögum)[HTML] [PDF]


Hrd. 2005:4024 nr. 119/2005 (Útreikningur skaðabóta)[HTML] [PDF]


Hrd. 2006:3433 nr. 403/2006[HTML] [PDF]


Hrd. 2006:4655 nr. 559/2006[HTML] [PDF]


Hrd. 632/2006 dags. 16. janúar 2007[HTML] [PDF]


Hrd. 516/2006 dags. 29. mars 2007[HTML] [PDF]


Hrd. 324/2007 dags. 6. mars 2008 (Afvöxtun)[HTML] [PDF]


Hrd. 342/2008 dags. 26. febrúar 2009[HTML] [PDF]


Hrd. 395/2008 dags. 26. febrúar 2009[HTML] [PDF]


Hrd. 665/2008 dags. 17. desember 2009 (Gildi lífeyrissjóður)[HTML] [PDF]
Á þeim tíma þurfti ráðherra að staðfesta samþykktir lífeyrissjóða væru réttar (þ.e. færu að lögum og reglur, jafnræði, eignarrétt, og þvíumlíkt). Í stjórn sjóðsins sat ráðuneytisstjóri fjármálaráðuneytisins og kom ráðuneytisstjórinn ekki að málinu innan ráðuneytisins og vék því ekki af fundi þegar ráðherra undirritaði breytinguna. Hæstiréttur taldi að ráðuneytisstjórinn hefði ekki verið vanhæfur.

Hrd. 188/2009 dags. 25. febrúar 2010 (Áburðarverksmiðjan - Gufunes)[HTML] [PDF]
Tjónþoli taldi sig hafa orðið fyrir líkamstjóni vegna loftmengunar frá áburðarverksmiðju á Gufunesi. Hæstiréttur taldi að ekki yrði beitt ólögfestri hlutlægri ábyrgð og beitt sakarreglunni með afbrigðum.

Kona sem reykti um 20 sígarettur á dag fékk samt sem áður bætur vegna öndunarfæratjóns er leiddi af mengun.

Hrd. 488/2011 dags. 23. ágúst 2011[HTML] [PDF]


Hrd. 61/2013 dags. 13. júní 2013 (Bótaréttur og búsetuskilyrði)[HTML] [PDF]


Hrd. 157/2015 dags. 11. febrúar 2016[HTML] [PDF]


Hrd. 529/2015 dags. 17. mars 2016[HTML] [PDF]


Hrd. 462/2016 dags. 6. apríl 2017[HTML] [PDF]


Hrd. 438/2017 dags. 20. apríl 2018[HTML] [PDF]


Hrd. 806/2017 dags. 20. september 2018[HTML] [PDF]


Hrd. 12/2023 dags. 13. desember 2023[HTML]


Aðrar úrlausnir

Úrlausnir sem hafa þennan merkimiða. Athugið að taka ekki þessum lista sem tæmandi.

Dómur Félagsdóms 1994:234 í máli nr. 11/1994


Dómur Félagsdóms 1997:32 í máli nr. 1/1997


Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-760/2006 dags. 13. júlí 2006[HTML]


Úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. Y-10/2005 dags. 17. nóvember 2006[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-3930/2004 dags. 23. mars 2007[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-7115/2007 dags. 18. apríl 2008[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-5095/2007 dags. 11. júní 2008[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-6831/2006 dags. 27. nóvember 2008[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-4791/2007 dags. 11. maí 2009[HTML]


Úrskurður Héraðsdóms Suðurlands í máli nr. Y-4/2011 dags. 21. júlí 2011[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-1606/2011 dags. 27. febrúar 2012[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-1188/2012 dags. 12. nóvember 2012[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-2562/2012 dags. 9. apríl 2013[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-1216/2012 dags. 13. maí 2013[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-3903/2012 dags. 7. nóvember 2013[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-7328/2010 dags. 9. október 2014[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-4328/2013 dags. 8. janúar 2015[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-1405/2015 dags. 18. mars 2016[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-3432/2016 dags. 26. september 2017[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-2175/2017 dags. 27. mars 2018[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-39/2018 dags. 30. apríl 2019[HTML]


Lrd. 466/2018 dags. 31. maí 2019[HTML]


Lrú. 572/2019 dags. 18. september 2019[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-31/2019 dags. 5. febrúar 2020[HTML]


Lrd. 375/2019 dags. 3. apríl 2020[HTML]


Lrú. 101/2020 dags. 3. apríl 2020[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-249/2019 dags. 6. júlí 2020[HTML]


Lrd. 200/2020 dags. 4. júní 2021[HTML]


Lrd. 536/2020 dags. 1. október 2021[HTML]


Lrd. 482/2020 dags. 3. desember 2021[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-2667/2020 dags. 22. desember 2021[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-2668/2020 dags. 22. desember 2021[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-2669/2020 dags. 22. desember 2021[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-31/2019 dags. 11. maí 2022[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-5909/2021 dags. 15. júlí 2022[HTML]


Lrd. 684/2021 dags. 16. desember 2022[HTML]


Lrd. 474/2022 dags. 1. desember 2023[HTML]


Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur í máli nr. E-229/2023 dags. 5. desember 2023[HTML]


Lrd. 570/2022 dags. 8. desember 2023[HTML]